روایتی از حضور الناز شاکردوست در غسالخانه +عکس

به تازگی نمایشی با نام «گم‌وگور» در تماشاخانه «ایرانشهر» به صحنه رفته که در وهله اول مهم‌ترین ویژگی آن حضور الناز شاکردوست به عنوان یک بازیگر شناخته شده سینما در این کار است؛ حضوری که مدت‌هاست انتقادهای زیادی نسبت به آن مطرح می‌شود، مبنی براینکه چرا تئاتر ایران و کارگردان‌های تئاتر برای جذب مخاطب و فروش بیشتر به سمت استفاده از چهره‌ها می‌روند؟!

البته این انتقاد از سوی بعضی‌ اهالی تئاتر پذیرفته نمی‌شود و معتقدند هر کسی می‌تواند به این عرصه بیاید چرا که مهم، ماندگاری و رنج و زحمتی است که برای ماندن در تئاتر باید متحمل شد. با این حال نمایش «گم‌وگور» به کارگردانی امیر مهندسیان از این ماجرا مبرا نیست هرچند خودش تاکید دارد که بنا بر قصه و داستان و هدفی که مدنظر دارد از یک چهره سینمایی در کارش دعوت کرده است.

این نمایش داستان یک غسال (با بازی امیر جعفری) را روایت می‌کند که به دلایلی امکان کار کردن ندارد و زنی که نزد اوست (با بازی الناز شاکردوست) و به نظر می‌رسد، همسرش است هم در غسالخانه کار می‌کند و هم بر سر مزارهای قبرستان دعا و قرآن می‌خواند و برای بهتر شدن حال روحی‌اش نقشه‌ای می‌چیند.

همان ابتدای کار حضور شاکردوست روی صحنه نشان از نقشی متفاوت برای این بازیگر دارد ولی لااقل در شب‌های اول اجرا این تصور تا حدودی به هم می‌ریزد، چون پس از مدتی ریتم بازی رها شده و با توجه به بازی متفاوت شاکردوست در فیلم «خفه‌گی» فریدون جیرانی شاید باید علت این مسئله را در کارگردانی نمایش هم جستجو کرد.

«گم‌وگور» که با حال و هوایی معنوی و با پخش نوای دعا و قرآن شروع می‌شود در طول اجرا، فضای دیگری به خود می‌گیرد و به نظر می‌رسد بیشتر خرافات، قضاوت انسان‌ها از یکدیگر و تاثیر آن‌ها بر سرنوشت‌شان محور داستان باشد، موضوعی که کارگردان این نمایش آن را تا حد زیادی رد می‌کند و با بیان اینکه زندگی مرده‌شورها و برخوردهایی که در جامعه با این قشر می‌شود بیشتر مدنظرش بوده، در عین حال تاکید می‌کند که در شب‌های آینده این نمایش روال درست‌تری پیدا خواهد کرد.

امیر مهندسیان که به همراهی هادی احمدی متن «گم‌وگور» را نوشته است، در گفت‌وگویی با ایسنا درباره این نمایش بیان کرد: کارهای قبلی‌ام بیشتر قصه‌ای از جنگ بودند که حرفی با خود داشتند و برای این کار هم ابتدا فضایی در ذهنم بود و می‌خواستم اثری اجرا کنم که امید در آن اتفاق بیفتد.

او گفت: برای اجرای این نمایش با مرده‌شورها و غسال‌های زیادی صحبت کردم و کاملا تحقیقات میدانی انجام دادم. متاسفانه در جامعه نگاه خوبی به این افراد وجود ندارد به ویژه در شهرستان‌ها که نگاه‌های عجیب و غریبی در این زمینه دیده می‌شود، به طوری که در عروسی‌ها و مجالس شادی از آن‌ها دعوت نمی‌شود یا اگر نوزادی به دنیا بیاید از حضور غسال‌ها پیش نوزاد تازه متولد شده جلوگیری می‌کنند.

کارگردان نمایشهای «آدم برفی»، «مرحوم»، «جشن» و «لیلی نام تمام دختران ایران زمین است» ادامه داد:‌شاید در طول اجرا مسائل اجتماعی و فرهنگی دیگری پررنگ باشد اما بعد از پایان نمایش، تماشاگر به غسال‌ داستان هم فکر می‌کند، مخصوصا آنکه معمولا باید شخصیت‌هایم را در واقعیت پیدا کنم. مثلا در یکی از شهرها دو غسال زن و مرد را دیدم که بسیار با یکدیگر نزدیک بودند و تصور می‌شد زن و شوهر هستند اما این آدم‌ها معمولا امیدی به زندگی ندارند که بخواهند ازدواج کنند یا بچه‌دار شوند و همین در نمایش ما هم دیده می‌شود؛ یعنی دو شخصیتی که تا نیمه‌های کار تصور می‌شود زن و شوهر هستند اما بعد می‌بینیم اینطور نیست و به همین دلیل عامدانه از دو بازیگری استفاده کردم که شاید به عنوان همسر به لحاظ سن وسال تناسبی با هم نداشته باشند.

مهندسیان افزود: ضمن اینکه برای نقش زن این نمایش، یک ویژگی خاص مد نظرم بود. آن هم اینکه در شهرستان‌ها دیده‌ام دخترانی که به عنوان غسال کار می‌کردند و زیبایی و وجاهت قابل قبولی هم داشتند به خاطر مرده‌شور بودن هیچ‌گاه نتوانستند ازدواج کنند و در این نمایش هم داستان شخصیت ما به جایی می‌رسد که سراغ فرد مسنی همچون "مراد" می‌رود.

او درباره دعوت از الناز شاکردوست برای بازی در این تئاتر و اینکه این انتقاد به کار او وارد می‌شود که از یک چهره سینمایی برای جذب مخاطب استفاده کرده در حالی که با توجه به نقش، بازیگران دیگری هم که سابقه حضور روی صحنه تئاتر را داشته باشند می‌توانستند دعوت شوند تا در کنار امیر جعفری یک جمع تئاتری حرفه‌ای روی صحنه باشد، بیان کرد: مهم‌ترین دلیل دعوت از الناز شاکردوست دقیقا همان نکته‌ای بود که درباره نگاه خاص به دختران جوان غسال وجود دارد. البته او در تمرین‌ها تمام چیزی را که می‌خواستم اجرا و ویژگی‌های نقشی را که بر عهده داشت به خوبی ایفا می‌کرد، هر چند هنوز ریزه‌کاری‌هایی وجود دارد که باید به آن توجه کرد و این وظیفه من به عنوان کارگردان است که آن‌ها را پیدا کنم.

وی همچنین در ادامه درباره پخش نشدن بروشور نمایش در شب‌های ابتدایی اجرا گفت: در شب اول نه اجازه پیدا کردیم پوستر را نمایش دهیم و نه بروشور را پخش کنیم که این اتفاق از سوی تماشاخانه پیش آمد، در حالی که اداره کل هنرهای نمایشی مجوز استفاده از این پوستر و طرح را داده بودند.

مهندسیان درباره دلیل مخالفت با این اقلام بیان کرد: پوستر ما تصویر بادکنکی را نشان می‌دهد که در آن دعای تلقین میت نوشته شده و این بادکنک به سمت آسمان می‌رفت که در تیزر هم دیده می‌شود و نمی‌دانم به چه علت امکان توزیع پیدا نکرد و باید یک طراحی جدیدی برای پوستر و بروشور داشته باشیم.

به گفته وی در این تاریخ قرار بود ریما رامین‌فر نمایشی را اجرا کند که با توجه به آماده نشدنش و اینکه احتمالا سال آینده به صحنه خواهد رفت، با لطف رامین‌فر و نیز حسین پارسایی (دبیر شورای سیاست‌گذاری تماشاخانه ایرانشهر) نمایش «گم‌وگور» مهندسیان جایگزین شد.

در این نمایش به تهیه‌کنندگی محمد قدس و مرتضی میرمنتظمی علاوه بر امیر جعفری و الناز شاکردوست، کاوه ابراهیم، علیرضا زارع پرست، فردین شاه حسینی و سمانه آقازمانی هم بازی می‌کنند.