کشتار شیعیان عراق توسط داعش «نسل‌کشی» است

به گزارش «پارسینه» به نقل از گاردین، هفته ای که گذشت شاهد بمب گذاری های متعدد در عراق، به ویژه در بغداد بود. اما این حوادث بازتاب اندکی در رسانه های بین المللی و وجدان جامعه بین المللی داشتند. بخشی از این مسئله به خاطر این است که جنگ به یک وضعیت عادی در عراق تبدیل شده است، اما موضوع مهم تر این است که درگیری ها در عراق از سوی رسانه ها و جامعه بین المللی به عنوان مسئله ای سیاسی دیده می شوند که ظهور داعش و حملات انتحاری را ناشی از فقدان حکمرانی خوب و یک مجموعه سیاست های فاجعه بار هنگام اشغال عراق توسط ایالات متحده و پس از آن می دانند.

این ساده سازی و تقلیل حملات تروریستی در عراق به مسئله سیاست، بدون پیامد نیست. به خاطر ناکارآمدی فرآیندهای سیاسی عراق، غربی ها از درگیر شدن و سرمایه گذاری در آن خسته و نسبت به آن بی میل شده اند و به همین دلیل عراق از مرکز توجه خارج شده است. تفرقه های قومی و فساد بودمی هم دولت را مجبور کرده است که منابع و انرژیش را از نهادهای عراق دور کند که خود باعث می شود در بلند مدت، فضای بیشتری برای گروه های شبه نظامی فراهم شود. برای نمونه، دولت ترامپ پیش از این هم روشن کرده است که دیگر نمی خواهد منابع ایالات متحده را در بازسازی دولت عراق و دیگر کشورها صرف کند.

با این وجود، درک این که رنج عراق بیش از مسئله خشونت سیاسی و بی ثباتی صرف است، با شکست مواجه شده است. این نبردی علیه آرایش گروه های قومی و مذهبی عراق است. حملات تروریستی در عراق حملاتی مداوم علیه گروه هایی است که ایدئولوژی و تفسیر منحرف داعش از اسلام را رد می کنند.

گروه هایی همچون داعش به کردها، ایزدی ها، مسیحیان و دیگر اقلیت ها به چشم مرتد نگاه می کنند، اما حملات آنها علیه شیعیان (اکثریت جمعیت عراق) است که این حملات به مقداری رسیده است که ملل متحد و دیگر نهادهای بین المللی از آن به عنوان عوامل شکل دهنده به نسل کشی یاد کنند: به ویژه، «نابود عمدی و سیستماتیک، کل یا بخشی از یک گروه قومی، نژادی، مذهبی یا ملی».

اهداف، مقیاس و تکرار بمب گذاری هایی که شیعیان عراق را هدف می گیرند و هدف پشت این اقدامات را می توان به سادگی در شاخص های گفته شده جای داد. سازمان های حقوق بشری اغلب تعداد کشته شده ها در عراق را که معمولا به صدها نفر در ماه می رسد مورد تاکید قرار می دهند. این در حالی است که بیشتر این حملات به محله های شیعیان، مرقدها، شهرهای مقدس و زائران انجام می شوند.

علاوه بر حملات هفتگی به شیعیانف حملات بسیار مرگباری هم وجود داشته اند. در ماه ژوئیه گذشته، داعش با حمله به یک محله شیعه نشین بغداد موجب کشته شدن ۳۰۰ غیرنظامی شد. زمانی که این گروه تروریستی در سال ۲۰۱۴ کنترل شمال عراق را در اختیار گرفت، شیعیان قربانی مرگبارترین حمله در چند سال گذشته شدند: بیش از هزار سرباز و دانشجوی افسری شیعه از دیگر هم قطارانشان جدا شده، شکنجه و سپس با خونسردی کشته شدند.

عموما، مشکل برای سیاست گذاران و سیاستمداران این است که وقتی اصطلاح نسل کشی مورد استفاده قرار گرفت، فشار بیشتری برای اقدام اعمال می شود. برای نمونه، ایزدی های عراق در طول یک دهه گذشته به طور پی در پی هدف قرار گرفته اند. در حمله ای در سال ۲۰۰۷، القاعده رعاق بیش از ۷۰۰ ایزدی را کشت. با این وجود، تنها پس از آنکه داعش کنترل سنجار را در اختیار گرفت و ائتلاف آمریکایی برای شکست این گروه آغاز شد، جنایت ها علیه جامعه ایزدی ها از سوی برخی کشورها و موسسات بین المللی، به عنوان نسل کشی شناخته شدند.

شناخت حملات مداوم علیه شیعیان عراق هم تنها یک ضرورت اخلاقی نیست، بلکه به ایجاد ساز و کارهای حقوقی و سیاسی ای کمک می کند که باعث رویارویی بهتر با چنین قساوت هایی می شود. تنها در چنین شرایطی است که می تواند فکار عمومی را به هواداری از حکمرانی خوبی و تلاش های ثبات ساز در کشور جلب کرد تا در نهایت به جبران بحران های انسانی در منطقه منجر شود و جلوی ظهور دوباره گروه های مشابه داعش را بگیرد.