اگر پسرتان لباس دخترانه ميپوشد، بخوانید
پارسینه: گفتگو با دکتر نسرين اميری روانپزشک کودکان و نوجوانان
بيشتر روانشناسان بر اين باورند که هويت جنسي در همان سالهاي اوليه زندگي کودک شکل ميگيرد و والدين در اين زمينه، نقش عمدهاي ايفا ميکنند. با دکتر نسرين اميري، فوقتخصص روانپزشکي کودک و نوجوان، درباره هويت جنسي کودکان و وظايف والدين در اين خصوص، به گفتگونشستهايم....
هويت جنسي کودکان معمولا در چه سني شکل ميگيرد؟
هويت جنسي کودکان معمولا در 2 تا 3 سالگي شکل ميگيرد و بعد از مدت کوتاهي وارد دوران نهاني ميشود و دوباره در نوجواني بروز ميکند. کودکان بين 18 ماهگي تا 3 سالگي در باره هويت جنسيشان، شناختي ناقص کسب ميکنند و ياد ميگيرند که خودشان و ديگران را به عنوان زن يا مرد طبقهبندي کنند و به ثبات جنسيتي برسند.
ثبات جنسيتي يعني چه؟
يعني درک کودک از اين که جنسيت با گذشت زمان تغيير نميکند و با وجود تغيير در لباس، نوع فعاليت يا ساير خصوصيات جسماني ثابت ميماند. البته کودکان تا 5، 6 سالگي هم به طور کامل اين موضوع را درک نميکنند؛ مثلا کودکان پيشدبستاني گاهي ميگويند اگر پسر پيراهن دخترانه بپوشد و با عروسکبازي کند دختر ميشود! البته کودکان خردسال براي تشخيص پسر و دختر به تفاوت اندامهاي تناسلي توجه چنداني ندارند اما معمولا در 2 سالگي اسباببازيهايي انتخاب ميکنند که با جنسيت آنان تناسب داشته باشد. کودکان غالبا فعاليتها و نقشهايي را ترجيح ميدهند که براي جنس خودشان پذيرفته شده و اين موضوع از نوع بازيها، انتخاب لباس و اسباب بازي و حتي انتخاب رنگ کاملا مشخص ميشود.
الگويابي جنسيتي از کي آغاز ميشود؟
اولين سوالي که درباره هويت جنسي در ذهن کودک شکل ميگيرد، اين است که: «پسر است يا دختر؟» و بعد از اينکه به پاسخ رسيد، الگويابي جنسيتي را از طريق فرايند همانندسازي با پدر يا مادر از سن 4، 5 سالگي آغاز ميکند و پسرها از پدر خود الگو ميپذيرند و مادر الگوي دختر است. والدين بايد روابط روشني با فرزندان خود داشته باشد و برخوردها و رفتارها بسيار مهم هستند و در رشد هويت بايد توجه بسياري به آنها شود.
خانواده در شکل گيري هويت جنسي کودکان چه نقشي دارند؟
اسمي که والدين براي بچهها انتخاب ميکنند هويت آنها را تحتتأثير قرار ميدهد. در عين حال، والدين بايد از همان ابتدا، رفتارهاي خاص هر جنس را با فرزندانشان انجام دهند و به بازيهاي دخترانه و پسرانه، اسباببازيها و لباسهاي هر جنس توجه بسياري داشته باشند. در اين بين، نقش مدرسه و همسالان و فرهنگ اجتماعي و خانوادگي را نيز نميتوان ناديده گرفت اما نگراني زماني وجود دارد که مثلا پسر رفتارهاي دخترانه از خود نشان دهد يا تمايل به پوشيدن لباسهاي جنس مخالف يا بازي کردن با اسباب بازيهاي جنس مخالف داشته باشد. اگر والدين چنين موارد غيرعادياي ديدند، بايد در همان کودکي موضوع را با يک روانپزشک مطرح کنند و تا نوجواني کودک صبر نکنند؛ زيرا آثار سويي به همراه خواهد داشت.
به سوالات کودک درباره هويت جنسي بايد چگونه پاسخ داد؟
صحبت درباره هويت جنسي براي اغلب والدين كاردشواري است. والدين يا نگران زياد گفتن هستند يا كم گفتن و يا نگران گيج كردن بچههاي خود. بسياري از والدين هم فكر ميكنند كه اگر درباره مسايل جنسي به كودكان خود چيزي بگويند افكارجنسي را درذهنهاي كوچك آنها پرورش ميدهند و با اين كار بچهها را به تجربه جنسي تشويق ميكنند. مسووليت خانوادهها اين است كه حرف بزنند و اجازه ندهند كه ناراحتي خودت يا سكوت فرزندشان مانع از بازكردن باب گفتگو شود. سوالاتي كه اغلب كودكان با كنجكاوي ازوالدين خود ميپرسند اين است كه نوزاد از كجا ميآيد يا چگونه داخل شكم مادر ميرود؟ براي پاسخ به اين سوالات بايد زمان مناسبي را انتخاب كرد و ابتدا پرسيد كه کودک چه چيزي در مورد آن ميداند و با توجه به اطلاعات و سطح سني و درك او بايد پاسخ داد و از جزوات آموزشي مرتبط بهره برد.
ارسال نظر