حراج «سرطان» در سفره‌خانه‌ها

علي‌اکبر سياري در جلسه «اقدامات اجرايي در زمينه ممنوعيت عرضه و مصرف قليان در اماکن عمومي استان تهران» با تأکيد بر اينکه وظايف وزارت بهداشت اين وزارتخانه را ملزم به تلاش براي کاهش مصرف مواد دخاني در جامعه مي‌کند، عنوان کرد: مرگ و بيماري‌هاي ناشي از مصرف دخانيات قابل پيشگيري است. از سوي ديگر اين اقلام در سبد مواد ضروري زندگي مردم قرار ندارد.

وي با بيان اينکه مصرف دخانيات تا 23 برابر سرطان و دو تا چهار برابر خطر سکته قلبي و مغزي را افزايش مي‌دهد، گفت: تمام کشورهاي دنيا در قالب برنامه پيشگيري و کنترل بيماري‌هاي غيرواگير برنامه کاهش مصرف دخانيات و الکل و نيز تشويق به تحرک و غذاي سالم را دنبال مي‌کنند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت در توضيح مضرات مصرف دخانيات به‌ عنوان يکي از عوامل ايجاد بيماري‌هاي غيرواگير عنوان کرد: مصرف دخانيات از جمله قليان منجر به آسم و بيماري‌هاي تنفسي، سرطان، سکته‌هاي قلبي و مغزي و نيز ديابت مي‌شود.

سياري با اشاره به اينکه در تمام نقاط دنيا راهکارهايي براي کاهش مصرف دخانيات دنبال مي‌شود، ابراز کرد: يکي از اين راهکارها اطلاع رساني به عموم مردم در مورد مضرات مصرف دخانيات است. همچنين از مصرف اين ماده مضر در اماکن عمومي جلوگيري مي‌شود، زيرا از 6ميليون مرگي که سالانه در سراسر جهان بر اثر مصرف دخانيات رخ مي‌دهد 600هزار مورد از آنها با استفاده از استنشاق دود سيگار اطرافيان رخ مي‌دهد؛ لذا کودکان مهم‌ترين گروهي هستند که گرفتار اين نوع مرگ مي‌شوند.

وي با انتقاد نسبت به اينکه برخي از اماکن عمومي از طريق عرضه قليان؛ بازار درآمد خود را رونق مي‌دهند، عنوان کرد: از سوي ديگر جوانان نيز استفاده از انواع مواد دخاني از جمله قليان را نوعي جلب توجه و مقبوليت اجتماعي مي‌پندارند، لذا راهکار ديگري را که در سطح دنيا براي کاهش مصرف دخاني در نظر مي‌گيرند اقدام به ايجاد زمينه ترک استفاده اين مواد است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: ممنوعيت تبليغات مواد دخاني و نيز افزايش قيمت از طريق بالا بردن ماليات انواع مواد دخاني از ديگر راهکارهايي است که مي‌توان دنبال کرد.

سياري با اشاره به سفر يکي از کارشناسان سازمان جهاني بهداشت به کشورمان در سال گذشته براي تعيين رقم ماليات مواد دخاني عنوان کرد: اين کارشناس در سال گذشته 11 درصد ماليات مواد دخاني را طبق محاسبات خود در ايران عنوان کرد، اين در حالي است که ماليات مواد دخاني در ايران رو به کاهش است.

اين مقام مسئول با اعلام اينکه آمار بالايي از مصرف سيگار توسط افراد زير 18 سال صورت مي‌گيرد، افزود: اگر قيمت مواد دخاني افزايش يابد مي‌توان شاهد کاهش استفاده از آن بود. اما طبق بررسي‌هاي سازمان جهاني بهداشت؛ ايران ميان 22 کشور منطقه مديترانه شرقي رتبه دوم را پس از افغانستان در زمينه کم بودن ماليات مواد دخاني دارد.

سياري با يادآوري اينکه مقرر بود افزايش ماليات مواد دخاني سال گذشته رخ دهد، گفت: اين اتفاق رخ نداد، لذا در صدد هستيم براي بودجه سال آينده مقدمات افزايش ماليات مواد دخاني را از هم اکنون فراهم کنيم تا اين امر با تصويب توسط مجلس شوراي اسلامي و تبديل آن به قانون توسط سازمان امور مالياتي دنبال شود.

اين مقام مسئول به بررسي‌هاي آزمايشگاهي که در مورد مواد کشف‌شده در توتون و تنباکوي سفره‌خانه‌ها صورت گرفته است اشاره و اظهار کرد: طبق اين بررسي‌ها اين توتون‌ها علاوه بر آلودگي باکتريايي و قارچي داراي ترکيبات آروماتيک نيز هستند؛ اين ترکيبات سرطان‌زا است.

سياري با تذکر نسبت به وجود سموم ارگانوفسفره در اين توتون‌ها عنوان کرد: همچنين حجم بالاي اسانسي که در اين مواد دخاني استفاده مي‌شود منجر به ايجاد انواع حساسيت‌هاي تنفسي مي‌شود.

وي با ابراز اينکه در مکان‌هاي عرضه قليان براي فرآوري توتون از ترکيبي از عسل و گليسيرين صنعتي استفاده مي‌شود، گفت: در اين توتون‌ها انواعي از محرک‌هاي روانگردان از جمله آمفتامين، کانابينول، تتراهيدروکانابينول و غيره ديده شده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت به وجود فلزات سنگين از جمله سرب و جيوه در بررسي اين توتون‌ها اشاره کرد و گفت: اين مواد در دماي عادي قابل تبخير است، حال تصور کنيد که اين فلزات بر ذغال گداخته قرار گيرند و آسيبشان دوچندان شود.

در ادامه اين مراسم دکتر احمد جنيدي جعفري معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي ايران با اشاره به تلاش 15ساله براي کاهش مصرف مواد دخاني در کشور گفت: با افزايش آگاهي عمومي توانستيم اين نکته را به دست‌اندر‌کاران و مردم بقبولانيم که وجود صنف قهوه‌خانه‌داران غيرقانوني و مضر است. اکنون با وجود اينکه پيش از ارائه مجوز از گيرندگان مجوز تعهد محضري مبني بر عرضه نکردن قليان گرفته مي‌شد، شاهد عرضه قليان در اين اماکن بوديم زيرا عرضه اين نوع مواد دخاني سودآور است.

وي با انتقاد از طراحي مهر اتحاديه قهوه‌خانه‌داران و سفره‌خانه‌هاي سنتي گفت: حتي شکل ظاهري مهر اين صنف شکل قليان است که اين خود نوعي تبليغ استفاده از مواد دخاني است.

جنيدي جعفري با يادآوري بررسي‌هايي که با کمک دادسراي ناحيه 19 صورت گرفت عنوان کرد: در اين محدوده 382 مکان عرضه قليان داشتند که تنها 75 مورد از آنها داراي مجوز بودند. در اين ميان 233 اخطار سه‌روزه ارائه شد که در نتيجه آن تنها 38 نقطه مورد بررسي مبادرت به حذف قليان کردند.

وي با اعلام کشف 100کيلوگرم گراس و حشيش در سفره‌خانه‌هاي مورد بررسي توسط دانشگاه علوم پزشکي ايران گفت: در اين سفره‌خانه‌ها به افزودن موادي به توتون براي افزايش وابستگي جوانان به قليان اقدام مي‌کردند. در اين بررسي‌ها حتي به کشف مواد مخدري دست يافتيم که براي بررسي نوع و اثرات آن همچنان در حال بررسي هستيم.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي ايران با ابراز تأسف از اينکه حتي برخي از اين سفره‌خانه‌ها براي افزايش وابستگي جوانان به قليان اقدام به ريختن مقاديري قرص برنج روي تنباکوي قليان‌ها مي‌کردند، تأکيد کرد: بدون شک وظيفه رسيدگي به چنين تخلفاتي به‌عهده صنف مربوطه و نيروي انتظامي است.

همچنين شهنام عرشي معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکي تهران در ادامه اين جلسه با ابراز نگراني نسبت به افزايش مصرف قليان ميان خانواده‌ها به‌ويژه خانم‌ها گفت: موضوع اصلي در مورد مصرف قليان در سفره‌خانه‌ها بيماري‌هاي قلبي و سرطان نيست بلکه مي‌توان گفت بسياري از آسيب‌هاي اجتماعي از چنين نقطه‌هايي آغاز مي‌شود، لذا به‌دنبال کشف مواد روانگردان در آزمايشگاه‌ها نباشيد؛ امروزه مکان‌هاي عرضه قليان به‌ويژه در سفره‌خانه‌ها يکي از اماکني است که به‌راحتي در قالب عرضه قليان نسبت به توزيع روانگردان اقدام مي‌کنند.

وي با تأکيد بر اينکه وزارت بهداشت و قوه قضائيه با وجود تمام کاستي‌ها به وظيفه خود عمل مي‌کنند، ادامه داد: اما تا چه‌زماني بايد سفره‌خانه‌هايي را که به عرضه قليان مي‌پردازند تعطيل کنيم و با گذر مدت زمان اندکي دوباره مجوز قهوه‌خانه به ما ارائه دهند؟

عرشي با بيان اينکه افزايش قيمت مواد دخاني در کشور يک ضرورت است، گفت: جداي از اين اقدام نبايد از ياد برد که داستان عرضه قليان بويژه در تهران چيز ديگري است که بايد تمام حوزه‌هاي مرتبط به‌ صورت هماهنگ به آن رسيدگي کنند. در ادامه ولي تيموري مديرکل نظارت ارزيابي گردشگري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري کشور از صدور آيين‌نامه‌اي خبر داد که طبق آن سفره‌خانه‌هاي سنتي جزئي از تأسيسات گردشگري محسوب مي‌شوند. وي گفت: اين آيين‌نامه در تاريخ 11/06/1394 ابلاغ شده و طبق آن سفره‌خانه‌هاي سنتي ديگر نمي‌توانند در مواقع دلخواه خود را جزئي از اصناف گردشگري به حساب آورند و به اين صورت قانون را دور بزنند زيرا طبق قانون عرضه قليان در تأسيسات گردشگري ممنوع و در صورت مشاهده به‌صورت قانوني برخورد مي‌شود. همچنين سيد قاسم گل‌گواهي معاون مرکز اصناف و بازرگانان سازمان صنعت، معدن و تجارت تهران با تأکيد بر اينکه بر اساس ابلاغيه 22/10/1393 مي‌توان گفت از ابتداي سال جاري هيچ مجوزي براي عرضه قليان صادر نشده است، عنوان کرد: اصنافي در سالهاي گذشته وجود داشته که براي اين موضوع مجوز دريافت کرده و اکنون بر اساس آن مجوزها اقدام مي‌کنند. وي تأکيد کرد: در صورت مشاهده حتي يک واحد صنفي که مجوز عرضه قليان خود را پس از اين ابلاغيه گرفته باشد برخورد جدي و قانوني صورت مي‌گيرد.

معاون مرکز اصناف و بازرگانان سازمان صنعت، معدن و تجارت تهران همچنين در توضيح چرايي باز شدن واحدهايي که تداخل صنفي دارند پس از يک هفته، عنوان کرد: اين واحدها در اخطار اول پس از يک هفته فک پلمب مي‌شوند. همچنين بر اساس قانون تنها در صورتي به يک مکان دو يا چند مجوز همزمان داده مي‌شود که کالاي همگن ارائه شود. بر اين اساس ابلاغيه‌اي به صنف قهوه‌خانه و سفره‌خانه‌هاي سنتي ارسال مي‌کنيم و از آنها مي‌خواهيم به‌ويژه در مورد قليان براي تداخل صنفي تذکرهاي جدي ارائه کنند.

منبع: روزنامه مردم سالاری