دسترسی به موادمخدر در ۷ یا ۵ دقیقه؟

آرمان: درحالی که برخی آسیب‌شناسان اجتماعی با اعلام زمان‌های هفت و پنج دقیقه‌ای برای دسترسی به موادمخدر، نسبت به این موضوع هشدار داده بودند، رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر در تازه‌ترین اظهارنظر خود گفته است: «اینکه گفته می‌شود در هفت دقیقه می‌توان به موادمخدر دسترسی پیدا کرد برای من به عنوان فردی که در سطح ملی در حوزه مبارزه با موادمخدر فعالیت کرده‌ام اصلا قابل پذیرش نیست.»

اواخر سال گذشته طه‌طاهری، قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر گفته بود: «میزان دسترسی به شیشه در تهران به کمتر از پنج دقیقه رسیده است.» این اظهارات از سوی سردارعلی مویدی درحالی عنوان می‌شود که بر اساس گزارش سازمان ملل میزان تولید تریاک در افغانستان به شش هزار تن در سال 2013 رسیده است و با توجه به همسایگی ایران و افغانستان افزایش کشت و تولید موادمخدر زنگ خطر را به صدا در آورده است.

رئیس پلیس پیشگیری از موادمخدر همچنین تصریح کرده است: ممکن است در بعضی از مناطق زمان تهیه پنج دقیقه بوده و در مناطق دیگر بیش از یک ساعت است، بار دیگر تاکید می‌کنم متوسط زمان هفت دقیقه به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست. در این مورد معاون سابق درمان ستاد مبارزه با موادمخدر به آرمان می‌گوید: بحث راجع به اینکه زمان دسترسی به موادمخدر پنج دقیقه است، هفت دقیقه است، 10 دقیقه است یا هر چیز دیگر چندان بحث کارگشایی نیست. واقعیت این است که دسترسی به این مواد بسیار آسان و سریع است.

سعید صفاتیان ادامه می‌دهد: موادمخدر درحال حاضر به صورت سیستماتیک و شبکه‌ای توزیع می‌شود یعنی اینکه، عرضه‌کنندگان این مواد به این نتیجه رسیده‌اند که باید مواد را سریع به دست مشتریانشان برسانند بنابراین، ما الان هیچ معتادی نداریم که مثلا بگوید دو روز است نتوانسته‌ام مواد پیدا کنم. در واقع، هیچ معتادی بی‌مواد نمی‌ماند و مشکل اینجاست.

باید بحث مواد مخدر را در سطح دیگری دید

رئیس پلیس پیشگیری از موادمخدر همچنین با بیان اینکه پلیس عرصه را برای خرده‌فروشان موادمخدر تنگ خواهد کرد، گفته است: در استان‌هایی نظیر تهران، کرمانشاه، مازندران و ... با اقداماتی که انجام شده عرضه موادمخدر کاهش چشمگیری داشته است. ایسنا نوشت: در این مورد صفاتیان اعتقاد دارد باید بحث مصرف موادمخدر را در سطح دیگری دید. قرار است رئیس‌جمهور گزارش عملکرد صد روزه بدهد. حتما یکی از حوزه‌هایی که باید به آن پرداخته شود اعتیاد است. در حوزه اجتماعی مهم‌ترین چالش ما اعتیاد است و باید شفافیت و برنامه ریزی دقیقی در این زمینه وجود داشته باشد. او خاطرنشان می‌کند: سال‌هاست که ما تعداد معتادان را یک میلیون و 300 هزار نفر اعلام می‌کنیم؛ آماری که همه می‌دانند واقعی نیست. اگر هم‌اکنون و در گزارش اولیه، رئیس‌جمهور در این زمینه شفاف‌سازی نکند به‌زودی دچار مشکل می‌شود چون، پژوهش‌ها نشان خواهد داد آمار واقعی چیز دیگری است. معاون سابق درمان ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه وقتی آمار شفافی ارائه شود، می‌شود انتظار داشت که بودجه و پیگیری شفاف و مناسبی هم وجود داشته باشد، می‌گوید: نیروی انتظامی تلاش خود را می‌کند اما، بودجه کافی در این زمینه ندارد. او همچنین خواستار دخالت جدی و اثرگذار کمیسیون اجتماعی مجلس در حوزه کنترل و کاهش موادمخدر است و از دستگاه‌های نظارتی نیز می‌خواهد، فعالیت‌ها در این زمینه را ارزیابی کنند. صفاتیان می‌گوید: درنهایت به‌نظرم باید نگاه به کنترل و کاهش موادمخدر تغییر کند. مقابله با خرده‌فروشان موادمخدر لازم و قابل ستایش است اما، آمارهای رسمی نشان می‌دهد سالانه 210 هزار خرده‌فروش موادمخدر بازداشت می‌شوند که 30 درصد آنها هم تکراری هستند و با این وجود، تغییر محسوسی در عرضه این مواد وجود ندارد. همچنان تهیه آن آسان است. به گفته او باید روی کاهش تقاضای موادمخدر نیز برنامه‌ریزی کرد.

موادمخدر و محرک یکی از چهار بحران جامعه جهانی است

موادمخدر و روانگردان‌ها، یکی از چهار بحران جامعه جهانی به شمار می‌روند و بیش از 170 کشور در جهان با این پدیده شوم دست و پنجه نرم می‌کنند و برای مهار و کنترل و مدیریت این پدیده، نیاز است ابتدا روندشناسی تشریحی درمورد علت‌های آن انجام شود و بدانیم که چه برنامه‌ای برای کنترل این پدیده شوم داریم. برخلاف تصور اولیه، زنان نیز به مصرف موادمخدر گرایش پیدا کرده‌اند به‌طوری که حدود 3/9 درصد از افرادی که جذب موادمخدر می‌شوند، زنان هستند. همچنین 45/21 درصد از افراد باسواد (لیسانس و بالاتر از آن) به گروه مشتریان موادمخدر پیوسته‌اند. از همه خطرناک‌تر، گرایش درصد بیشتر متاهلان در حوزه اعتیاد نسبت به مجردان است.  از سال 1373 تا شش ماهه اول سال جاری 47 هزار و 277 نفر از بهترین منابع انسانی کشور براثر سوءمصرف مواد جان داده‌اند یعنی به‌طور میانگین روزانه هفت نفر بر اثر سوءمصرف موادمخدر می‌میرند. اما تحقیقات نشان می‌دهد بالاترین میزان فوت در این زمینه را در سال 1388 داشته‌ایم. در دهه 80، دومین عامل مرگ و میرهای غیرطبیعی پس از تصادفات، به مرگ‌های ناشی از سوء مصرف مواد مرتبط بوده است.