همه آنچه که باید در خصوص فلش (USB) باید بدانیم

نوع USB فقط یکی از مدل‌های موجود برای حافظه‌های فلش بوده و دوربین‌های دیجیتال و گوشی‌های موبایل نیز از کارت‌های حافظه فلش بهره‌مند شده‌اند. پس بد نیست کمی بیشتر با حافظه‌های فلش آشنا شده و با ساختار آن‌ها آشنا شویم. قبل از هر چیز، خوب است بدانید واژه «کول دیسک» که برخی برای اشاره به حافظه‌های فلش به کار می‌برند، در واقع نام تجاری یکی از اولین حافظه‌های فلشی بود که وارد بازار ایران شد و شهرت خوبی یافت، اما اکنون از صحنه روزگار محو شده است! پس سعی کنید از عبارت حافظه فلش USB برای این محصولات استفاده کنید.

ساختار

ابعاد کوچک حافظه‌های فلش، نشان‌دهنده این است که این وسایل نباید ساختاری پیچیده داشته باشد. به طور کلی و به زبان ساده، یک حافظه فلش، دارای چیپ‌ست حافظه، کنترلر و پورت اتصال است.

پورت شما می‌تواند USB یا از اتصالات مخصوص کارت‌های حافظه SD، microSD، MMC یا مدل‌های دیگر باشد. کنترلر، پلی میان پورت و حافظه بوده و مدیریت نقل و انتقال اطلاعات را به عهده دارد. حافظه ذخیره‌سازی نیز که به آن حافظه NAND Flash می‌گویند، محل ذخیره‌سازی اطلاعات است. این حافظه دارای ظرفیت‌های مختلفی است و سرعت انتقال اطلاعات در آن می‌تواند، متغیر باشد. در برخی موارد، کنترلر و حافظه با یکدیگر جمع شده و در برخی دیگر از حافظه‌های فلش که از فناوری در آن‌ها استفاده شده است، همه چیز روی یک بورد جمع می‌شود.

حافظه‌های ساخته شده با این فناوری، عموماً اندازه‌ای بسیار کوچک و ضخامتی کم دارد، پس انتظار سرعت بالای انتقال اطلاعات را از آن‌ها نداشته باشید! سرعت انتقال اطلاعات، به سه جزء اصلی ذکر شده وابسته است. اگر حافظه ذخیره‌سازی، سریع باشد، کنترلر قدرتمندی با قابلیت پشتیبانی از فناوری‌های جدید انتقال اطلاعات داشته و از پورت سریع USB 3.0 نیز پشتیبانی کنید، می‌توانید سرعت انتقال اطلاعات بالا (و البته قیمت بالاتر) را انتظار داشته باشید.

در مورد حافظه‌های سریع، عموماً سازندگان، حداکثر سرعت انتقال اطلاعات را روی محصولات خود ذکر می‌کنند که البته ممکن است در عمل به دست نیاید. در مورد حافظه‌های USB 2.0 سریع، سرعت خواندن و نوشتن می‌تواند به حدود 10 تا 35 مگابایت در ثانیه برسد. در مورد حافظه‌های معمولی USB 2.0 و مدل‌های COB، سرعت خواندن و نوشتن، به ترتیب حدود 20 و 5 مگابایت در ثانیه است که برای انتقال فایل‌های حجیم، اصلاً مناسب نخواهد بود. در مورد حافظه‌های USB 3.0 نیز می‌توانید سرعتی بین 50 مگابایت در ثانیه تا بیش از صد مگابایت در ثانیه را تجربه کنید.

باکلاس، بی‌کلاس!

در مورد کارت‌های حافظه نیز ساختاری مشابه با حافظه‌های فلش USB وجود دارد، اما برای این سری از محصولات، استانداردی به نام Class تعیین شده تا به شکل بهتری بیانگر سرعت انتقال اطلاعات در این محصولات باشد. حافظه Class 10 سریع‌ترین حافظه در میان کلاس‌های عرضه شده است و در مقایسه با یک حافظه معمولی کلاس 4، قیمتی بالاتر دارد.

به تازگی، استاندارد جدیدتری به نام UHS نیز معرفی شده است که بیانگر سرعت بالاتر برای کارت‌های حافظه است و با نشان U روی کارت‌های حافظه نمایان می‌شود. استاندارد UHS مخفف عبارت Ultra High Speed بوده و اکنون نسخه UHS-I‌ ارائه شده است که سرعت انتقال اطلاعات در آن می‌تواند حداکثر به 104 مگابایت در ثانیه برسد. (رسیدن به این سرعت به اجزای داخلی کارت حافظه و دستگاهی که از آن استفاده می‌کنیم بستگی دارد)

نشان دیگری که ممکن است روی کارت حافظه ببینید SDHC و SDXC است. در ابتدای ورود کارت‌های حافظه به بازار، حجم آن‌ها کم بود و دستگاه‌ها نیز با همین حجم کم، روزگار را سپری می‌کردند. با استانداردهای قدیمی، امکان استفاده از کارت‌های حافظه با ظرفیت بیشتر (مانند 4 گیگابیت) وجود نداشت و به همین دلیل، استاندارد SDHC معرفی شد که هم سرعت بالاتر و هم ظرفیت بیشتر را پشتیبانی می‌کرد. برای پشتیبانی از این کارت‌های حافظه، دستگاه (مانند دوربین دیجیتال) شما باید از آن پشتیبانی کنید. SDXC نیز همانند SDHC برای پشتیبانی از حافظه‌های با سرعت و حجم بالاتر معرفی شده است. اگر یکی از دستگاه‌های دیجیتالی جدید را دارید، خیلی نباید نگران این دو عبارت باشید، زیرا به احتمال زیاد، دستگاه شما از آن پشتیبانی خواهد کرد.

چه حافظه‌ای، چه کاری

همان‌طور که اشاره کردیم، انواع و اقسام حافظه‌های فلش موجود در بازار ممکن است خرید آن‌ها را دشوار کند، اما در واقع انجام این کار چندان هم مشکل نیست و تنها کاری که باید انجام دهید، خرید آن‌ها بر اساس نیازتان است. اگر یک دوربین دیجیتال قدیمی دارید که حجم هر عکس آن چندان زیاد نیست، نیازی هم به خرید یک کارت حافظه پرسرعت نخواهید داشت.

کسانی که می‌خواهند عکس‌های پی‌درپی با دوربین گرفته و حجم اطلاعات بالایی را در هر لحظه به دوربین خود انتقال دهند، به کارت‌های حافظه پرسرعت نیاز دارند. دارندگان گوشی‌های موبایل هوشمند پیشرفته نیز باید پول بیشتری خرج کرده و یک کارت حافظه سریع خریداری کنند تا با مشکل کند شدن گوشی در دسترسی به اطلاعات ذخیره شده روی کارت حافظه برخورد نکنند.

در مقابل، اگر دانشجو هستید و کل کاری که انتقال می‌دهید، انتقال فایل‌های مرتبط با درس و پروژه‌های دانشگاهی است، چندان به یک حافظه سریع و گران‌قیمت نیاز ندارید و می‌توانید با یک نمونه معمولی نیز سر کنید. همچنین اگر حافظه فلش شما قرار است در خودرو مورد استفاده قرار بگیرد و فایل صوتی از روی آن پخش شود، بهتر است سراغ یک نمونه کوچک از سری حافظه‌های COB بروید.

اصل، شبه اصل

خوشبختانه قیمت حافظه فلش یکی از مواردی است که می‌تواند راهنمای خوبی برای خرید این محصولات باشد. یک حافظه فلش سریع، گران‌قیمت است و یک حافظه فلش معمولی، قیمت پایینی دارد. ظرفیت نیز روی قیمت تأثیرگذار است و با کمی گشت و گذار در قیمت‌ها به خوبی این مسئله را درک خواهید کرد. پس هیچ‌گاه به دست‌فروشی که در حال فروش یک حافظه 32 گیگابایتی به قیمت یک حافظه هشت گیگابایتی است اعتماد نکنید! این حافظه‌های فلش، معمولاً دارای ظرفیت 2 یا 4 گیگابایت است که با دست‌کاری نرم‌افزاری، ظرفیت بالاتری را نمایش می‌دهد، اما یک بار نوشتن حجم زیادی از اطلاعات روی این حافظه فلش، به طور کامل آن را از کار خواهد انداخت و شما هم پول و هم اطلاعات ارزشمند خود را از دست خواهید داد.

حفاظت و نگهداری

از آنجا که حافظه‌های فلش فاقد قطعه مکانیکی است، مقاومت بسیار بیشتری در برابر سقوط یا ضربه دارد. با این حال، اتصالات داخلی آن‌ها همچنان آسیب‌پذیر بوده و در برابر ضربات شدید ممکن است آسیب ببیند. در این میان، حافظه‌های COB به علت ساختاری که دارد، مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد. (با این حال، خم‌شدن، همچنان می‌تواند به این سری نیز آسیب برساند) از دیگر توصیه‌هایی که شاید کمی عجیب به نظر برسد، توصیه به عدم اتصال حافظه فلش به پورت‌های USB جلوی کیس رایانه است. این توصیه از آنجا سرچشمه می‌گیرد که بسیاری از کیس‌های ارزان‌قیمت، دارای بورد بی‌کیفیت و اتصالات ضعیف در پورت‌های جلو بوده یا اتصال آن به مادربورد به درستی صورت نگرفته است. به همین دلیل ممکن است در زمان انتقال برق مورد نیاز برای حافظه‌های فلش، ثبات کافی وجود نداشته باشد و به اطلاعات و حافظه فلش آسیب برسد.

در نهایت فراموش نکنید قبل از جدا کردن حافظه فلش از سیستم، از گزینه Safe Remove استفاده کنید یا مطمئن شوید که اطلاعات در حال رد و بدل شدن نیست. انجام ندادن این کار و جدا کردن حافظه فلش در حالی که اطلاعات در حال انتقال است، می‌تواند به اطلاعات ذخیره شده روی حافظه فلش آسیب برساند و ممکن است مجبور به فرمت کردن حافظه فلش شوید.