ایران به کویر شدن نزدیک تر شد!

تحریریه پارسینه: بی آبی و کم آبی در آینده نزدیک ایران چیز بعیدی نیست! این را می‌توان از هشدارهای هر روزه مدیران آبی کشور و البته کارشناسان فعال دراین زمینه متوجه شد.

اما در این میان اگرچه این هشدارها چند سالی است به صورت خاص و روزمره مطرح می‌شود اما تنها نتیجه آن صرفه جویی اندک در بخش خانگی و کشاورزی است.

با این‌حال با توجه به آنکه ۹۰درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، توجه جدی به این بخش از الزاماتی است که تنها در حد حرف باقی‌مانده و باید منتظرماند تا زمانی‌که بی‌آبی جدی راه خود را به شهرهای بزرگ باز کند و آنوقت است که مسوولان چون آلودگی و ایجاد خاک در هوا به دنبال راهکاری می‌گردند که قطعا در لحظه بحران، یافتن آن کمی غیرممکن به نظرمی‌رسد و تنها راهکار باقیمانده تحمل کردن مردم خواهد بود!

وزیر نیرو نیز با تاکید بر وضعیت بحرانی بی آبی در کشور بر ضرورت توجه جدی به این موضوع اصرار کرده است. چیت چیان مثل همیشه با بحرانی خواندن وضعیت آب در کشور بر لزوم اجرای سیاست های تدوینی برای مهار بحران آب در کشور تاکید کرد.

به گفته وی، برنامه راهبردی برای احیای منابع آب در استان های مختلف کشور تعریف شده تا بر اساس وضعیت بارش و شرایط اقلیمی از تشدید بحران آب جلوگیری شود.

وی با بیان اینکه در مصرف منابع آب بویژه در بخش کشاورزی در دولت تدبیر و امید بازنگری های خاصی انجام شده ، بیان کرد: با این حال همچنان نیازمند توجه به رویکردهایی هستیم تا به نحوی از وضعیت بحرانی آب عبور کنیم.

وی افزود: کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده و متوسط بارش ها نیز در ۱۰ سال گذشته کمتر از میانگین جهانی بوده و در نتیجه با بروز خشکسالی های متعدد ، منابع آب تجدید شونده کشور به کمتر از ۱۲۰ میلیارد متر مکعب کاهش یافته است.

چیت چیان گفت: رفع این معضل نیازمند توجه مردم به مصرف درست منابع آب ، تفکیک آب شرب از آب بهداشتی در مناطق مختلف کشور و همچنین استفاده از روش های نوین در آبیاری های بخش کشاورزی است.

وزیر نیرو گفت: وضعیت آب در کشور شرایط مطلوبی ندارد و بحرانی در این زمینه غیرقابل انکار است.

چیت چیان با بیان اینکه یکی از نمودهای بحران های موجود خشک شدن تالاب ها ، برخی دریاچه ها و منابع آب زیرزمینی است بیان کرد: نمونه ای از دشت های ممنوعه را در اردبیل شاهد هستیم که به دلیل اضافه برداشت از دشت های ممنوعه کشور است و در یک برنامه ۱۰ ساله تلاش می کنیم از این وضعیت خارج شود.

وی با بحرانی دانستن وضعیت بسیاری از دشت ها در کشور به دلیل کمبود منابع آب گفت: باید مصرف پایدار منابع آب امکان حیات را برای نسل های آینده فراهم کنیم و در این راستا مهم ترین مساله مدیریت مصرف و ارتقای بهره وری آب است.

چیت چیان تشریح کرد: بیش از ۹۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود در حالی که میزان بهره وری آب در این بخش کمتر از ۳۵ درصد است در حالی که می توان بازده این بخش را به ۲ برابر افزایش داد.

درحالی بارها و بارها آماری از بهره وری پایین در صنعت کشاورزی رسانه ای شده و البته راهکار اجرایی آن اعلام گشته که تا کنون مسئولان کشاورزی کشور عملکرد مناسبی را در جهت بهبود شرایط از خود به جای نگذاشته اند.

به گفته وزیر کشاورزی دولت سازندگی، هم اکنون ما بیش از دو برابر آبی را که باید استحصال کنیم مصرف می‌کنیم و کشور دارد به سمت کویر شدن پیش می‌رود، منابع زیرزمینی اش را از دست داده و در حال از دست دادن منابع آب‌های سطحی خود نیز است.

براساس اظهارات عیسی کلانتری، ما باید در مصرف آب صرفه جویی جویی کنیم، دنیا از ۴۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر خود استفاده می‌کند درحالی‌که مصرف ما بیش از ۱۰۰ درصد است. با این اقدامات ما به سرعت کشور را سمت خشکی و ویرانی پیش می‌بریم. بزرگترین سرمایه کشور ملت آن است، ما می‌خواهیم این سرمایه را با تولید چند محصول که در تولید آنها مزیت نداریم، معاوضه کنیم.

وی به مصیبت های ناشی از بی آبی اشاره کرد و افزود: سرزمین ایران درحال حاضر از بی آبی می‌سوزد، محیط زیست، حیاط وحش، جنگل‌ها و مراتع کشور درحال نابودی است ضمن اینکه فرسایش خاک در ایران بیداد می‌کند، دیگر چه خسارتی باید ببینیم؟ فرسایش خاک در کشور بیداد می کند، فشار بر مراتع درحال افزایش است که همه این‌ها از مصیب‌های بی آبی است. جنگل‌های زاگرس درحال خشک شدن است، فعالیت زنبور عسل درحال کاهش است و در پی این اتفاقات ما هزاران میلیارد تومان زیان می‌کنیم و دلیل همه این حوادث مصرف بی رویه آب است که نتیجه آن به خشکی کشور منجر می‌شود.

وزیر اسبق کشاورزی از راهکارهایی می گوید که از طریق آن می‌توان مشکلات فعلی را کاهش داد. به گفته کلانتری، باید بررسی کنیم در تولید و صادرات چه کالایی مزیت داریم و آنها را برمبنای آب و اقتصاد تولید و صادر کنیم و آن کالاهایی را که درتولیدشان مزیت نداریم وارد کنیم.

به عنوان مثال در تولید چغندر قند و برنج با شرایط و آب بری موجود و از نظر اقتصاد آب مزیت تولید نداریم؛ ما می‌توانیم آبی را که برای تولید برنج مصرف می‌شود(جز در مناطق شمالی) صرف کالایی کنیم که درآمد بیشتری برای کشور دارد و از سوی دیگر کالایی را که آب بیشتری مصرف می‌کند و ارزش کمتری دارد، وارد کنیم.

ممکن است ما در بخش زراعی چندان مزیت نداشته باشیم اما در بخش باغبانی داریم؛ ضمن اینکه احتمال دارد در بخش زراعی با به کار گیری تکنولوژی و سرمایه گذاری در آینده مزیت پیدا کنیم؛ ما چون در کشاورزی مان سرمایه گذاری درست نمی‌کنیم بخشی از مزیت هایمان از بین رفته است.