صنعت ما فقط اپراتور می‌خواهد نه دانشگاه

در این نشست دکتر بابک مختاری، رییس پارک علم و فناوری خوزستان با اشاره به نکته‌ای که در آسیب‌شناسی ارتباط دانشگاه و صنعت خیلی کم به آن پرداخته می‌شود، اظهار کرد: صنعت ما خیلی دانش‌ور نیست و از سوی دیگر دانشگاه ما نیز چندان نوآور نیست؛ صنعت امروز به هیچ دانش و دانشگاهی جز اپراتور نیاز ندارد؛ به همین دلیل لازم است در این کنگره روی کلیدواژه‌های نوسازی صنعتی و دانشگاه نوآور یا کارآفرین بیشتر کار شود.

وی خاطرنشان کرد: در ایجاد یک صنعت مراحل تولید دانش، طراحی، تدوین دانش فنی و سپس ایجاد یک صنعت طی می‌شود. بسیاری از صنایع در مرحله آخر به دست ما رسیده‌اند. این صنعت به هیچ دانش و دانشگاهی جز اپراتور نیاز ندارد.

رییس پارک علم و فناوری خوزستان با بیان این‌که ما در موضوع دانش‌وری صنعت و نوسازی صنایع کاری انجام نداده‌ایم، تصریح کرد: چین حدود چهار، پنج سال پیش از تدوین برنامه جامع فناوری خود، نوسازی صنعتی و کشاورزی را در کشور اجرایی کرد.

مختاری افزود: در حال حاضر 6 هزار شرکت در کشور زیر مجموعه پارک‌های علم و فناوری وجود دارد که از این تعداد حدود 1500 شرکت دانش‌بنیان هستند؛ اما برای همین تعداد معدود نیز بازار وجود ندارد، در حالی که قرار بود تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تا پایان برنامه پنجم به 20 هزار شرکت برسد.

وی تاکید کرد: روی کلیدواژه‌های نوسازی صنعتی و دانشگاه نوآور یا کارآفرین در کنگره بیشتر مانور داده شود تا بتوان در آینده از نتایج آن استفاده کرد.

استفاده از ظرفیت‌ کنگره برای بررسی بهره‌وری پایین کشاورزی در خوزستان

به گزارش ایسنا، همچنین در این جلسه دکتر احمد نادری، رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، با اشاره به بهره‌وری پایین حوزه کشاورزی در استان، استفاده از ظرفیت تشکیلاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور با حدود سه هزار عضو هیأت علمی در راستای اهداف برگزاری این کنگره را مطرح کرد.

نادری با بیان این‌که یکی از مباحث مهم در بخش کشاورزی خوزستان ارزش افزوده بسیار پایین استان در سهم کشاورزی کل کشور است، خاطرنشان کرد: خوزستان با آن‌که تولیدکننده اول در تمام محصولات کشاورزی کشور است و حدود 11 درصد اراضی زیر کشت کشور را در اختیار دارد، از نظر ارزش افزوده و بهره‌وری در این بخش وضعیت خوبی ندارد.

وی اظهار کرد: در وزارت کشاورزی سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج کشاورزی با حدود سه هزار عضو هیأت علمی پتانسیل بسیار خوبی برای بررسی این مسائل در راستای اهداف کنگره است.

در نظر گرفتن شرایط پساتحریم و تعاملات جهانی در محورهای برگزاری کنگره

در این نشست همچنین دکتر یدالله مهرعلی‌زاده عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و عضو کمیته علمی نوزدهمین کنگره همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت بر استفاده از فرصت برگزاری این کنگره برای تعریف قراردادهای موثر میان دانشگاه و صنعت و استمرار آن در استان تأکید کرد.

وی با بیان این‌که این کنگره هر سال در کشور برگزار می‌شود اما استان‌های دیگر از این فرصت استفاده و پروژه‌هایی در قالب آن تعریف کردند، افزود: در این استان‌ها پروژه‌های تعریف‌شده توسط یک کمیته پیگیری و رصد می‌شود؛ به طور مثال در استان آذربایجان شرقی استاندار 600 صنعت را برای حضور در چنین همایشی گردهم آورد و تمام صنایع را به امضای یک یا دو قرارداد با دانشگاه‌ها ملزم کرد.

عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان کرد: همچنین برای پیگیری این موضوع کمیته‌ای در این استان تشکیل شد که درصد تجاری‌سازی این پروژه‌ها را رصد کند؛ در حال حاضر دوران پساتحریم را پیش رو داریم که باید این موضوع در مباحث تعیین‌شده در کنگره در نظر گرفته شود.

مهرعلی‌زاده افزود: غالب تهدیدهایی که در موضوع ارتباط دانشگاه و صنعت عنوان می‌شود مربوط به شرایط مکانی، زمانی، اقتصادی، مدیریتی و اجتماعی ایران در یک فضای بی‌نظمی حاکم در کشور بود؛ اکنون به سمت عقلانیت و توسعه ارتباطات جهانی در حال حرکت هستیم و ایران در تلاش است دوباره به WTO بپیوندد؛ در این صورت صنایع نیز باید بر مبنای معیارهای تعیین‌شده در این راستا حرکت شوند که مجبور می‌شوند برای نجات خود به دانشگاه‌ها تکیه کنند.

صنعت باید احساس کند که ورود دانشگاه‌ها حلال مشکلات است

در این نشست قدرت‌الله شاکری‌نژاد رییس جهاد دانشگاهی خوزستان نیز با بیان این‌که احساس صنعت این است که دانشگاه نمی‌خواهد مشکلی را حل کند بلکه می‌خواهد مشکل خود را حل کند، گفت: صنعت باید احساس کند که ورود دانشگاه ها حلال مشکلات است.

وی برگزاری این کنگره را فرصت خوبی برای استان به ویژه دانشگاه‌ها دانست که از ظرفیت و ابتکار عمل بسیار خوبی برخوردارند و اظهارکرد: سال 77 که صنعت نفت یک صنعت کاملا وابسته بود و بیش از 5 هزار قطعه را وارد می‌کرد، وقتی می‌خواستیم به این حوزه وارد شویم، اولین جمله‌ای که مسئول وقت نفت بیان کرد این بود که "شما دانشگاهیان فکر نکنید می‌توانید در ارتباط با ما ژیان خود را به پژو تبدیل کنید!".

رییس جهاد دانشگاهی خوزستان با بیان این‌که این تلقی از ارتباط دانشگاه و صنعت هنوز میان بخش‌های صنعتی وجود دارد، تصریح کرد: احساس صنعت این است که دانشگاه نمی‌خواهد مشکلی را حل کند بلکه درصدد رفع مشکلات خود است که این تلقی باید تغییر کند.

شاکری‌نژاد با اشاره به این‌که آن‌ها فکر می‌کردند که نمی‌توانیم کاری انجام دهیم، اظهار داشت: شاید تاکنون بیش از 20 هزار قطعه در صنعت نفت به قطعات داخلی تبدیل و دانش فنی آن تدوین شده است. این کار را به‌طور عمده دانشگاه شهید چمران انجام داد و جهاد دانشگاهی نیز دانشگاه شهید چمران را همراهی کرد.

وی افزود: در حال حاضر یکی از مشکلات صنعت ما این است که فارغ‌التحصیلان دانشگاه که وارد بخش‌های مختلف صنعت می‌شوند شاید مفاهیم اولیه کار در صنعت را ندانند، ما هم در دانشگاه این مهارت را به آن‌ها نداده‌ایم؛ هر چند که اخیرا یک یا دو واحد کارآفرینی به دروس دانشگاهی اضافه شده اما این واحدها نیز مشکلی را حل نمی‌کند و بیشتر دیکته‌نوشتن است. باید این مسایل را درک کنیم و در برگزاری کنگره و ترسیم روند آن جایی برای آن‌ها در نظر بگیریم.

شناسایی نقاط قوت و ضعف واحدهای تولیدی و فرصت‌ها و چالش‌های جامعه

به گزارش ایسنا همچنین در این نشست جهانمیر پیش‌بین عضو سابق هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با یادآوری این‌که سی سال پیش نیز جلساتی در استانداری با دعوت از صنعتگران و دانشگاهیان برای پیوند و ایجاد پل ارتباطی میان دانشگاه و صنعت برگزار می‌شد، گفت: 30 سال گذشت و اکنون باز هم به آن‌ها که می‌خواهند این روند را عملیاتی کنند "خسته نباشید" می‌گویم.

وی با اشاره به راهکار تبدیل این کنگره از قالب فرم به محتوای عملی تصریح کرد: اکنون قرار است کنگره‌ای برگزار شود که جنبه‌های علمی آن با حضور مسئولان و وزرایی که می‌توانند نقشی در تولید داشته باشند بررسی شود؛ شاید حدود یک ماه نیز برای آن وقت گذاشته شود. پیشنهاد می‌کنم که حتما به‌صورت مکتوب از صنایع موثر استان خواسته شود که آیا در واحدهای تولیدی خود SWOT را عملیاتی کردند؟ آیا نقاط قوت خود را می‌دانند و نقاط ضعف را شناسایی کرده‌اند؟

عضو سابق هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با تأکید بر لزوم دیده شدن دو سناریوی اقتصاد مقاومتی و دوران پساتحریم در برگزاری این کنگره، اظهار داشت: لازم است که اقدامات عملیاتی برای استفاده از نقاط قوت موجود در صنعت و کشاورزی انجام شود و درصدد عملیاتی‌کردن توان موجود باشیم.

پیش‌بین تصریح کرد: باید از صنایع به صورت مکتوب خواسته شود که این مسایل را احصا و در اختیار کنگره قرار دهند. زمانی می‌توان برای ارتباط میان دانشگاه و صنعت کاری انجام داد که نقاط قوت و ضعف واحدهای تولیدی و فرصت‌ها و چالش‌های جامعه در استان شناسایی شود. باید شرایط موجود دچار تحول شود تا در سونامی بیکاری به سر نبریم.

تعریف زیرساخت‌های لازم در قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌های دانشگاه

همچنین در این نشست دکتر محمدرضا عصاری رییس دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول گفت: برای اعتمادسازی میان دانشگاه و صنعت، ورود دانشگاه به صنعت، آورده اعتباری و مالی، باید زیرساخت‌های لازم در قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌های دانشگاه تعریف شود.

وی با بیان این‌که شاید این ضعف ارتباط نتیجه عملکرد نامناسب دانشگاه در انجام برخی پروژه‌های واگذار شده از سوی صنایع باشد، خاطرنشان کرد: باید دید که آیا زیرساخت‌های لازم در دانشگاه برای ایجاد این ارتباط فراهم شده است یا خیر. ممکن است یک رییس دانشگاه اعتقاد نداشته باشد که عضو هیات علمی آن در کارهای تحقیقاتی صنعتی ورود کند.

رییس دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول خاطرنشان کرد: در برنامه راهبردی دانشگاه‌ها باید سهم دانشگاه در آورده از پژوهش‌های کاربردی تعریف و مشخص شود که دانشگاه چه نقشی در اثربخشی بر پیرامون خود باید ایفا کند. در حال حاضر اعضای هیأت علمی آموزش محور هستند و توانایی انجام کارهای آموزشی را دارند.

عصاری افزود: باید فرصت مطالعاتی در صنعت برای اساتید فراهم شود تا بتوانند بر مشکلات صنعت اشراف پیدا کنند زیرا بدون شناخت نمی‌توانند وارد کارهای پژوهشی و تحقیقاتی در این حوزه شوند. از سوی دیگر عملکرد عضو هیأت علمی تنها در حوزه آموزشی دیده می‌شود که این ضعف در زیرساخت‌های دانشگاه باید جزو محورهای مطرح در کنگره قرار گیرد.

تعریف رشته‌های دانشگاهی موردنیاز صنایع

در این جلسه دکتر مسعود صدری‌نسب رییس دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر با طرح این پیشنهاد که دانشگاه‌ها و صنایع با برگزاری جلسات مشترک، توانایی‌ها و نیازمندی‌های خود را بررسی و با یکدیگر تبادل اطلاعات کنند، گفت: در این‌صوت می‌توان در روز کنگره شاهد انعقاد تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهایی در جهت پیشبرد اهداف کنگره باشیم.

وی با بیان این‌که بسیار کم اتفاق می‌افتد که مسئولان تراز اول کشور هم‌زمان در یک روز در استان حضور داشته باشند، بر لزوم استفاده از این فرصت و تعریف اهداف جانبی و عینی کنگره تاکید کرد و گفت: ممکن است صنایع به بعضی رشته‌هایی که اکنون در دانشگاه وجود دارد نیاز نداشته باشند و یا به رشته‌هایی بین‌رشته‌ای نیاز داشته باشند که اکنون در فهرست رشته‌های دانشگاهی ما قرار ندارند. این موضوع می‌تواند به راحتی به دانشگاه‌ها منعکس و حتی سرفصل پیشنهادی رشته نیز با حضور مسئولان برجسته ارایه و بررسی شود.

تدوین استانداردهای کارخانه‌ای؛ مزیت دوگانه برای دانشگاه و صنعت

همچنین در این جلسه رضا دهدشتی‌زاده مدیرکل استاندارد خوزستان تدوین استانداردها را مثالی از همکاری دانشگاه، صنعت و دولت دانست و گفت: اگر قرار باشد صنعتی پیشرو شود، باید فراتر از استاندارد حرکت کند؛ به عبارت دیگر باید استانداردهای کارخانه‌ای برای آن نوشته شود که می‌توان این موضوع را با همکاری اساتید دانشگاه‌ها اجرایی کرد که مزیت آن دوگانه و هم برای دانشگاه و صنعت خواهد بود.

وی با بیان این‌که در موضوع واحدهای صنعتی بزرگ مسأله خاصی وجود ندارد و فکر می‌کنم دانشگاه‌ها هم با تمام واحدهای صنعتی بزرگ در ارتباط هستند، اظهار کرد: مسأله ما عمدتا واحدهای صنعتی متوسط و کوچک است که بخشی از این مشکل باید در مجموعه دولت حل شود.

مدیرکل استاندارد خوزستان با تصریح بر این‌که اکنون به هر فردی که مراجعه می‌کند مجوز تاسیس صنعت داده می‌شود، خاطرنشان کرد: معمولا این افراد سواد و اطلاعات لازم از تخصص مربوطه را ندارند و از سوی دیگر اعتقادی به دانش و پژوهش ندارند‌ و معمولا به فکر توسعه هم نیستند و صنعتشان رو به افول می‌رود. به همین دلیل لازم است که معیار تخصص در اعطای مجوز گنجانده شود.

دهدشتی‌زاده تصریح کرد: همچنین بسیاری از این واحدها از مزیت کار پژوهشی اطلاع ندارند که وظیفه فرهنگ‌سازی در این زمینه و تفهیم این موضوع بر عهده دانشگا‌ه‌ها است واحدهای تولیدی نیز از این ارتباط استقبال می‌کنند اما نیاز است که ابتدا یک معرفی و بازاریابی انجام شود.

وی با اعلام آمادگی از این‌که اداره‌کل استاندارد به‌عنوان واسطه میان صنایع و دانشگاه‌ها این ارتباط را برقرار کند، اظهارکرد: می‌توان صنایع مختلف را در زمینه‌های خاص با فراخوان گردهم آورد و جلسه مشترکی در حضور صاحبنظران دانشگاهی تشکیل داد که تبادل اطلاعات در خصوص رفع مشکلات انجام شود.

مدیرکل استاندارد خوزستان بیان کرد: با شرایطی که اکنون صنعت استان مواجه است، در عمده موارد توان تأمین هزینه‌های جاری تولید را نیز ندارند و اگر بخواهیم هزینه تحقیقات را به آن‌ها تحمیل کنیم، کار دشوار می‌شود. باید ابتدا فرهنگ‌سازی انجام شود که متولیان صنایع بدانند انجام تحقیقات یک سرمایه‌گذاری بلند مدت است که نتایج آن عاید خود آن‌ها خواهد شد.

تشکیل بانک اطلاعاتی از نیازهای صنایع استان

همچنین در این جلسه دکتر جاسم غفله مرمضی مشاور استاندار خوزستان در امور حفاظت محیط زیست و شیلاتۀ نخستین گام برای اعتماد سازی بین صنعت و مراکز علمی و دانشگاهی را جمع‌آوری نیازهای صنعت و تشکیل یک بانک اطلاعاتی جامع از نیازهای صنایع استان عنوان کرد.

وی با برشمردن مزیت‌های این کار در رابطه با سیاست‌گذاری انجام تحقیقات و سوق‌دادن پایان‌نامه‌های تحصیلات‌تکمیلی به حوزه‌ها‌ی کاربردی حل برخی مشکلات جامعه، افزود: اگر صنعت مشاهده کند که دانشگاه توانمندی لازم برای انجام این کار را دارد و می‌تواند در راستای حل مشکل صنعت کاری انجام دهد حتما به ایجاد این ارتباط راغب می‌شود و این فاصله کمتر خواهد شد.

توجه به موضوع کارآموزی دانشجویان در صنایع

همچنین در این جلسه دکتر علوی‌زاده مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه شهید چمران اهواز بر لزوم توجه به موضوع کارآموزی دانشجویان در صنایع در یکی از محورهای پنل‌های کنگره و بررسی سیاست‌گذاری ها در این خصوص تاکید کرد.

دکتر فرید جمالی‌شینی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی اهواز نیز در این نشست با اشاره به لزوم فرهنگ‌سازی در برگزاری این کنگره، خواستار استمرار سالانه این کنگره در استان شد.

وی با بیان این‌که همه می‌دانیم بعد از این همایش نیز اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد و خروجی خاصی نخواهد داشت، گفت: باید در این زمینه فرهنگ‌سازی شود‌ که آیا تاثیر فرهنگی برگزاری این کنگره می‌تواند ارتباط میان دانشگاه و صنعت را عملیاتی کند. با توجه به این‌که کارهای فرهنگی زمان‌بر هستند لازم است چنین همایشی به طور سالانه در استان استمرار یابد.

لزوم رسیدن به فهم مشترک میان اعضای هیأت‌علمی و مدیران صنعتی

همچنین در این جلسه دکتر سودابه نیک‌منش مدیر‌کل پژوهشی دانشگاه صنعت نفت با بیان این‌که همه نسبت به ارتباط میان دانشگاه و صنعت نگاه مثبتی دارند اما مشکلات اساسی در این زمینه وجود دارد، گفت: شاید برای نقطه آغاز این ارتباط لازم است اول اعضای هیأت علمی دانشگاه و مدیران صنعتی زبان مشترکی پیدا و اهداف خود را تعریف کنند و بدانند که از این فضا و ارتباط چه انتظاری دارند.

وی با اشاره به این‌که در دانشگاه صنعت نفت در راستای ارتقای پروژه‌های تحصیلات تکمیلی جلسات مشترک بسیاری با شرکت‌های زیر‌مجموعه نفت برگزار شد، تصریح کرد: همه مسئولان نسبت به این ارتباط نگاه مثبتی داشتند و حتی عناوین پروژه ها براساس نیازهای صنعت نفت استخراج و تفاهم‌نامه‌هایی نیز امضا شد اما در عمل نتیجه مورد‌نظر حاصل نشد.

مدیر‌کل پژوهشی دانشگاه صنعت نفت افزود: شاید در برخی موارد نیاز صنعت تنها یک مهارت ساده بود که این کار می‌توانست در قالب راه‌اندازی یک کارگاه دو هفته‌ای انجام شود و امکان تعریف آن به‌عنوان یک پروژه تحصیلات تکمیلی وجود نداشت. آن‌ها حاضر بودند برای این نیاز داده‌های تجربی از میادین نفتی را نیز در اختیار دانشگاه قرار دهند و حتی پشتوانه‌های مالی و اعتباری در نظر می‌گرفتند اما از سوی دیگر نیز اساتید موضوعات پژوهشی پایان‌نامه‌ها را در سطح علمی خاصی تعریف می‌کردند.

نیک‌منش با طرح این پرسش که آیا کنگره می‌تواند راهکاری برای پوشش‌دادن به این تیپ نیازها ارایه دهد، خاطرنشان کرد: نقطه مقابل برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی متوقف‌کردن تحقیقات نظری است‌ در حالی که دستگاه‌های ویژه که دیتاهای خاص و مورد نیاز در تحقیقات بنیادی را در اختیار دارند با عناوینی چون محرمانه‌بودن این اطلاعات را در اختیار دانشگاه قرار نمی‌دهند.

وی موضوع بعد را فرصت مطالعاتی اساتید در صنعت و ایجاد انگیزه برای اعضای هیات علمی در این خصوص، عنوان کرد و گفت: آیا آیین‌نامه ارتقا می‌تواند در این زمینه الزام‌آور باشد و از سوی دیگر نیز زیرساخت‌ها را نیز مدنظر قرار دهد و آیا بعد از برگزاری این کنگره فضا برای این ارتباطات باز‌تر و مسیر هموارتر خواهد شد؟

مدیرکل پژوهشی دانشگاه صنعت نفت افزود: موضوع این است که همه می‌خواهند در این زمینه کار کنند اما دستشان باز نیست؛ به‌طور مثال در بحث کارآموزی نه دانشجو و نه مسئول واحد صنعتی و نه استاد توجیه نیستند که قرار است چه کاری انجام شود. شاید برای نقطه شروع لازم است که اعضای هیأت علمی و مدیران صنعتی زبان مشترکی پیدا کنند که بتوانند اهداف خود را تعریف کنند.

انتهای پیام