رکودبازار مسکن زیر سر بانک‌هاست؟

تحریریه پارسینه: با توجه به اینکه بازار مسکن دوران رکودی خود را پشت سر می‌گذارد و بانک‌ها نیز در این رکود بی تاثیر نبوده اند به نظر می‌رسد که هنوز بانکی‌ها قصد بیرون آمدن از بازار مسکن را ندارند.

چندی پیش رییس اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران در گفتگو با پارسینه، گفت: تنها زمانی رکود دست از سر بازار مسکن برمی‌دارد که بنگاه داری از بانک‌ها گرفته شده و قانون‌های سیاست‌های پولی و بانکی اصطلاح شود.

عقبایی خاطرنشان کرد: متاسفانه در حال حاضر بانک‌ها دارای هلدینگ‌های مسکن، خودرو، کالا و ... هستند که این موضوع مغایر با قانون بانکداری است. عقبایی معتقد است، سازمان بازرسی کل کشور و نمایندگان مجلس باید به این حوزه ورود پیدا کرده و نسبت به هدایت و بر روی ریل گذاشتن مسیر بانکداری در کشور اقدام کنند.

در خصوص نامه‌ای که توسط کانون بانک‌های خصوصی و شورای هماهنگی بانک‌های دولتی نوشته شده کارشناسان حوزه اقتصاد مسکن معتقدند این نامه سرگشاده می تواند دلایل دیگری هم داشته باشد که یکی از آن ها شرایط اقتصاد کلان کشور در سال آینده است در واقع بانک ها با پیش بینی افزایش درآمدهای دولتی با صعود قیمت نفت، افزایش قیمت مسکن را پیش بینی کرده و هم اکنون به دنبال، تمدید مهلت زمانی فروش املاکشان و کسب سود کلان در سال آینده هستند؛ این درحالی است که براساس ماده ۳۴ قانون بانکداری اسلامی انجام معاملات غیر منقول تنها برای بانک هایی که هدف آنها انجام این معاملات است قانونی بوده و حضور سایر بانک ها دراین زمینه غیرقانونی است.

محمد مالکی یکی از کارشناسان بازار مسکن نیز، پیش از این گفته بود: بخش عمده ای از بانک های کشوردر بازار مسکن منافع زیادی دارند و از سوی دیگر در زمینه سیاست گذاری نیز به شکل غیر رسمی در این بخش نفوذهایی دیده می‌شود. ضمن اینکه در حال حاضر اگر قیمت مسکن همچنان حفظ شود و پایدار بماند، سیل عظیمی از بانک‌های کشور ورشکست می شوند زیرا بخش زیادی از سرمایه خود را در این بخش هزینه کردند.

ممنوعیت ورود بانک ها به عرصه خرید و فروش کالا، خرید سهام ، معاملات غیر منقول و در قانون پولی بانکی و اساس نظام بانکی در همه کشورها به ثبت رسیده است. در ایران نیز در ماده ۳۴ قانون پولی و بانکی این موضوع به صراحت مطرح شده است. به گفته کارشناسان اگر بانک وارد تجارت شود، خطر زیادی دارد و دودش در صورت ورشکستگی به چشم مشتریان می رود. اگر بانک ها با سرمایه های کلان وارد تجارت شوند، روند مصرف را به هم می زنند و باعث متضرر شدن مصرف کنندگان با بالا رفتن قیمت ها می شوند. اما بسیاری از بانک ها وارد خرید و فروش شده اند و زمین های بزرگی را در حاشیه شهرها خریداری می کنند. پس از آن وارد گفت و گو با شهرداری ها شده و اجازه ساخت و ساز می گیرند و این فاجعه ای در نظام بانکی و اقتصادی به وجود آورده است.

استفاده بانک‌ها از سرمایه مردم در بازارهایی مانند مسکن، ارز و سکه، موضوع تازه ای نیست. اواخر ‌سال گذشته بود که زمزمه رونق بازار در ‌سال ٩٥ به گوش رسید. سیاست‌گذاری‌هایی مانند افزایش تسهیلات مسکن، کاهش نرخ بهره تسهیلات بانکی، اجرای برجام و بهبود نسبی شرایط اقتصادی کشور همه از روزهای خوش بازار مسکن در ماه‌های آینده خبر می‌داد. اما این اتفاق تاکنون رخ نداده است. اکنون بانک‌ها با استفاده از منابع مالی مردم برای خرید ملک به بازار مسکن راه یافته و برای بهره‌برداری از این بازار از هیچ فرصتی فروگذار نمی‌کنند. در حالی که ماموریت بانک به حوزه های دیگری مربوط می‌شود اما همواره در حضور در این عرصه تاکید داشتند.

به گفته فعالان بازار مسکن، بانک‌های خصوصی و موسسات مالی و اعتباری اقدام به خرید واحدهای مسکونی با عمر کمتر از سه‌سال در نقاط مختلف تهران و دیگر کلانشهرها کرده‌اند تا خانه‌ها را در دوره رونق با قیمتی نجومی و حداقل تا ۵۰‌درصد بالاتر از قیمت خرید واحدهای مسکونی در دوره رکود بفروشند. به نظر می‌رسد بانک‌ها از ماه‌های پایانی‌ سال گذشته خریدهای گسترده خود را کلید زده‌اند.

متاسفانه فعالیت بانک ها در حوزه مسکن، سرمایه گذاری و خرید و فروش جلوی تلاش بازار را برای بیرون آمدن از رکود می‌گیرد و اجازه نفس کشیدن به آن را نمی‌دهد. بنابراین سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا با وجود گذشت ۳ سال باز هم سایه رکود بر سر بازار مسکن ماندی است؟