از افزایش تعداد یارانه‌بگیران تا کاهش اوراق مشارکت

کلیات لایحه بودجه یک‌شنبه هفته‌جاری در بهارستان رد شد. رد کلیات لایحه بودجه، اتفاقی کم‌سابقه بوده است و نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، به کلیات لایحه بودجه رای منفی دادند و کمیسیون تلفیق ۷۲ ساعت زمان برای اصلاح و رفع ایرادات لایحه بودجه ۹۷ داشت. (ایــنــجــــا)

گفته می‌شود بخشی از نمایندگان دیدگاه سیاسی داشتند که موجب شد به کلیات لایحه بودجه رای ندهند و رد شود. این موضوع با توجه به کارت زردهایی که بهارستانی‌ها به وزرای دولت نشان دادند و حتی تلاش برای سوال از رییس جمهور چندان هم دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.

رییس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس درباره رد کلیات لایحه بودجه گفته است؛ «بخشی از نمایندگان در خصوص نوع مصرف و روش برداشت‌هایی که قرار است از صندوق توسعه ملی صورت بگیرد، حرف داشتند. بخشی از نمایندگان مجلس نیز در خصوص هدفمندی یارانه ها ابهاماتی داشتند.» (ایــنــجــــا)

محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه روز یک‌شنبه در دفاع از کلیات لایحه بودجه در مجلس در واکنش به انتقادات، تاکید کرد «اگر هر نماینده محترمی نسبت به سیاست‌ها و اهدافی که در این لایحه و گزارش کمیسیون تلفیق اعتراض دارد و آن را منطبق با برنامه ششم نمی‌داند، حتما رای ندهد.» نوبخت متذکر شد: «این لایحه منطبق با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است و موجب ۶ درصد رشد اقتصادی خواهد شد. همچنین رشد سرمایه‌گذاری را به ۱۱.۲ درصد، نرخ تورم را یک رقمی و بیکاری را حداقل یک واحد درصد کاهش خواهد داد.» (ایــنــجــــا)



با بودجه دولت سیاسی برخورد شد

مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در واکنش به رد کلیات لایحه بودجه و در عین حال، تغییرات بودجه دولت در کمیسیون تلفیق گفت: «مجلس برخورد سیاسی با بودجه داشته است؛ چراکه در 72 ساعتی که تعیین شده، قرار نیست اتفاق خاصی بیفتد.»

وی متذکر شد: «به دلیل اتفاقات و ناآرامی‌های اخیر، تصور مجلس این بود که این ناآرامی‌ها به دلیل افزایش قیمت حامل‌های انرژی است، یا این‌که قرار است تعداد یارانه‌بگیران کم شود. این در حالی است که در لایحه دولت قرار بود یارانه به طبقات نیازمند داده شود و جلوی پرداخت یارانه به طبقات ثروتمند گرفته شود.»

به گفته پازوکی، «مجلس برخورد پوپولیستی با لایحه دولت داشت؛ اما کشور نیاز به اصلاحات اقتصادی دارد و اگر این اصلاحات اقتصادی امروز اتفاق نیفتد، فردا باید با هزینه بالاتری انجام شود.»

وی تاکید کرد: «اقتصاد فرمان و دستور نمی‌پذیرد. نمی‌توانید با متغیرهای اقتصادی برخورد تحکمی داشته باشید. باید بدانید که با مشکلات اقتصادی برخورد کارشناسی و علمی انجام دهید.» (ایــنــجــــا)



رفتار هوشمندانه با بودجه نشد

«بهتر بود کمیسیون تلفیق نسبت به بودجه 97 هوشمندانه‌تر رفتار می‌کرد»؛ این را رضا پدیدار، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران عنوان کرد. به گفته وی، «کمیسیون تلفیق برای تنظیم نهایی بودجه باید از فعالان بخش اقتصادی از جمله بخش خصوصی کمک می‌گرفت و نقاط ضعف را محدود می‌کرد.»

پدیدار اما معتقد است: «رد شدن کلیات بودجه ۹۷ می‌تواند یک نقطه قوت باشد. رد شدن بودجه در صحن علنی مجلس را یک اقتدار می‌دانم. علتش این است که کمیسیون تلفیق در چارچوب سرفصل‌هایی که در سایر اسناد آمده، مقداری بی‌توجهی داشته است. در سایر اسناد توسعه‌ای و بالادستی‌مان از جمله سند چشم‌انداز و برنامه پنج سال ششم و سایر ضوابط و مقررات یک‌سری تکالیف برای کشور مشخص شده است. این تکالیف در این بودجه ۹۷ دیده نشده است.» (ایــنــجــــا)



تغییرات تازه بودجه چه بود؟

آن‌طور که از گزارش‌ها برمی‌آید، در مدت 72 ساعت زمانی که کمیسیون تلفیق برای اصلاح بودجه داشت، دست به تغییراتی در ارقام بودجه زد. اختصاص ۵ هزار میلیارد تومان برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان آموزش و پرورش و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان فرهنگی، عدم موافقت با تغییر نحوه افزایش حقوق و تاکید بر مصوبه قبلی کمیسیون مبنی بر افزایش پلکانی نزولی حقوق، ملی کردن اعتبارات بنیاد شهید و وزارت آموزش و پرورش که از بُعد هزینه‌ای به صورت استانی تبدیل شده بود و کاهش حدود ۲۰ هزار میلیارد تومانی سقف انتشار اوراق مشارکت در سال آینده، تعیین ترتیب نحوه پرداخت بدهی دولت به تامین اجتماعی و مخالفت با انجام مطالعه برای انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی، از جمله تغییرات بودجه در کمیسیون تلفیق بود. همچنین درآمد ناشی از هدفمندی یارانه‌ها در مصوبه تازه کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، ۹۹ هزار میلیارد تومان تعیین شده که رقم قبلی آن ۸۷ هزار میلیارد تومان بوده است. پرداخت نقدی یارانه‌ها نیز که پیش از این ۲۳ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود به ۳۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

علی‌اصغر یوسف‌نژاد، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه درباره تغییرات یارانه‌ای بودجه در کمیسیون تلفیق و در پاسخ به این پرسش که با توجه به این‌که سهم پرداخت نقدی یارانه‌ها در لایحه بودجه سال آینده از ۲۳ به ۲۹ هزار میلیارد تومان افزایش خواهد یافت، افزایش این رقم در بودجه از کجا تامین خواهد شد؟ گفت: «هدفمندی یارانه‌ها یک منابع درآمدی دارد که ما از محل این منابع درآمدی حدود ۷ هزار میلیارد تومان شناسایی کردیم که در اختیار دولت قرار گیرد.»

وی افزود: «در عین حال، دولت این اختیار را دارد که تا ۴۱ هزار میلیارد تومان هم این رقم را افزایش دهد، بنابراین به نظر می‌رسد جهت‌گیری کمیسیون تلفیق بودجه این بوده که عده کمتری از دریافت یارانه حذف شوند و پیشنهاد دولت برای حذف یارانه بگیران را کاهش دادیم. در عین حال، ما این اختیار را به دولت داده‌ایم و سقف درآمد مربوط به خانوار را هم اضافه کردیم که مشکلی پیش نیاید.»

یوسف‌نژاد گفت: «افزایش درآمد یارانه‌ها، از محل افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیست، افزایش درآمد از محل‌های دیگری شناسایی شده است. حامل‌های انرژی گران نمی‌شود، ولی از فروش حامل‌های انرژی، منابعی را شناسایی کردیم.»