طرح ۱۳ ماده‌ای برای ایران

به گزارش تیک ، نمایندگان ایران و پنج قدرت دارای حق وتوی در سازمان ملل متحد و آلمان، روز سه شنبه در وین، وارد دور دیگری از مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای بحث برانگیز ایران شدند. هدف از این مذاکرات، دستیابی به توافقی نهایی برای حل مناقشه چندین ساله است. پایه این مذاکرات بر توافق موقت اواخر نوامبر گذشته بنا نهاده شده که تا 20 ژوئیه به قوت خود باقی خواهد ماند.

مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران در حالی برگزار شد که در مسائل کلیدی، به رغم پیشرفت‌ها، همچنان اختلاف نظر‌های عمده‌ای وجود دارد.

از 13 ماده‌ی تعیین شده، بخش‌های مربوط به شفاف‌سازی‌های آینده و بازرسی‌های بین‌المللی از برنامه هسته‌ای ایران، تکمیل و آماده شده‌اند. همچنین توافق اولیه‌ای حاصل شده است که رآکتور آب سنگین تقریبا تکمیل شده اراک - که زمانی طولانی یکی از نقاط عمده ترین اختلاف نظر بود - به گونه‌ای اصلاح شود که پلوتونیوم با درجه تسلیحاتی کمتری تولید کند. با این حال، جزئیات فنی هنوز مشخص و بررسی نشده‌اند.

اما درباره شمار سانتریفوژهای غنی‌سازی که ایران در تاسیسات خود نصب کرده است و باید آماده به کار نگه داشته شوند، هنوز اختلافاتی وجود دارد.

امروزه، ایران 19هزار سانتریفوژ، از جمله یک‌هزار سانتریفیوژ بسیار مدرن و به‌ویژه قدرتمند که سریع‌تر از نمونه های پیشین اورانیوم را غنی‌سازی می‌کند، نصب کرده است. از این 19هزار سانتریفیوژ، 11هزار سانتریفیوژ تا کنون به بهره برداری رسیده اند.

5هزار یا 50هزار سانتریفوژ

بر اساس برنامه‌های فعلی، تهران قصد دارد 50 هزار سانتریفوژ برای برنامه غنی‌سازی خود بسازد. سرعت روند غنی‌سازی اورانیوم تا پنج درصد به منظور تولید انرژی در راکتور هسته‌ای، و تا 90 درصد برای تولید سلاح‌های هسته‌ای، به تعداد و عملکرد سانتریفوژهای نصب و راه‌اندازی شده بستگی دارد. در (مذاکرات) اواخر ژانویه، تهران بر اساس توافق موقتی که تا پایان ژوئیه اعتبار دارد، محدودیت‌های پیشنهادی غنی‌سازی اورانیوم را تا سطح پنج درصد، پذیرفت.

اما از نظر کشورهای 1+5، حداکثر 5 هزار سانتریفوژ فعال مورد نیاز (ایران) است. تهران این محدودیت‌ها و همچنین خواسته‌های آمریکا مبنی بر محدود کردن تعداد موشک‌های خود در چارچوب توافقی دیگر را، رد کرده است. تا حداکثر 20 ژوئیه باید طرفین به توافقی درباره تمامی 13 ماده دست یابند.