احمد توکلی: دولت استراتژی اقتصادی مشخصی ندارد

رئیس مرکز پژوهشهای مجلس با اشاره به اینکه "دولت استراتژی اقتصادی مشخصی ندارد" در مورد لایحه دولت برای هدفمند و یا نقدی کردن یارانه ها گفت: مدل دولت و استنادات آن برای پیش بینی نرخ تورم و یا میزان پایداری آثار شوک اقتصادی بیشتر تکیه بر تجربه دارد و نظری و علمی نیست.

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، احمد توکلی ظهر امروز شنبه در جمع دانشجویان دانشگاه شیراز به تشریح جزئیات و ضعفهای لایحه هدفمند کردن یارانه ها پرداخت و افزود: در حال حاضر برای بنزین حمل و نقل عمومی و برای گازوئیل نیز خط ریلی به عنوان گزینه های جایگزین در هر کشوری محسوب می شود اما باید در نظر داشت چنانچه قیمت این دو کالا را در کشور زیاد کنیم از آنجایی که حمل و نقل عمومی و خط ریلی ما در سطح کشور چندان توسعه و رشد مناسبی نداشته اند با افزایش قیمتها نمی توان انتظار داشت که مصرف این دو کالا کمتر شود.

رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در ادامه سخنان خود با اشاره به ضرورت های اعمال طرح تحول اقتصادی و هدفمند کردن یارانه ها بیان کرد: به غیر از مسائلی که همواره در حوزه طرح تحول اقتصادی مطرح می شود باید دانست که شدت انرژی و مصرف آن در کشور بسیار بالا بوده و به همین خاطر اجرای طرحی برای کاهش این روند ضروری به نظر می رسد.

وی با اشاره به اینکه برای این امر، افزایش قیمتها و راهکاری غیر قیمتی به عنوان دو ابزار مهم برای کاهش مصرف انرژی در کشور را می توان متصور شد، تصریح کرد: در حوزه راهکار افزایش قیمتها همان طور که مشخص است باید اقلام مورد نظر را از نظر قیمتی دچار تغییراتی کرد و در راهکار غیر قیمتی باید شرایطی به وجود آید که به عنوان نمونه خودروهای کم مصرف تولید شود، طرحهای ترافیکی برای کاهش زمان توقف خودروها در ترفیک و در نهایت کاهش مصرف سوخت برنامه ریزی کنیم، سیستم اداری را به گونه ای تنظیم کنیم که از ترددهای مکرر ارباب رجوع جلوگیری شود و پالایشگاه های ما نیز بنزین با بازدهی بیشتر تولید کنند.

راهکارهای غیر قیمتی در طرح هدفمند کردن یارانه ها مورد کم توجهی واقع شده است

توکلی با تاکید بر اینکه در هدفمند کردن یارانه ها به بخش راهکارهای غیر قیمتی بسیار کمتر از راهکاری افزایش قیمتها توجه شده، بیان کرد: ابزار افزایش قیمت کالاها دچار ضعفهایی بوده که از آن جمله می توان به افزایش بسیار زیاد تورم، ایجاد رکود، ایجاد انتظارات تورم و کاهش قدرت صادراتی در کشور اشاره کرد.

وی با تاکید بر اینکه بر اساس توجه به این نقاط ضعف ما تاکید داریم که سیاستهای غیر قیمتی نیز در طرحهای اقتصادی اعمال شود، تصریح کرد: از طرفی دولت نیز برای اجرای طرح خود باید قیمت بنزین را به 400تومان افزایش دهد یعنی چهار برابر قیمت کنونی، قیمت گازوئیل را از 16.5 تومان به 350 تومان افزایش خواهد یافت یعنی افزایشی 22 برابری و قیمت برق نیز از 11تومان به 80 تومان می رسد.

رئیس مرکز پژوهشهای مجلس تاکید کرد: با این وضع وقتی از دوستان دولتی سئوال می شود این افزیش قیمتها آثار تورمی را چگونه ایجاد می کند، مدعی شده اند که آثار تورمی آن بر اساس محاسبات 10تا 13درصد است و مدل ارزیابی خود را نیز مدل FP اعلام می کنند.

وی با اشاره به اینکه مدل مذکور به طور کامل تجربی بوده و مبنای نظری و علمی ندارد، افزود: این مدل برای امور کوتاه مدت انتخاب شده و این امکان را فراهم می کند که تا یکسال نتایج اجرای یک طرح را ارزیابی کند ضمن اینکه این مدل برای ارزیابی شوکهای خیلی بزرگ نیز طراحی نشده است.



توکلی با تاکید براینکه کاری که دولت در این بخش انجام می دهد فراتر از یک لایحه بوده، بیان کرد: اعتقاد ما بر این است که وقتی 20سال به یک کالا تا 80 درصد قیمتهای آن یارانه پرداخت می شده نمی توان به یکباره یارانه را از آن گرفته و 100درصد نیز مالیات به آن اضافه کرد و این موضوع یک شوک اقتصادی بزرگ ایجاد می کند.

رئیس مرکز پژوهشهای مجلس گفت: دوستان دولتی اعتقاد دارد که این شوک ناپایدار است اما هیچگاه دلایل این موضوع عنوان نشده که بر اساس کدام ارزیابیها این شوک را ناپایدار اعلام می کنند.

توکلی در ادامه سخنان خود با اشاره به بحث پرداخت نقدی یارانه ها نیز بیان کرد: اقتصاد کنونی ما نفتی بوده و این نوع اقتصاد دولت را از پاسخگویی به مردم معاف می کند زیرا امور مملکت از راه مالیات و پول مردم تامین نمی شود بلکه از راه منابع طبیعی است.

وی تصریح کرد: با این اقتصاد، اتکا حقوق بگیران دولت به خود دولت در پی پرداخت نقدی یارانه ها بیشتر شده و ضمن اینکه با این امر یارانه را از بخش انرژی گرفته ایم و وارد بازار کار می کنیم که از آنجایی که فرهنگ کار در مردم ایران دچار نوعی مشکلات و ضعفهایی بوده اثرات نامطلوبی را در این بخش باقی خواهد گذاشت.

این نماینده مجلس با این سئوال که علاوه بر این موضوعات با چنین اقتصاد نفتی اگر ناگهان قیمت نفت دچار کاهش شود چگونه می توان خطرات و تهدیدان را برطرف کرد، افزود: مجموع این موضوعات ما را به سوی ابزارهای غیر قیمتی برای کاهش مصرف انرژی بر می گرداند که در این الگو در کنار این مسائل که حمل و نقل عمومی توسعه می یابد، خوردوهای استاندارد تولید می شود، شبکه های ریلی افزوده می شود قیمتها نیز به طور ملایم و با شیب کم افزایش یابد.

توکلی در ادامه سخنان خود در پاسخ به سئوال دانشجویی در مورد احتمال انتخاباتی بودن طرح تحول اقتصادی نیز بیان کرد: مجموع اطلاعات و اسناد که برای این طرح در نظر گرفته شده نشان می دهد که این رئیس جمهور برای انجام وظایف خود در حال اجرای این طرح بوده از طرف دیگر از آنجایی که ریاست جمهوری در ایران دو دوره است این انگیزه را برای اجرای چنین طرحی بیشتر می کند اما اگر چنین طرحی فقط برای انتخابات باشد یک عیب بوده و اثبات این موضوع نیز سخت است.

آمارهای ایران در حوزه سبد هزینه و درآمد خانوار ضعیف است

به گزارش مهر، توکلی در ادامه این جسله در پاسخ به سئوال دانشجوی دیگری مبنی بر اطمینان بخش بودن اطلاعات اقتصادی جمع آوری شده برای اجرای چنین طرحی نیز بیان کرد: البته اقدام دولت برای جمع آوری اطلاعات پایه بسیار مناسب است زیرا ما در این بخش مشکلات زیادی داریم.

وی گفت: به عنوان نمونه از سال 53 تاکنون طبق آمار مرکز آمار سبد هزینه خانوار بیشتر از منبع درآمدی و حقوق آنها بوده و باید گفت که هر خانوار حداکثر یکسال می تواند از منبع پولی ذخیره شده خود استفاده کند نه 30سال و این موضوع حاکی از وجود اشکال در چنین آماری است.

گزارش کمیسیون ویژه مجلس در مورد طرح تحول اعتراض آمیز و توام با انتقاد است

رئیس مرکز پژوهش های مجلس در ادامه جلسه در پاسخ به سئوال دانشجویان مبنی بر دیدگاه مجلس در مورد طرح تحول اقتصادی و لایحه هدفمند کردن یارانه ها، گفت: مجلس برای این امر کمیسیون ویژه ای از ابتدای کار تشکیل داده و گزارشی نیز در این خصوص ارائه کرده که حاکی از اعتراضات و انتقادات نسبت به این امر بوده اما اصل کار مورد قبول است.

وی تصریح کرد: مجلس نیز به این کمیسیون اعتماد خوبی دارد و حدس می زند با اصلاحاتی که در آن انجام خواهد داد طرح به صورت مناسب تری اجرا شود.

دولت استراتژی روشن اقتصادی ندارد

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، توکلی در پاسخ به سئوال دیگری از سوی دانشجویان در مورد سند چشم انداز و عدم دست یابی به اهداف آن نیز بیان کرد: در این سند که معمولا به طور 20ساله تدوین می شود واقعیتهای جامعه مورد نظر قرار می گرد اما کمی بلند پروازی نیز به طور معمول اشکالی ندارد البته بودن آن از فقدان چنین سندی بهتر است.

وی با تاکید بر اینکه این سند چشم انداز ارزیابی به نسبت مناسبی را از انحرافات از اهداف آن و مسائلی از این قبیل ارائه می دهد، بیان کرد: دولت کنونی نیز خود را وفادارد به چشم انداز می داند اما به نظر من استراتژی روشن اقتصادی در این بخش ندارد به گونه ای که در یک مقطع زمانی رفتاری بسیار سختگیرانه نسبت به بازار دارد اما در مقطعی دیگر به طور دقیق از قوانین بازار تبعیت می کند.

این نماینده مجلس بیان کرد: در عین حال ضمن اینکه نگران عدم تحقق سند چشم انداز هستیم اما نباید نسبت به این امر مایوس باشیم.

مجلسهای ما مجلس نخبگان نیست

توکلی در بخش دیگری از این جلسه با اشاره به این موضوع که مجلسهای کنونی ما مجلس نخبگان نیست، بیان کرد: این مجالس بیشتر مجلس معتمدین است و افرادی که در آن حضور یافته موفق به جلب اعتماد مردم شده اند البته با این کار نیز می توان تمرین دموکراسی و مردم سالاری کرد اما باید شرایطی پیش آید که هزینه ای که برای تحقق این امر صرف می شود، کمتر شود.

استفاده از درآمد نقتی عادت بد سیاستمداران ایران است

رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در ادامه سخنان خود با اشاره به سئوال یکی دیگر از دانشجویان در مورد استفاده از درآمد نفتی در کشور بیان کرد: این امر، عادت بد تمام سیاستمداران ایران بوده که مواقعی که درآمد نفتی مناسب است استفاده از آن نیز رونق می یابد.

وی یادآور شد: در سال 84 نیز طی سخنرانیهایی خطرات استفاده از این درآمد نفتی را خودم هشدار داده بودم و متاسفانه پیش بینی ها امروزه درست از آب در آمد.