رویای آزادراه تهران - شمال ۴۰ ساله شد!

وزیر راه و شهرسازی پس از تعطیلات نوروزی امسال از ادامه بررسی‌ها روی پروژه مهم آزادراه تهران - شمال خبر داد و اعلام کرد: تا زمانی که نتایج نهایی اعلام نشود هیچ وعده‌ای اعلام نمی‌کنیم اما با گذشت سه ماه هنوز نتیجه این بررسی‌ها - که البته از همان ابتدای کار آخوندی آغاز شده است - اعلام نشده و دولت یازدهم علیرغم تشکیل کارگروه بررسی شرایط مالی و حقوقی این پروژه تصمیمی را برای چگونگی ادامه یافتن روند ساخت، تامین منابع مالی و پیمانکار و ... اعلام نکرده است.

این درحالی است که نخستین مطالعات برای ساخت این آزادراه در سال 1353 انجام شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی مطالعات مسیر آزادراه از سوی وزارت راه و ترابری به مزایده گذاشته شد و بهترین طرح توسط هیاتی متشکل از وزارت راه و ترابری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی نهاد ریاست جمهوری کشور انتخاب شد.

پروژه پیر کشور میزبان چهارمین دولت!

پس از انجام مطالعات ابتدایی، قرارداد ساخت این آزادراه در سال آخر دولت هاشمی با بنیاد مستضعفان منعقد شد و طبق برنامه‌ریزی‌ها، طرح اولیه آزادراه به طول 121 کیلیومتر و در چهار قطعه نهایی شد.

پس از منعقد شدن این قرارداد و علیرغم گذشت حدود 18 سال و جابجایی چهار دولت، همچنان طرح ساخت این آزادراه مهم که در شمال کشور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و درکنار تامین ارتباط سریع و ارزان از نظر ایمنی و امنیت نیز بسیار مهم است ناتمام باقی مانده است.

در حال حاضر به جز قطعه چهارم این آزادراه که نوروز پارسال افتتاح شد سه قطعه اصلی دیگر این پروژه بسیار مهم باقیمانده است.

در رابطه با قطعه دوم و سوم آزادراه تهران - شمال هنوز تصمیم خاصی گرفته نشده و از این رو برنامه ساخت و تکمیل آن نیز مشخص نیست.

اما قطعه اول این آزادراه که به صورت مشارکتی بین بنیاد مستضعفان و طرف چینی که در قالب فاینانس عمل می‌کند پیشرفتی حدودا 50 درصدی داشته است.

این قطعه که بناست از فاصله تهران تا شهرستانک را در قالب 23 کیلومتر در اختیار شرکت چینی قرار دهد تا حد زیادی در حوزه کوهستانی پیشرفت کرده و تونل‌های آن پیشرفت فیزیکی چشمگیری دارند. همچنین پل‌های قطعه یک آزادراه تهران - شمال نیز طبق آخرین اخبار درحال ساخت است اما به دلیل اینکه چین‌ها نتوانسته‌اند فاینانسان را تاممین کنند وانتقال پول برایشان هنوز مقدور نشده این قطعه روند کندی در پیش گرفته است.

با توجه به بار مالی سنگینی که این پروژه خواهد داشت و البته با در نظر داشتن حجم بالای مسافرت‌هایی که از طریق آن صورت خواهد گرفت دولت‌های گذشته هر کدام بنا به دلایل مختلفی روند ساخت آن را مسکوت گذاشته و آزادراه تهران - شمال را به آیندگان سپرده‌اند؛ اتفاقی که شاید در دولت روحانی هم سرنوشتی این چنینی پیدا کند.

و بررسی‌هایی که همچنان ادامه دارد...

وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم در حالی که نخستین سفر برون شهری خود را به این آزادراه اختصاص داده بود، اعلام کرد:‌ هر گونه وعده ای در رابطه با آینده این پروژه و البته زمان دقیق احداث آن منوط به مطالعه و بررسی‌های دقیقی است که در حوزه گزارش های حقوقی و مالی پروژه انجام خواهد شد.

پس از آن نیز آخوندی در یکی از تنها اظهارنظرهای خود در رابطه با این آزادراه بسیار مهم در ابتدای سال جاری اعلام کرد هنوز بررسی‌ها از گزارشات تهیه شده در رابطه با آزادراه تهران - شمال در حال انجام است و وزارت راه تمام تلاش خود را می کند با بررسی دقیق ابعاد پروژه مورد نظر اظهارنظر کند.

البته وزیر راه بر این موضوع نیز تاکید کرده که باتوجه به وضعیت اقتصادی کشور و البته اولویت‌هایی که در وزارت راه وجود دارد محور هراز که در حال حاضر عملیات چهار بانده کردن آن در حال اجراست، یک اولویت به حساب می‌آید و موضوعات مرتبط با آزادراه تهران - شمال درکنار آن قرار می گیرند.

کار توسط دولت متوقف شده ؟!

این بحث ها درحالتی صورت گرفته که دیروز (دوشنبه) فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء سپاه پاسداران رسما اعلام کرد: " این قرارگاه آمادگی کامل برای اجرای پروژه آزادراه تهران شمال را دارد".

سردار عبداللهی با اشاره به سختی ها و پیچیدگی‌های این پروژه اظهار کرده در مورد آزادراه تهران شمال با تمام توان و قدرت آمادگی داشتیم که کار عملیاتی انجام دهیم و یک ساختار و سازمان خوب نیز در این رابطه پیش بینی شد تا طبق زمان بندی مشخص پروژه اجرایی شود اما کار توسط دولت متوقف شد.

این صحبت‌های فرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء در حالی مطرح شده که پیش از این مسئولان وزارت راه و شهرسازی بارها اعلام کرده بودند که دولت هرگز اجازه توقف کار در این آزادراه را نخواهد داد.

همچنین خبرها از نحوه ساخت قطعه اول این آزادراه نیز از این حکایت دارد که طرف چینی که بنا بوده قطعه نخست را اجرایی کند به دلیل بلوکه شدن پول فاینانس از نظر مالی در مضیقه قرار گرفته و کار در این محور نیز با کندی بسیاری انجام می‌شود.

باتوجه به شرایط فعلی به نظر می رسد در صورتی که وزارت راه و شهرسازی با عزم جدی به این آزادراه 18 ساله ورود نکند به احتمال بسیار زیاد ساخت آزادراه تهران - شمال در دولت روحانی نیز سرنوشت گذشتگان را پیدا می کند و مشخص نیست سرانجام، این آزادراه 121 کیلومتری از چه زمانی پذیرای مسافران پرشمار این مسیر پرتردد خواهد شد؟