پیشبینی قیمت خودرو در سال ۱۴۰۴!
پارسینه: در سند اهداف و سیاستهای توسعه صنعت خودرو، متوسط قیمت یک دستگاه خودروی تولید داخل در 11 سال دیگر (1404)، پیشبینی شده است.
سند اهداف و سیاستهای توسعه صنعت خودرو در افق ایران 1404، چند سال پیش در وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوین و در آن جایگاه صنعت خودرو در سال 1404 ترسیم شده است.
در یکی از بندهای این سند، متوسط قیمت یک دستگاه خودروی تولید داخل در سال 1404 معادل 15 هزار دلار برآورد شده است که با توجه به نرخ حدودا 3000 تومانی دلار در حال حاضر، معادل 45 میلیون تومان است.
البته بدیهی است که قیمت دلار در سالهای آتی افزایش خواهد یافت بنابراین با فرض افزایش سالانه 20 درصدی نرخ دلار و بر مبنای دلار حدودا 3000 تومانی فعلی، نرخ دلار در سال 1404 حدود 9600 تومان خواهد بود که با توجه به پیشبینی متوسط قیمت حدودا 15 هزار دلاری قیمت خودرو در سال 1404، قیمت خودروهای داخلی در این سال به طور میانگین 144 میلیون تومان خواهد بود.
در آن صورت میتوان گفت که با توجه به میانگین قیمت 30 میلیون تومانی خودروهای داخلی در حال حاضر، قیمت 144 میلیون تومان برای خودروی تولیدی در حدودا 11 سال دیگر قیمت بسیار مناسبی است!
البته نمیتوان میزان افزایش نرخ دلار در 11 سال آینده را پیشبینی کرد بنابراین در نهایت باید دید با توجه به پیشبینی متوسط قیمت 15 هزار دلاری برای خودروهای داخلی در سال 1404 و با توجه به نرخ ارز در آن زمان، متوسط قیمت خودروهای تولید داخل در این سال چه خواهد بود.
طبق دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت سند اهداف و سیاستهای توسعه صنعت خودرو در افق ایران 1404، ظرف هفته آینده به خودروسازان ابلاغ میشود تا خودروسازان بتوانند برنامههای اجرایی از جمله قیمت فروش محصولات خود را بر طبق اهداف این سند تنظیم کنند.
گران بودن خودرو، به نفع جهان و از جمله بشریت است!
به نظر میرسد، میان قیمت تمام شدۀ واقعی تولید خودرو تا قیمتی که به دست مشتری میرسد، اختلاف زیادی دارد!
آیا این اختلاف قیمت، سود یا عوارضی است که به جیب غیر از تولیدکنندگان میرود. در این صورت یک جریان دو سر سوخت شکل میگیرد، که هم تولیدکننده و هم مصرفکننده، زیان میبینند در این جریان!
شاید در کوتاه مدت، به دلیل پایین بودن عرضه و بالا بودن تقاضا، نوعی حباب قیمت پیش بیاید و حکومت/دولتی بخواهد لاقل با گرفتن عوارضی زیاد، این اختلاف قیمت پیش آمده به خزانۀ عمومی سرازیر کند تا صرف منافع عمومی شود، ولی نبایست این وضع دائمی باشد، خودروی سواری شخصی اصلا بازاری نیست که بخواهد حکومت/دولتی چنین عوارضی بگیرد. اگر تقاضا زیاد است، بایست از راه واردات تامین شود.
گران فروشی خودرو سواری شخصی هیچ توجیه اقتصادی و عدالانه یی ندارد.
گرانفروشی خودرو، اجحاف همزمان به تولیدکننده و مصرفکننده!
عوارض مضاعف حکومتی-دولتی احتمالی، یعنی، باجگیری از مصرفکنندگان!
قرار نیست همه خودروی شخصی داشته باشند! همانطور که قرار نیست همه به دانشگاه بروند و دکتر و مهندس بشوند!
اگر قرار نباشد همه خودروی شخصی داشته باشند، پس تکلیف بقیه چیست؟
البته این کار خوبیست رانندگی بلد بوده و عموم گواهی رانندگی داشته باشند.
البته حق خودروسواری عمومی است!، یعنی ما نمیتوانیم بگویید مردم حق اتومبیل سورای ندارند، ولی بایست هر کسی میخواهد خودرو سوار شود، بایست وسیلۀ نقیله اش سالم و ایمن باشد و به خود فرد و دیگران و محیط زیست آسیب نرساند.
برای راضای لذت اتومیبل سواری یا استفاده از خودرو برای امور تفریحی و مسافرت لازم نیست حتماً خودروی سواری بخرند مردم. مردم میتوانند از راههای دیگری نیز نیاز موقتیشان به خودرو برطرف گنند. قرض گرفتن از بستگان و دوستان یکی از کاراهاست. ولی روشهای دیگری نیز هست.
بازار خودروی خودروی دست دوم
برخی از مردم میتوانند از خودروهای دست دوم سالم و با کیفیت را بخرند.
البته بایست استاندارد برای داشتن اتومیبل دست دوم باشد. مثلاً بهترست حداکثر سن خودروهای دست دم کمتر از بیست سال باشد.
بازار خودروی کرایهیی
یکی دیگر از راههای تامین خودروی سواری شخصی، استفاده از خودروی کرایه یی است.
در واقع در شرایطی که سیستم حمل و نقل عمومی کافی و مناسب باشد، به صورت عادی، مردم نیازی به خودروی سورای شخصی ندارند و در نتیجه دلیلی ندارد، بخش ممی از سرمایه و پس انداز خانوادگی شان صرف خرید خودرو کنند و میتوانند این سرمایه یا پس انداز در امور مثل خرید خانه یا دیگر موارد هرینه کنند. در عوض هر وقت نیاز به اتومبیل سواری احساس کردند، آن را کرایه کنند. یعنی بجای اینکه پولشان صرف خرید یک اتومبیل ارزان بی کیفیت و خطرناک کنند، یک خودروی با کیفیت و مناسب کنند و مثلاً در هفته یا در ماه یا در سال به مسافرت بیرون شهر و غیره بروند.
بایست مراجع ذی صلاح بر مراکز کرایه خودرو نظارت کافی داشته، تا این مراکز با بهترین کیفیت خدمت سرویس به مردم ارائه کنند.
با رعایت استاندارد لازم، خودروی کرایه مثل نو بودن- مثلاً حداکثر ده سال کار کرده- یکی از شرایط میتواند باشد.
چطور در کیش، خودرو کرایه کنیم؟
باشگاههای اتومبیل رانی و پیستهای اتومبیل سواری نیز میتواند بخش از نیاز به تفریح مردم را تامین کند.
تاثیرات مُخرب تولید خودروهای ارزان بر محیط زیست، اجتماع، فرهنگ، اقتصاد انکار نشدنی است.
سوءاستفاده از واژه ملّی!
یکی از اقدامات زشت تولیدکنندگان خودرو و دیگر مکالاها، سوءاستفده از واژه ملی است. در واقع شرکتها از نظر عقلانی-اخلاقی حق استفاده انحصاری از واژگان عمومی و مورد احترام مردم یک کشور مثل واژۀ "ملّی" ندارند! چه بسا از این سوءاستفاده، خود این کلمات لوث شود و بیاعتبار!
ادعای کذایی به نام محصولات ملّی!
«آمارها نشان مي دهد، يک ميليون خودروي خارجي در خيابان هاي ايران تردد مي کنند و حداقل ۱۴ ميليون خودروي ايراني در بازار انحصارشان را به رخ خارجي ها مي کشند. همين حضور حداقلي و رويايي سواري با خودروهاي خارجي هر روز مردم ايران را به خودروسازان بدبين تر مي کند. (الف)»
در جهان امروز، چیزی به محصول ملّی صنعتی نیست. اقتصاد و به تبعش صنعت، یک موجودیت پویا و در ارتباط با جهان است. اینکه محصول صنعتی پیچده یی چون خودرو را صد در صد در داخل کشور تولید شود، تنها شعار است و اصولاً چنین چیزی با منطق اقتصاد منافات دارد. چرا که خیلی از محصولات یا قطعات و لوازم و مواد اولیه تولیدشان در هر کشوری مزیت ندارد.
خودکفایی، خوداتکایی، خوداطمینانی، امنیت اقتصادی، کدام بهترست؟
برخی موافق خودکفایی همه چیز هستند و بعضی کلاً خودکفایی یا خوداتکایی را رد میکنند. کدام نظر درست است.
در واقع هیچ کدام جواب نیست. ولی برای کشورهایی توانایی خودکفا شدن یا خوداتکایی بر برخی محصولات را دارند این کار پیش رود، خب به نظر میرسد برای کشورهای مثل ایران ادعای اول بودن در منطقه و تاثیرگذاری و استقلال سیاسی دارد، در برخی محصولات اساسی، درجاتی از خودکفایی یا خوداتکایی باشد.
با دقت در واقعیات اقتصادی ابرقدرتهای جهان چون آمریکا و چین و روسیه و کانادا و کشورهای بزرگ اروپایی، در میابیم، این کشورها در برخی زمینهها یا خودکفا یا خوداتکا هستند، مثلاً در امور مایحتاج اساسی غذایی تا حد زیادی داری اتکا به داخل هستند. بخش قابل توجهی از نیازهای دفاعی خودشات در داخل تامین میکنند. برای تامین آب و انرژی متکی به تولید داخل هستند. پس نمیتوان به طور کامل خودکفایی یا خوداتکایی را رَد کرد. ولی این موضع به همه یا عمدۀ اقلام تولیدی تعمیم نمیابد.
حتا ارتش آمریکا، بسیاری از اقلام نظامی اش از کشورهای رقیب مثل چین تهیه میکند!
اجرای پروزه های بزرگ مثل جنگدۀ مشترک میان کشورهای ابرقدرت، نشان میدهد تا چه حد موضوع خودکفایی یا خوداتکایی، امری حاشیه یی شده است.
در این مورد، میتوان به پروژۀ تولید جنگندۀ مشترک تایفون میان کشورهای اروپای غربی، اف 35 میان آمریکا و انگلستان و ترکیه و چند کشور دیگر اشاره کرد.
میتوان گفت، خودکفایی و خوداتکایی در برخی جهات نیازمندیهای استراتژیک و اساسی، در صورت توانایی داخلی، خوب است، ولی نه شامل همه موارد نیازمندیها.
شاید اصطلاح خوداطمینانی یا خوداسودگی راهبردی برای نیازمندیهای اساسی بجای خودکفایی یا خوداتکایی بهتر باشد.
در واقع تقسیم کار و مزیتهای نسبی کشورها در تولید اقلام مختلف، خودش عامل تقویت کنندهیی برای صلح جهانی است، چرا نیاز متقابل کشورها به هم، موجب منافع مشترک میشود و در نتیجه این کشورها سعی میکنند با هم همکاری و ارتباط دوستانه داشته باشند.
استراتژی تولید خودرو در ایران؟
http://images.khabaronline.ir/images/2014/5/14-5-27-184426rezvanibeast.jpg
تصویر یک خودروی طراحی شده از یک سازنۀ ایرانی الاصل مقیم ایالات متحدۀ آمریکا!
«آریلاتم بیست، سوپراسپرتی نفسگیر از رضوانی موتورز»
«سعيد ليلاز اعتقاد دارد تا زماني که وضعيت توليد خودرو در ايران به همين شکل باقي بماند، همچنان مردم نارضايتي شان را حفظ مي کنند. او مي گويد:« اگر بخواهیم خودرویی را مطابق آنچه مثلا در پژوی فرانسه، بنز آلمان یا فورد آمریکا طراحی کرده و طی مدتی آن ر از حالت فیس لیفت بیرون آورده و مجددا یک خودوری جدید طراحی شود، این کار نیاز به بازار خیلی بزرگ و سرمایه گذاری های بسیار بزرگی دارد. برای ما طراحی خودرو کار سختی نیست. اما از مرحله طراحی به اجرا بسیار گران است. این کار که ۵ سال بیشتر دوام ندارد، از نظراقتصادی برای ما صرفه اقتصادی ندارد. خودروسازان بزرگ هرکدام از خودروهایی که تولید می کنند، بیش از ۸ تا ۱۰ میلیون دستگاه می سازند تا برایشان صرفه اقتصادی داشته باشد.(الف)»
بنا نظر کارشناسان، تولید هر محصولی در هر کشور لزوماً مزیت نسبی ندارد. همان طور که مطلب فوق خوانده اید، اساسض تولید خودرو در ایران با این شاریط فعلی توجیه اقتصادی چندانی ندارد. آنچه تاکنون در ایران این صنعت مشکدار و نامفید خودروسازی را روی پا نگه داشته استف حمایتهای گسترده و وضعیت شبه انحصاری اش است و نه مزیت واقعی تولید در داخل کشور!
ولی به هر حال طی چند دهه، یک سری سرمایه گذاریهای هنگفت در این صنعت داخل کشور شده است. نیروهای فنی زیادی تربیت شده اند و اشتغالی فراهم شده است. نمیشود به راحتی از این قضیه گذشت.
دانش خودروسازی بومی با هدف تولید خودروهای گرانقیمت (لوکس، اسپرت و...)، بایست باشد.
حال که بناب به اذعان خیلی از کارشناسان تولید خودرو در ایران به این شکل مزیتی ندارد، پس بایست چه کار کرد؟
به نظر من برای حفظ نیروهای متخصص و ماهر و دانش به دست امده، پیشنهاد میکنم، این امکانات و نیروها دانشی به سمت تولید خودروهای گرانقیمت (لوکس، اسپرت و...) هدایت شود.
از خطوط فعلی موجود نیز برای تولید یا مونتاژ خودرهای باکیفیت و مقرون به صرفۀ خارجی از برندهای معتبر استفاده شود.
استراتژی تولید خودرو در ایران؟
خودروهای تولید خارجی که بخشی از قطعاتش نیز از امکانات داخلی تامین شود و صنایع داخلی قطعهسازی در پروژههای بین المللی شرکت کنند.
کلام آخر:
به نظرم، بایست واردات و تولید خودرویهای ارزان قیمت در ایران متوقف شود. این مورد به صورت فوری با تعیین ضرب العجل تا پایان سال 1394 ه.خ. میتواند صورت گیرد. این نوع تولیدات مضر هستند. این نوع تولیدات در نهایت به زیان کشور ختم میشوند.
شهرهای ایران ظرفیت پذیرش بیشتر خودرو ندارند! کم کم بایست شهرهای ایران از شر اتومبیلهای فرسوده و بی کیفیت خلاص شود.
در عوض اتومبیلهای گران قیمت با هدف صادرات تولید شود. دانش و نیروهای متخصص فعلی به سمت طراحی و ساخت اتومبیلهای گران قیمت (لوکس، اسپرت و...) هدایت شود، تا این سرمایههای انسانی و مادّی حفظ و بالنده شوند. تولید اتومبیلهای گرانقیمت مزیت بیشتری دارد در تیراژ پایین موجود مثل کشور ما.