واکنش محمدجواد لاریجانی به اظهارت امروز کاظم جلالی

محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در گفت‌و‌گویی در خصوص اظهار نظر کاظم جلالی رئیس کمیته روابط با پارلمان اروپا در مجلس که گفته بود دیدار اعضای پارلمان اروپا با دو تن از فعالان فتنه ۸۸ با موافقت وی صورت گرفته است، گفت: در مطالبی که آقای جلالی بیان فرموده‌اند، مقداری شتابزدگی به خرج داده و تسامح در دقت داشته‌اند، زیرا در هر صورت روال کار بر این است که مسئولان محترم مجلس نظرات مختلف نهادها را می‌گیرند، ارزیابی می کنند و نهایتا تصمیم می گیرند آنچه به مصلحت است انجام دهند یا خیر و کسی نمی تواند مجلس را به انجام کاری مجبور کند.

مشروح این گفت‌و‌گو به شرح زیر است:

کاظم جلالی رئیس گروه دوستی پارلمان ایران و اروپا اظهار داشته اند که حضرتعالی به عنوان دبیرستاد حقوق بشر با دیدار هیئت پارلمان اروپا با دو تن از محکومین فتنه ۸۸ موافقت کرده اید؟ آیا اینگونه بوده است؟

لاریجانی _ طبعا در یک چنین مواردی جلسات مشورتی مختلفی در دستگاه‌های ذیربط تشکیل می شود و مسایل متنوعی نیز مطرح می شود که همگی آنها مشورت های داخل نظام محسوب می‌شوند. به نظر من آقای دکتر جلالی در مطالبی که بیان فرموده‌اند، مقداری شتابزدگی به خرج داده و تسامح در دقت داشته‌اند، زیرا در هر صورت روال کار بر این است که مسئولان محترم مجلس نظرات مختلف نهادها را می‌گیرند، ارزیابی می‌کنند و نهایتا تصمیم می‌گیرند آنچه به مصلحت است انجام دهند یا خیر و کسی نمی‌تواند مجلس را به انجام کاری مجبور کند البته هیچکس در این مملکت موافق رفتار این هیئت در ملاقات با این افراد و اعطای جایزه به آنها نبوده است، زیرا اولا تقاضای ملاقات با افرادی که سابقه محکومیت دارند یا به نوعی درحال گذراندن محکومیت هستند، نیازمند هماهنگی‌های قضایی است و باز همه آنها نیازمند هماهنگی‌های امنیتی است، ثانیا جایزه دادن به محکومین فتنه همانطور که اشاره شد، اصلا یک توهین سیاسی است، ثالثا همه این امور مراحل تشریفاتی خاص خود را دارد، حتی موافقت با هر بخش از این تقاضاها باید براساس مراحل تشریفاتی خاصی صورت گیرد و این توافق، نافی انجام ضروریات دیپلماتیک و تشریفاتی این امر نیست همانطور که رئیس محترم مجلس شورای اسلامی هم اشاره کردند، این ها باید تقاضای خود را رسما اعلام می‌کردند تا مجلس می‌توانست تصمیم مناسب بگیرد و به هر نوعی که می‌خواست عمل کند. بحث اصلی در نحوه رفتار این مهمانان کم تمدن ما بوده است.

پس قطع نظر از مخالفت یا موافقت با اصل قضیه، شما هم با نحوه رفتار هیئت اروپایی مخالف هستید. ارزیابی شما از این رفتار هیئت اروپایی چیست؟

لاریجانی _ بدیهی است این کار خلاف عرف دیپلماتیک است و شاید از لحاظ قوانین ما هم نوعی تخلف قانونی باشد چراکه یکی از ملاقات شوندگان دارای محکومیت معلق است و احیانا هماهنگی با قاضی اجرای احکام ضروری بوده است اما درعین حال دادن جایزه به افرادی که در نظام اسلامی متهم شده و در جریان یک فرایند قانونی روشن و دقیق محکوم شده‌اند، توهین به ملت و توهین به نظام سیاسی مدنی ما محسوب می‌شود لذا رفتار هیئت اروپایی در این قسمت به هیچ وجه قابل توجیه نیست.

چطور می‌شود که غربی ها با وجود ادعایی که در خصوص نرم های دیپلماتیک دارند و خود را مولف نظام‌های نوین رفتارهای دیپلماتیک در جهان می‌دانند، دست به چنین اقداماتی زده باشند؟

لاریجانی_ اتفاقا این رفتار ناهنجار دیپلماتیک با مواضع غرب و دول اروپایی در فتنه ۸۸ کاملا هماهنگی دارد. در جریان فتنه که در واقع یک کودتای ناموفق علیه دموکراسی در نظام اسلامی بود، دول اروپایی با وقاحت کامل این جریان فتنه را هم هدایت کردند، هم کمک کردند و هم تبلیغ کردند. این سیاست، حکایت از ماهیت خیره‌سرانه و خود‌محورانه غرب دارد. جالب است که غرب چه در رفتار با مردم خودش و چه در رفتار با سایر ملل از گستاخی کم‌نظیری برخوردار است و گستاخی البته یک علامت بی‌تمدنی است همانطور که حیا، ادب و شرم، رفتار متمدنانه محسوب می‌شود.

شما بعنوان دبیر ستاد حقوق بشر با این هیئت پارلمان اروپا دیدار و گفت‌وگو داشتید و اتفاقا این دیدار، طولانی و گویا مناقشه‌ای بوده است. در نشست شما با هیئت اروپایی چه گذشت؟

لاریجانی_ اولا هیئت اروپایی چند ماه پیش از این سفر، از طریق وزارت خارجه تقاضای ملاقات با اینجانب را مطرح کرده بود. چون آنها از طریق پارلمان اروپا تقاضا کرده بودند آن را به مجلس شورای اسلامی هدایت کردیم و پس از آن بود که این ملاقات انجام گرفت. در این جلسه که بسیار دقیق و مفصل و مودب به آداب برگزار شد، آنها درباره جریان حقوق بشری حاکم در صحنه بین‌المللی با ما صحبت کردند و نظر ایران را درباره مسائل مطرح شده جویا شدند. ما در پاسخ به آنها که جزئیات بیشتر آن در خبرهای مربوط به دیدار منتشر شده است، مفصل توضیح دادیم اولا به تلقی آنها از حقوق بشر غربی اشکالات فراوانی داریم، ثانیا اعلام کردیم معتقد هستیم که سیاست غرب در تحمیل یک تفکر و روش زندگی به جهان با استفاده از زور شکست خورده است و گذشته از ناموفق بودن این تحمیل، این سیاست سبب از بین رفتن شکوفایی تمدنی بشر خواهد شد زیرا تنوع فرهنگی بخشی از تجربه تاریخی بشر در شکل دادن به تمدن است. ثالثا تاکید کردیم که حقوق بشر، امروزه بخصوص از سوی دول اروپایی و آمریکا مورد سوءاستفاده عظیم قرار گرفته است، رابعا معترض شدیم که دوستان و متحدان آمریکا و غرب غالبا دیکتاتورهای بسیار سخت‌گیری هستند و کمترین توجهی به نرم‌های حقوق بشری ندارند اما چون دست نشانده و تضمین کنند منافع غرب هستند به حقوق بشر آنها هیچ اشکالی وارد نمی‌شود اما ایران که تجربه آن در بنای یک نظام دموکراتیک براساس عقلانیت اسلامی تجربه جدید بشریت امروز محسوب می‌شود و به همین واسطه دستاوردهای شگرفی در طی سه دهه گذشته ارائه کرده است و تنها دموکراسی منطقه و پیشرفته ترین کشور منطقه در علم و تکنولوژی و قوی‌ترین و تاثیر‌گذار‌ترین کشور منطقه به حساب می‌آید و در یک کلام ستاره درخشان خاورمیانه است را مورد تهاجمات متنوع از جمله تهاجم حقوق بشری قرار داده‌اند.

همچنین در این ملاقات طرف اروپایی دو تقاضا مطرح کرد اول نظر مساعد ایران برای آغاز مجدد مذاکرات حقوق بشری میان ایران و اروپا را خواستار شد و دوم توسعه همکاری‌های قضایی بین ایران و اروپا چهت آشنایی بیشتر اروپایی‌ها با دستاوردهای مدنی جمهوری اسلامی را درخواست کرد.

شما پذیرفتید؟

لاریجانی_ ما با تقاضای دوم موافقت کردیم و از مسیرهای مختلف پیگیر اجرای آن خواهیم بود. اما درباره تجربه مذاکرات ایران و اروپا یادآور شدیم که این مذاکرات از سال ۸۱برای چند دور برگزار شد و مبنای آن جایگزین کردن رفتار خصمانه در مجامع بین‌المللی با میز مذاکره بود. منتهی پس از چند دور مذاکره، دول اروپایی تصمیم گرفتند در صحنه بین‌المللی تهاجمات بین‌المللی را علیه ایران مجددا براه بیندازند که نمونه آن قطعنامه‌هایی است که مطرح کرده و می‌کنند و یا مواضع بی‌ادبانه و گستاخانه‌ای است که علیه نظام اسلامی و مسئولان آن اتخاذ می‌کنند.

با توجه به این شرایط، تردید ما این است که این مذاکره هم با همان معیار منسوخ چماق و هویچ باشد، البته همانگونه که قبلا هم گفته‌ام، چماق شکسته و هویچ پوسیده. طبیعتا ما به مذاکره‌ای که براساس حسن نیت و علاقه به فهم متقابل باشد، نظر مثبت داریم و امیدوار هستیم که مسئله حقوق‌بشر از این بازی سیاسی خارج شود و به یک میدان همکاری فرهنگی، فکری و تمدنی بشری تبدیل شود که در آن همه ملت‌ها حق داشته باشند، براساس فرهنگ خودشان زندگی خود را شکل دهند و با همه فرهنگ‌ها تعامل داشته باشند.