یک عضو شورای شهر تهران: نباید یک دندانپزشک را بیاوریم و شهردار منطقه کنیم!

صدخبر: او که یکی از منتقدان جدی انتصاب های غیر تخصصی در شهرداری است می گوید: شهرداری در حال حاضر مجری برنامه های شورای سابق است و بعد از تصویب بودجه سال آینده شهرداری است که نگاه این شورا مشخص می کند . حافظی تاکید می کند شهرداری تنها مجری است و نمی تواند اجتهاد کند .

او دغدغه اصلی این روزهای تهران را آلودگی هوای پایتخت می داند دلیل آن هم مرگ میر ماهانه 227نفردر تهران است . با او درباره تجربه چند ماهه اش به عنوان نماینده مردم تهران به گفتگو نشسته ایم که درپی می آید :

به نظر می رسد شورای چهارم به روزهای آرام خود رسیده است باشد و از تلاطم روزهای نخست خبری نیست . شما از جو جلسات و موضوعات مطرح شده راضی هستید؟

بر اساس آنچه شاهد هستیم شورای چهارم چه از لحاظ کمی و چه کیفی نسبت به گذشته بسیار قوی تر و غنی تر است. همچنین از لحاظ ترکیب سیاسی نیز ترکیب بسیار خوبی را شاهد هستیم. دو جناح سیاسی اصلی که طلیعه دار هستند هم وزن و برابرند. همچنین یک اتفاق بسیار خوب که نفعش برای شهر و شهروندان است نیز افتاده و آن این که رئیس شورا از یک جناح سیاسی و شهردار از جناح دیگر است و ما این را به فال نیک می گیریم زیرا اگر رئیس شورا و شهردار هر دو از یک جناح بودند ممکن بود کمی نقاط ضعف هم را پوشش دهند و از کنار خطاهای هم به سادگی بگذرند اما با این ذره بین قوی و چک و کنترل های دوجانبه به سمتی حرکت می کنیم که به نفع مردم است. از لحاظ بلوغ سیاسی نیز به جز دو سه هفته اول که انتخاب رئیس شورا وشهردار در دستور کار بود طبیعتا افراد مختلف بر اساس نگرش های سیاسی تصمیم می گرفتند احساس می کنم این بلوغ فکری و سیاسی مبنای تصمیم گیری ها است.
مبنا نگاه کارشناسی و تخصصی است و به دلیل جمیع جهات بارقه امیدی ایجاد شده و امیدواریم در آینده حاصل تغییرات و تلاش ها را شاهد باشیم و به سمتی برویم که برای مردم و به نفع مردم کار کنیم.

شما در صحبت‌هایتان گفتید فرق میان شورا و شهردار سبب افزایش نظارت می شود. پس می توانیم نتیجه بگیریم در شورای گذشته که ترکیب اصلی شورا و شهردار هماهنگ بود این کاستی نظارت وجود داشت؟

به ترکیب شورا که نمی توان ایراد گرفت زیرا انتخاب مردم است. در ترکیب گذشته نیز نمی توان گفت شورای یک دستی بود. اقلیت هایی بودند که اگر قصد داشتند بر روی کارها حساس باشند، این فضا برایشان فراهم بود. اما قصد بررسی شورای گذشته را ندارم. می خواهم بگویم با توجه به فضای موجود، فرصت خوبی برای نظارت فراهم شده که هم اعضای شورا باید از آن استفاده کنند و هم شهرداری تا مردم از خدمات بیشتری بهره مند شوند.

همانطور که خودتان گفتید فضای نظارتی در شورای فعلی نسبت به دوره گذشته افزایش یافته. این را می توان از تذکرات اعضای شورا که به صورت کتبی، شفاهی به شهردار فهمید اما از آن سواتفاقی نیفتاده هنوز بسیاری از تذکرات بی پاسخ مانده است.

من در روزهای اول شورای چهارم تذکری در خصوص بحث مناسب سازی معابر دادم که پاسخ آن آمد، اما پاسخ، پاسخ قانع کننده ای نبود. ما انتظار داریم که با توجه به این که 25 سال از جنگ تحمیلی گذشته، 10 سال از مصوبه قبلی شورا مبنی بر مناسب سازی معابر گذشته است، وقتی در سطح شهر تردد می کنیم به چشم حاصل این تلاش ها را شاهد باشیم ولی در حال حاضر این موضوع کاملا نامحسوس است.

یعنی اگر اقدامی هم انجام شده ،مشخص نیست . شاید در حد مناسب سازی منازل 200 تا 300 معلول اقدامی صورت گرفته باشد. اما در معابر عمومی و در شهر اقدام چشمگیری نداشته ایم. همچنین انتظار داریم با توجه به این که پایان کار ساختمان ها از سوی شهرداری صادر می شود، به این نکات نیز توجه شود و ما شاهد آن نباشیم یک هتل پنج ستاره در یکی از بلوارهای مرکزی که یکی دو سال است که به بهره برداری رسیده نتواند پذیرای یک معلول ویلچرنشین باشد و ما از شهرداری نمی پذیریم که در راستای مناسب سازی گام برداشته است. این نوع مشکلات قابل قبول نیست. حتما باید در طراحی نقشه‌های ساختمانی این موضوعات لحاظ شود و در زمان ارائه پایان کار از سوی شهرداری چک شود. ده سال از مصوبه قبلی شورا گذشته و ساختمان‌های
نوساز نباید با چنین مشکلی روبه رو باشند. اگر ما در همان زمان با جدیت این مصوبه را اجرایی کرده بودیم، خیلی از مشکلات را الان نداشتیم و خیلی جلو بودیم. به هر حال جوابی که از سوی شهردای آمده قابل قبول نیست و دوستان باید بیایند در کمیسیون مربوطه در آنجا از عملکرد خود دفاع کنند تا به یک جمع بندی برسیم.

اگر در جلسه کمیسیون ها قانع نشدید ، این موضوع را پیگیری می کنید؟ در نهایت این تذکر به چه چیز ختم خواهد شد؟

در نهایت شهرداری باید این موضوع را به سازندگان تکلیف کند و برنامه های خود را نیز ارائه کنند و بگویند ما الان در کجا هستیم، نقطه هدف در کجا قرار دارد و ما در چه زمانی از نقطه فعلی به هدف خواهیم رسید. همچنین شاخص‌هایی را تعریف کنند تا ما از طریق آن عملکرد آنها را رصد کنیم و در نهایت این تعهد را بدهند که تا پایان برنامه پنج ساله دوم، چه مقدار در این راستا، قدم بر می دارند و ما نیز در شورا، هر شش ماه یک بار، عملکرد آنها را رصد کنیم و انجام آن عملیات را نیز تایید کنیم. شاید این دوره کار برای شهرداری، سخت باشد زیرا کسانی که در شورا به عنوان نماینده مردم حضور دارند، بسیار جدی، مطالبه گر حق و حقوق شهروندان هستند و شهرداری نیز باید عزم و اراده قوی تری نسبت به گذشته به کار بگیرد تا توقعاتی که وجود دارد و به حق است، انشالله محقق شود.

این تغییر نگاه در شورا به خوبی مشخص است اما از آن سو اتفاقی در نگاه شهرداری نیفتاده است.

هنوز این شورا خروجی محسوسی نداشته و بیشتر در حد بیان مطلب و ارائه نگرش ها بوده است. وقتی وارد برنامه پنج ساله شویم، با نگرش تیم جدید شورا، برنامه پنج ساله شهرداری شکل می گیرد و شهرداری مجری است. شهرداری در حال حاضر مجری بودجه سال 92 است که توسط شورای قبلی مصوب شده. قطعا برای سال 93 این بودجه با نگرش جدید بسته خواهد شد. همین طور برای برنامه پنج ساله نگرش تازه ای وجود دارد و تاکید می کنیم شهرداری تنها مجری است و نمی تواند مجتهد باشد و بر اساس نظارت خودش عمل کند. قطعا نظرات شهرداری برای شورا ، به عنوان نظر کارشناسی مورد استفاده قرار گیرد ولی نهایتا آنچه که توسط شورا مصوب و ابلاغ می شود مبنای عملیات شهرداری خواهد بود. شورا نیز در حین اجرا، نظارت خواهد کرد.

این موضوع که شما می گویید نیاز به یک اتحاد و همدلی قوی در شورا دارد در حالی که چنین هماهنگی در شورا نمی بینم.

رأی گیری ها در شورا سیر طبیعی خود را طی می کند و هر کس می تواند بر اساس سلیقه خود رای دهد. من به عنوان یک عضو شورا هر وقت لازم بوده از موضوعی دفاع کردم یا مسئله ای را زیر سوال بردم اما اصل منافع مردم است. این که آنها کم ترین آسیب را در شهر ببینند. بحث ها بحث های کارشناسانه و منطقی در زمان رای گیری است. من خودم عضو جناح و تشکیلاتی نیستم و در رای گیری ها نیز همین گونه رفتار می کنم. این رویه در سایر دوستان نیز وجود دارد کما این که من موضوعی را اوائل شورا مطرح کردم مبنی بر اصل تدوین انتصابات در شهرداری و این که شهردار اگر می خواهد معاون ، رئیس سازمان و یا شهردار منطقه انتخاب کند چارچوب ها و ساختارهای آن از لحاظ تحصیلات ،تجربه، سابقه کاری و این که این تعداد سالهای زندگی در تهران لحاظ شود نه این که کسی را بیاوریم و به عنوان شهردار منطقه ای از تهران انتخاب کنیم که شب راه خانه اش را گم کند! و یا یک دندانپزشک را برداریم و به عنوان شهردار یک منطقه انتخاب کنیم.

من این را تهیه کردم اما پیش نویس آن را اعضای اصولگرا امضا نکردند در حالی که شاید من منتسب به این طیف باشم و احساس کنم که باید با من همراه تر باشند اما از آن سو اعضای اصلاح طلب همه آن را امضا کردند. حالا بگذریم که این موضوع به چه صورت پیگیری شد و به چه سرانجامی رسید. هر چند شاید اگر این موضوع در روزهای اول که فضای سیاسی حاکم بود مطرح نمی شد بهتر بود و اگر الان آن را مطرح می کردم، شانس موفقیت بیشتری داشت چون الان دوستان وارد فضاهای کارشناسی شده‌اند.

پس شما می گوئید امروز فضای همدلی وجود دارد...

بله بحث‌ها کارشناسی است تا سیاسی.

نیمه دوم سال است آلودگی هوای پاینخت طبق معمول افزایش یافته و با توجه به تذکرات شورا وپیگیری های شورا انتظار می رفت یکی از مسوولان محیط زیست در صحن شورا گزارشی در این خصوص ارایه کند.

این گزارش‌ها در صحن مشکلی را حل نمی کند. ما جلسات متعددی را داشته ایم. در دو ماه گذشته با گروه‌های مختلف دیدار کرده ایم . در یکی از جلسات غیر علنی ،من خطاب به نمایندگان مردم در شورا و نه شهردار گفتم اینها دغدغه های مردم تهران نیست ما در سال، دو هزار و 724 مرگ منتسب به آلودگی هوا در شهر تهران داشته ایم که می شود 227 مرگ در ماه، همچنین دو هزار و 522 بیماری قلبی به دنبال آن آلودگی هوا و چهار هزار و 525 بستری بیماری های تنفسی ناشی از آلودگی هوا داشته‌ایم. طبق اعلام بانک جهانی ایران در سال 2006 به دلیل آلودگی هوا 8 میلیارد دلار خسارت دیده، آنوقت ما منتظریم آلودگی به مردم خسارت بزند تا ما آن را مدیریت کنیم .خب بهتر است هزینه ای که آلودگی هوا بر ما تحمیل می کند را برای کاهش آن هزینه کنیم.

88 درصد آلودگی هوا به دلیل خودروهای غیراستاندارد موتورسیکلت ها است یک موتورسیکلت هشت برابر یک خودرویی که استاندارد یورو 2 را دارد، آلودگی تولید می کند آنوقت ما یک فضا در شهر را محصور کرده ایم و اجازه ورود خودروها را به آن نمی دهیم، اما موتورسیکلت ها که وظیفه هشت خودروی آلوده را برای هوای تهران انجام می دهند به راحتی در محدوده طرح ترافیک تردد می کنند.

موتورسیکلت های دو زمانه قبل از انقلاب ورودشان به کشور ممنوع شد زیرا آلودگی صوتی و هوای وحشتناکی دارند. 42 درصد هیدروکربن های نسوخته در هوا ناشی از موتورسیکلت ها است آنوقت ما این موتورسیکلت های بنجل را وارد کشور می کنیم بحث دیگر گرمایش منازل است ما یک میلیون موتورخانه داریم که مشخص نیست چه کسی باید استانداردسازی خودروها را انجام دهد زیرا منبع بسیار آلوده کننده ای است بحث دیگر خودروهای فرسوده است. دولت سه میلیون وام بابت خودروهای فرسوده می دهد یک و نیم میلیون بابت تحویل خودورهای فرسوده می دهد با این 4.5 میلیون چگونه می شود خودروی 25 میلیونی خرید. موضوع آلودگی هوا، موضوعی حاکمیتی است زیرا تهدیدکننده جان و مال مردم شده است دولت باید در این موضوع مداخله کند وقتی ما 8 میلیارد دلار خسارت بابت آلودگی هوا پرداخت می کنیم چه ایراد دارد 80 درصد هزینه های خودروی استاندارد را وام دهیم.

ستاد حمل و نقل و سوخت اعلام کرده می خواهد وام 12 میلیونی دهد اما این 12 میلیون مشکلی را حل نمی کند زیرا باید خودروی غیراستاندارد داخلی بخرد و تبدیل به یک منبع آلودگی شود کدامیک از خودروهای ما بعد از سه سال کاتالیستشان را عوض می کنند. متاسفانه وزارت صنایع و بانک ها هیچگونه حمایتی از ناوگان حمل و نقل ندارند ستاد سوخت در این چند سال چقدر خودروی جدید به مردم تحویل داده متاسفانه طی سال های جاری 80 درصد نوسازی ناوگان خودروها کاهش داشته است. مراکز معاینه فنی غیراستاندارد عامل دیگری است که بر آلودگی هوا تاثیرگذار است موسسه استاندارد باید بر این مراکز نظارت کند براحتی برگه معاینه فنی خرید و فروش می شود بدون آنکه خودرو به این مراکز مراجعه کند. این کار قتل شبه عمد است وقتی ماهانه 227 نفر بخاطر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند ما برای شرکت های خودروساز فرش قرمز پهن کردیم هرچه خواستند کردند بدون هیچ کنترلی.

زورمان هم به آنها نمی رسد در حالی که باید خسارت هایی که به جان و سلامت مردم تحمیل کرده اند را بپردازند. هر شش ماه یکبار می روند یکسال فرصت می گیرند و به تولید همان خودروهای سابق ادامه می دهند به نظر من هر گاه طرح زوج و فرد ابلاغ می شود ناوگان عمومی حمل و نقل عمومی باید رایگان شود و هزینه آن از خودروسازان گرفته شود.

موضوع دیگر فرسودگی و کمبود اتوبوس در پایتخت است .در حال حاضر ناوگان اتوبوسرانی با 50 درصد ظرفیت خود کار می کند و می تواند با حمایت دولت به همین تعداد مسافر را تحت پوشش قرار دهد اما متاسفانه دولت طی چند سال گذشته اتوبوس های جدید به شهرداری ها نداده و عمر اتوبوس ها از 4.6 سال در سال 88 به 5.8 سال در سال 91 رسیده است همچنین مطالبات شهرداری از دولت در حوزه توسعه مترو به 5 هزار میلیارد تومان رسیده است شهرداری قادر است سالانه 50 کیلومتر خط مترو بسازد، اما به دلیل عدم تامین نیازهای مالی به 20 تا 25 کیلومتر در سال رسیده است.

متاسفانه در بخش مشارکت های مردمی در کاهش آلودگی هوا هم موفق نبوده ایم نقش صدا و سیما در این میان بسیار مهم است باید آنقدر در خصوص این موضوع برنامه سازی کنند تا کسی که صاحب خودروی فرسوده است، احساس گناه و عذاب وجدان داشته باشد مردم نباید از کنار خودروی آلوده کننده بی‌توجه عبور کنند باید اگر خودروی دودزا در خیابان تردد می کند، 50 نفر به او تذکر دهند. تعطیلی مدارس و گسترش طرح زوج و فرد راهکارهای انفعالی است وقتی کمیته اضطرار تشکیل می شود یعنی ما در خصوص آلودگی هوا بد عمل کرده ایم.

این پذیرفته نیست هشت ماه هیچگونه اقدامی در خصوص کاهش آلودگی هوا انجام نشود و طی دو سه ماه آخر سال کمیته اضطرار تشکیل شود با تعطیلی مدارس و زوج و فرد کردن ورود و خروج خودروها به مردم ظلم می کنیم به اقتصاد کشور هزینه تحمیل می کنیم وقتی دبستانی تعطیل می شود پدر و مادری که هر دو شاغل هستند با چه اطمینانی فرزندشان را در کوچه و خیابان رها کنند چه کسی مسئول نگرانی ها و فشار روحی این پدر و مادر است. مردم برای استفاده از خودروی شخصی عوارض پرداخت می کنند وقتی محدوده زوج و فرد را گسترش می دهیم در حقیقت حق شهروندی آنها را پایمال کرده ایم یا حداقل باید بخشی از عوارض را به آنها برگردانیم. مردم خودشان با اختیار باید به سمت استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی حرکت کنند.

ضعف قانونی هم در این رابطه وجود دارد ؟
بله ،متاسفانه الزامات قانونی برای مقابله با آلوده کنندگان وجود دارد به پلیس راهور گفته شده که خودروهای فاقد معاینه فنی را متوقف کنند اما خلاء قانونی وجود دارد که چه مدت این خودرو متوقف شود نمایندگان مجلس که مصاحبه می کنند چرا آلودگی هوا افزایش یافته چرا طی یک دو فوریت مصوبه قبلی خود را مبنی بر افزایش سن معاینه فنی اصلاح نمی کنند.

برای حل این لیست بلند از مشکلات راه چاره ای هم هست ؟
بارقه های امیدی هم وجود دارد مانند تشکیل شورای عالی محیط زیست که طی 6- 7 سال گذشته تعطیل شده بود همچنین تشکیل مجدد کمیته ملی آلودگی هوا و ایجاد کمیسیون سلامت، محیط زیست در شورا که می توان با ایجاد این زیرساخت ها پیگیر حقوق مردم بود مطمئنا با پیگیری و عزم ملی دستگاه‌ها می توان این مشکل را که به بحران رسیده، مهار کرد. در بحث پارازیت ها ما هنوز با کارشناسان مربوطه جلسه ای نگذاشته ایم، طی ماه ها وقتمان به تعریف کمیسیون ها و اولویت‌هایی مانند آلودگی هوا گذشته و به زودی در خصوص پارازیت ها نیز بحث های کارشناسی انجام دهیم.

گفتگو از شاپور افشار