اینترنت ارزان می‌شود

دسترسی به اینترنت ارزان و با کیفیت طی سالهای متمادی از جمله خواسته‌های شهروندان ایرانی بوده که دولت یازدهم نیز حتی پیش از روی کار آمدن و در شعارهای انتخاباتی نیز این مسئله را مورد توجه قرار داده و حسن روحانی اینگونه عنوان کرده بود که وضعیت فعلی اینترنت در شان مردم ایران نیست.

پس از روی کار آمدن دولت یازدهم نیز تلاش‌های متعددی صورت گرفت تا با افزایش ظرفیت پهنای باند و رفع انحصار از ۳G و ورود به نسل‌های بالاتر در این عرصه شرایط مناسب‌تری برای دسترسی مردم فراهم شود.

اما از ابتدای این راه بحث تعرفه‌ها به یکی از مسائل اصلی تبدیل شده و در برهه‌های زمانی متعدد افراد مختلفی به انتقاد از آن پرداخته و حتی برخی از مسئولان آن مقطع از قیمت ۲۶۰ هزار تومانی دانلود یک فیلم از طریق اینترنت موبایل گله کردند.

این اتفاق در حالی رخ داد که کارشناسان بر این نکته تاکید داشتند که اکنون بحث فروش پهن‌باند در دنیا به سمت رایگان‌شدن می‌رود و هزینه دسترسی به پهنای باند اینترنت در اکثر کشورها در حال کاهش است، اتفاقی که تاکنون در ایران رخ نداده است.

بر این اساس اینگونه عنوان می‌شد که درآمد اپراتورها در دنیا به سمتی می‌رود که براساس ارائه‌ی خدمات حاصل شده باشد و نه فروش پهنای باند اما متاسفانه در ایران پهنای باندی که در اختیار توزیع‌کنندگان قرار می‌گیرد قیمتی گزاف و غیرمنطقی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود برای رساندن تعرفه‌های این بخش به منطقه نیاز به تلاش‌های متعدد باشد.

البته در این میان کارشناسان بر این نکته نیز تاکید داشتند که در خصوص اینترنت پهن باند موبایل اوضاع ایران به نسبت بهتر است و از نظر هزینه‌های دسترسی به شبکه پهن‌باند موبایل حتی نسبت به برخی کشورهای اروپایی تعرفه‌های مناسب‌تری داریم و بسته‌هایی که اکنون اپراتورهای ما با قیمت سه تا پنج دلار در اختیار مشترکان خود قرار می‌دهد در کشورهای دیگر با قیمت بالاتری ارائه می‌شود.

مجید صدری - مدیرعامل رایتل - نیز ایران را یکی از سه کشور ارزان دنیا در زمینه اینترنت موبایل برشمرده بود.

وی حتی متذکر شده بود: قیمت پهن‌باند موبایل ایران نسبت به بسیاری کشورها پایین‌تر است و این موضوع برای شرکت‌هایی که اینترنت ثابت می‌دهند رقابت را دشوار کرده و می‌تواند آسیب جدی برای آنها به دنبال داشته باشد، چرا که قیمت اینترنت پهن‌باند موبایل در ایران سومین قیمت ارزان دنیاست.

در این میان اپراتورهای تلفن همراه نیز همواره در تلاش بوده‌اند تا با توجه به بازار گسترده کشور با ارائه بسته‌های متنوع اینترنت تعرفه‌های خود را از ارقام درنظر گرفته شده پائین تر آورند. بدین ترتیب تعرفه دسترسی به هرکیلوبایت داده همراه در بسته‌های تخفیفی گاه تا حدود هشت برابر کاهش پیدا کرده است.

موضوعی که بعدها موجب شد طرحی برای تعیین کف قیمت اینترنت در نظر گرفته شود تا بدین ترتیب جلوی ضرر شرکت‌هایی که اینترنت را بر بستر تلفن ثابت ارائه می‌کنند گرفته شود.

از سوی دیگر شرکت ارتباطات زیرساخت از کاهش قابل توجه تعرفه ارائه برخی خدمات خود یاد کرده و به نوعی باعث کاهش هزینه‌های شرکت‌های ارائه کننده اینترنت شد و در جلسات مختلف مسئولان از طرح‌های متنوع خود برای کاهش هزینه دسترسی به محتوای داخلی خبر دادند.

حال نیز دبیر کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات بر این نکته تاکید دارد که مطالعات و بررسیهای مختلف در فضای ارتباطی کشور نشان می‌داد که تغییرات رفتاری در مصرف خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد شده و رویکرد مردم به استفاده بیشتر از خدمات داخلی مبتنی بر دیتا نسبت به خدمات مبتنی بر شبکه‌های سنتی ارتباطی تغییر کرده است.

رئیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات در قالب گفت‌وگویی که مشروح آن را روابط عمومی این سازمان بر روی سایت خود قرار داد، همچنین عنوان کرد: براساس این تغییر رویکرد با هدف کاهش هزینه‌های مصرف دیتا و همچنین جبران کاهش درآمدهای حاصل از صوت و مکالمات ثابت، متعادل‌سازی تعرفه‌ها در دو بخش خدمات تلفن ثابت و دیتا در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات تصویب شد.

عمیدیان درباره کاهش تعرفه زنجیره خدمات دیتا گفت: براساس مصوبه کمیسیون تعرفه پهنای باند بین‌الملل بین ۱۶ تا ۴۰ درصد و با میانگین ۳۰ درصدی و تعرفه‌های انتقال لایه ۲ و ۳ بین ۲۰ تا ۷۰ درصد و با میانگین ۴۰ درصد برای اپراتورها کاهش یافته است که در هر دو این موارد با افزایش پهنای باند و ظرفیت واگذار شده، درصد کاهش تعرفه نیز بیشتر می‌شود.

دبیر کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات درباره تعرفه خدمات ADSL اظهار کرد: در بخش خدمات اینترنت ثابت از طریق فناوری ADSL با مصرف بیش از ۲ گیگا بایت به صورت ماهانه حداقل ۱۶ درصد کاهش تعرفه خواهیم داشت که این کاهش در بعضی موارد به ۳۰ درصد هم می‌رسد.

وی افزود: بازنگری تعرفه در زنجیره خدمات اینترنت، کاهش ۲۰ درصدی هزینه اینترنت را برای کاربر نهائی به دنبال دارد.

دبیر کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات گفت: سقف تعرفه دیتای موبایل نیز به ازای هر کیلوبایت استفاده، از نیم ریال(۵/.) به ۴/. ریال کاهش یافته است.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر از کل هزینه ارتباطات و فناوری اطلاعات در سبد خانوار به طور میانگین ۷۵ درصد مربوط به صوت و پیامک تلفن همراه، ۹ درصد مربوط به تلفن ثابت و حدود ۱۶ درصد درآمد دیتا (شامل ۵/۴ درصد دیتای موبایل و ۵/۱۱ درصد دیتای ثابت) است، عنوان کرد: در بسته تغییر تعرفه در سه بخش خدمات انتقال لایه ۲ و ۳، پهنای باند اینترنت، تعرفه دیتای موبایل و تعرفه اینترنت ثابت کاهش قیمت داریم که اثر آن در سبد خانوار، کاهش تعرفه در ۱۶ درصد هزینه خانوار است.

عمیدیان همچنین با اشاره به افزایش تعرفه‌تلفن ثابت، متذکر شد:افزایش تعرفه تلفن ثابت بر ۹ درصد هزینه خانوار در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات، اثر خواهد گذاشت. بنابراین تغییر محسوسی در سبد هزینه‌های ارتباطی خانوارها ایجاد نمی‌شود.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که تاکنون تعرفه‌های اعلام شده از سوی دبیر کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به اپراتورهای تلفن همراه و دیگر ارائه کنندگان اینترنت ابلاغ نشده و طبیعتا تا زمان ابلاغ رسمی، این تعرفه‌ها عملیاتی نخواهد شد اما به هر صورت در شرایطی که تنها یک سال تا برگزاری انتخابات بعدی ریاست جمهوری مانده و عمر دولت یازدهم به تدریج رو به پایان است اینگونه به نظر می‌رسد که دولت تلاش دارد وعده‌هایی که پیش از این در خصوص دسترسی به اینترنت ارزان و با کیفیت داده شده را عملیاتی کند.

از سوی دیگر مسئولان وزارت ارتباطات در صحبت های خود از راه اندازی فاز اول شبکه ملی اطلاعات در اواسط سال جاری خبر داده و اینگونه اعلام کرده‌اند که با روی کار آمدن این شبکه با کاهش هزینه دسترسی مردم به محتوای داخلی، مردم به واقع طعم اصلی شبکه ملی اطلاعات را خواهند چشید.