«زن ویلچرنشین» مراسم اسکار که بود؟

وقتی سه بازیگر اصلی فیلم «چهره‌های پنهان» شب گذشته برای اهدای اسکار بهترین مستند، روی صحنه رفتند، با دعوت از «کاترین جانسون» که مستند «چهره‌های پنهان» از روی زندگی او ساخته شده است، مراسم بزرگداشتی برایش ترتیب دادند.

مستند «چهره‌های پنهان» روایتی از سازمان فضایی «ناسا» است که برای انجام محاسبات پیچیده ریاضی در ماموریت «آپولو ۱۱» به یک متخصص نیاز پیدا می‌کند و مسئول پرسنل سازمان، پیشنهاد همکاری با کاترین جانسون را می‌دهد؛ این در حالی است که جانسون به دلیل زن بودن و سیاه‌بودن (دورگه) در روند این پروژه درگیر چالش و تحقیر می‌شود. این دقیقا روایت زندگی واقعی کاترین جانسون است؛ زنی که ذهنش محاسبات کامپیوتری را چک و تصحیح می‌کرد.

کاترین جانسون ۹۹ ساله معروف به «کامپیوتر انسانی» در سال ۱۹۱۸ در ایالت ویرجینیا متولد شد. پدرش کشاورز و مادرش معلم بود. او از وقتی یک دختر خیلی کوچک بود، استعدادش را در زمینه ریاضی نشان داد. از آن‌جا که شهرستانی که در آن ساکن بود، برای اتباع آفریقایی ـ آمریکایی خدمات تحصیلی چندانی ارائه نمی‌داد، برای ادامه تحصیل به همراه خانواده‌اش به غرب ویرجینیا مهاجرت کرد.

جانسون به دلیل هوش سرشارش در سن ۱۴ سالگی از دبیرستان فارغ‌التحصیل و در ۱۸ سالگی وارد کالج ویرجینیا شد. هوش کاترین باعث شد مدرسان کالج او را از همان ابتدا مورد حمایت قرار دهند و بعضی دوره‌های ریاضی را به طور اختصاصی برای او تدریس کنند. او سومین آفریقایی ـ آمریکایی محسوب می‌شود که توانست در رشته ریاضی مدرک دکتری دریافت کند. جانسون در همان دوران بالاترین نشان فرانسه را در رشته ریاضی دریافت کرد.

کاترین دوران دانشجویی چندان راحتی نداشت؛ چرا که یکی از سه دانشجوی آفریقایی ـ آمریکایی بود که در دانشگاه غرب ویرجینیا تحصیل می‌کرد و خدماتی که آن‌ها از محیط تحصیلی دریافت می‌کردند با دانشجویان سفیدپوست یکسان نبود.

اگرچه برای یک زن آفریقایی ـ آمریکایی راحت نبود اما او تصمیم گرفت به عنوان یک پژوهشگر در حوزه ریاضی فعالیت کند. ابتدا شغل‌هایی که به او پیشنهاد می‌شد در حوزه تدریس بود تا اینکه در یک جمع خانوادگی فردی به جانسون گفت که کمیته‌ای وابسته به ناسا در حال استخدام ریاضی‌دان‌هاست.

جانسون در این مصاحبه پذیرفته شد و در سال ۱۹۵۳ به عنوان یکی از اعضای رسمی سازمان فضایی «ناسا» درآمد. او در ابتدای فعالیتش بررسی داده‌های جعبه سیاه هواپیماها را بر عهده داشت و انجام محاسبات دقیق ریاضی برای این سازمان فضایی بخش دیگری از وظایفش بود. دانش جانسون در زمینه هندسه تحلیلی باعث شد که «ناسا» در حوزه پرواز از او کمک بگیرد. او در «ناسا» هم با موانع جنسیتی و نژادی مواجه بود؛ اما خودش می‌گوید در راستای پیشرفت همه این موانع را نادیده گرفت.

او از سال ۱۹۵۳ تا سال ۱۹۵۸ به عنوان یک کامپیوتر در «ناسا» فعالیت کرد که وظیفه‌اش محاسبات مربوط به پرواز و ارتباط بین مراکز تحقیق و پژوهش پرواز بوده است.

فعالیت کاترین جانسون تا سال ۱۹۸۶ در ناسا ادامه داشت و ناسا هم بارها اعلام کرده که کاترین جانسون یک ریاضی‌دان تکرار نشدنی در این سازمان بوده است.

در مراسم اسکار فیلم «چهره‌های پنهان» یکی از نامزدها بود که قهرمان اصلی‌اش یک زن سیاه‌پوست یعنی کاترین جانسون محسوب می‌شد. «اسکار» طی دو سال اخیر بازیگران سیاه‌پوست را نادیده گرفته بود در هشتاد و نهمین سالگرد برگزاری‌اش با برگزاری چنین مراسمی تا حد زیادی از سیاه‌پوستان دلجویی کرد.