نقش شاهزاده ها در حادثه مکه چه بود؟

عربستان سعودی که پیش از این، علت سقوط جرثقیل را تندباد اعلام کرده بود، از حرف اول خود بازگشت و شرکت بن لادن را که مسئول نظارت بر طرح توسعه حرم است، مقصر اعلام کرد.

سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان در همین راستا دستور داد فعالیت های شرکت بن لادن متوقف شود و از امضای طرح های جدید بازداشته شود. اعضای این شرکت نیز تا پایان تحقیقات ممنوع الخروج شدند و برای قربانیان حادثه سقوط جرثقیل نیز دیه در نظر گرفته شد.

تحقیقاتِ صورت گرفته درباره حادثه، حاکی از آن است که شرکتِ پیمانکار توسعه حرم، بر خلاف توصیه های شرکتِ سازندۀ جرثقیل عمل کرده است. شرکت سازندۀ جرثقیل توصیه کرده است که بازوی اصلی جرثقیل، در مواقعی که از آن استفاده نمی شود و یا هنگام بروز تندباد، پایین آورده شود، زیرا در چنین شرایطی، باز ماندنِ آن اشتباه است.

کمیته تحقیق همچنین توصیه کرد که همه جرثقیل های موجود در حرم، مورد بازبینی قرار گیرند و سلامتی و ایمنی همه آن ها بررسی شود.

گزارش کمیته تحقیق، هیچ اشاره ای به عناصر دیگری که در شکل گیری چنین حادثۀ خونینی دخیل هستند، اشاره ای نکرد و این در حالی است که به دستور خداوند، حرم های متبرک مکه که عبادتگاه های مسلمانان سراسر جهان است، باید برای مهمانان خانه خدا و حجاج و عمره گذاران امن باشد.

یکی از عناصری که در این حادثه دخیل بود، فساد اداری و چیرگی شاهزاده ها بر قرارداد طرح های توسعه حرمین شریفین است. این شاهزاده ها به گفتۀ منابع نزدیک به آن ها، توصیه های طرف های مختلف مبنی بر برچیدن جرثقیل ها و مصالح ساختمانی از اطراف حرم مکه، در مدت ده روز قبل از آغاز موسم حج را رد کردند. در این میان، برخی کارشناسان طرح های توسعه حرم مکه از تبدیل شدن مکه به منطقۀ سرمایه گذاری و درآمدزایی برای شاهزادگان خبر دادند.

این اطلاعات با افشاگری های "مجتهد" - کاربر معروف تویتر که به افشای رازهای مگوی خاندان حاکم معروف است - همخوانی دارد. مجتهد چند هفته پیش فاش کرد که محمد بن سلمان پسر پادشاه و جانشین ولیعهد، در تلاش است که شرکت بن لادن را کنار بزند و همه طرح های توسعه حرمین شریفین در مکه و مدینه منوره را به دست بگیرد.

با توجه به این حقایق و به منظور جلوگیری از تکرار فاجعه های مشابه سقوط جرثقیل در حرم مکه، باید مسئول و عامل اصلی این فاجعه شناسایی و معرفی و بازخواست شود و مشکلاتی عمیق تر از تندبادها و قرار گرفتنِ جرثقیل ها در وضعیت نادرست، حل و فصل شود. زیرا حرم مکی، محل تردد میلیون ها نفر از حجاج خانه خداست که باید بدون هرگونه ترس و نگرانی به ادای مناسک خود بپردازند. اگر عربستان، چنین کاری نکند، باید اداره امور حج را به کشورهای اسلامی واگذار کند تا امور حج و حرمین شریفین تحت نظر سازمان همکاری اسلامی و به دور از منافع شخصی شاهزاده های جاه طلب و مال دوست، اداره شود.