جان بولتون: توافق هسته‌ای فقط به نفع ایران بود

جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا در گفت‌وگو با شبکه صدای آمریکا درباره دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ در مقایسه با روسای جمهور قبلی، گفت: رئیس جمهور ترامپ در مبارزات انتخاباتی‌اش همواره تاکید می‌کرد که قصد دارد منافع ملی آمریکا را در راس اولویت‌های کاری‌اش قرار دهد و من فکر می‌کنم این ویژگی مشخص دوره ریاست جمهوری او در بیش از یک سالی است که سر کار بوده است.

بولتون ادامه داد: ترامپ مشکلات فراوانی، از جمله ایران، کره شمالی و خاورمیانه به ارث برده است. دولت اوباما یا به این مشکلات رسیدگی نکرده، یا به صورت اشتباه به این مشکلات پرداخته بود. این بخش بزرگی از مسئولیت‌های ترامپ بوده است. دولت بوش نیز زمانی که روی کار آمد، چنین ایده‌ای وجود داشت که دیگر مشکلات جهان حل شده و جنگ سرد نیز به پایان رسیده است و تنها موضوع مهم، رشد اقتصادی است ولی ناگهان واقعه یازدهم سپتامبر رخ داد.

وی همچنین درباره انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس گفت: این مسئله به اعتبار آمریکا، به ویژه اعتبار رئیس جمهور آمریکا باز می‌گردد. تمام نامزدهای موفق ریاست جمهوری تاکنون در مبارزات انتخاباتی خود قول داده بودند که سفارت آمریکا را به قدس منتقل خواهند کرد ولی این کار را نکردند. این به جهان می‌فهماند که وقتی او حرفی می‌زند آن را انجام می‌دهد.

مشاور امنیت ملی آمریکا افزود: تصمیم اخیر وی (ترامپ) برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران نیز به همین شکل بوده است، زیرا او در جریان مبارزات انتخاباتی همواره می‌گفت که این توافقی بسیار بد است. ترامپ با خروجش از برجام، تنها به صحبت‌هایی که نزدیک به دو سال به طور مستمر درباره این توافق گفته بود، عمل کرده است.

بولتون در پاسخ به این سوال که آیا وی انتظار دارد ایران به میز مذاکره بازگردد یا این مسئله به نوعی به رویارویی میان دو کشور تبدیل شود، بیان کرد: من فکر نمی کنم هیچ رویارویی رخ دهد، بلکه به صورت اجتناب ناپذیر وقتی تحریم‌های آمریکا به اجرا درآیند، بر اروپا تاثیرگذار خواهد بود و میزان تجارت و سرمایه گذاری‌های کشورهای اروپایی را در ایران کاهش خواهد داد، سپس ایران با انتخابی بسیار دشوار مواجه خواهد شد.

وی گفت: البته آنها خیلی دوست دارند این توافق را ادامه دهند، زیرا تمامی منافع اقتصادی توافق در جهت ایران بود. این در حالی است که اکنون آن منافع در معرض قطع شدن قرار گرفته‌اند.

بولتون ادعا کرد: حتی پس از لغو تحریم‌ها اقتصاد ایران در شرایط بدی قرار دارد. من فکر می‌کنم ادامه شرایط کنونی برای ایران بسیار دشوار باشد.

این مقام آمریکایی که همواره مواضع کاملا ضد ایرانی داشته است، در پاسخ به سوالی درباره مواضعش درقبال تغییر نظام در ایران مدعی شد: این هدف دولت آمریکا نیست. هدف این است که مانع از آن شویم که آنها حتی بتوانند به سلاح هسته‌ای نزدیک شوند. از نظر من، با از بین رفتن منافع اقتصادی که رئیس جمهور اوباما براساس این توافق به ایران اعطا کرده بود، ایرانیان خواهند گفت - همان‌طور که تصور می‌کنم شاید مقامات کره شمالی نیز به همین دلیل گفته باشند - ما دیگر این را نمی‌توانیم تحمل کنیم زیرا هزینه‌هایی که باید برای تسلیحات هسته‌ای بپردازیم، بیش از حد زیاد است.

بولتون در ادامه ادعاهایش گفت: روش اوباما برای مذاکره درباره این توافق به گونه‌ای بود که منافع آن پیشاپیش به ایران می‌رسید و این یکی از اشتباهات اساسی این توافق بود. این در حالی است که به سادگی باید گفت این توافق در کانون اصلی خود، یعنی در راستای منافع راهبردی آمریکا نبود. این توافق به شکلی مؤثر ایران را مهار نکرده بود تا این کشور نتواند کماکان به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای قابل حمل با موشک باشد. این توافق فاقد ساز و کارهای مؤثر راستی آزمایی بود.

وی تلویحا با بی‌اعتبار دانستن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا همچنین مدعی شد: ما در حالی وارد این توافق شدیم که هیچ نوع اطلاعاتی به غیر از آنچه سرویس‌های اطلاعاتی‌مان به ما داده بودند، درباره برنامه نظامی ایران نداشتیم و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز به سادگی تدابیر و آمادگی کافی برای انجام بازرسی‌ها نداشت. از این‌رو، ما می‌دانیم که در قلب این توافق، دروغی درباره اهداف نظامی (هسته‌ای) ایران وجود داشت و اطلاعاتی که به تازگی اسرائیل فاش کرده است، کاملا نشان دهنده همین مسئله است.

بولتون در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا نباید به هر توافقی که امضا کرده، عمل کند و آیا خروج آمریکا از برجام، مانع حصول توافق میان آمریکا و کره شمالی نخواهد شد، در اظهاراتی متناقض بیان کرد: به نظر من، هر توافقی که بر پایه دروغ نهاده شده باشد، معتبر نیست و همین امر باعث تضعیف آن شده است. در هر صورت، رئیس جمهور باید منافع راهبردی آمریکا را در نظر بگیرد. به عنوان مثال، وقتی جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور اسبق آمریکا، از معاهده ضد موشک‌های بالستیک خارج شد، به این دلیل نبود که روسیه در حال نقض آن پیمان بود، ولی دلیل خروج آمریکا این بود که جهان تغییر کرده بود. فکر می‌کنم درخصوص توافق با ایران نیز این توافق هرگز در راستای منافع آمریکا نبوده و با گذر زمان نیز اوضاع در حال بهبود نبوده است.

مشاور امنیت ملی آمریکا به علاوه گفت: من واقعاً فکر می‌کنم که خروج آمریکا از برجام احتمال دستیابی به توافق با کره شمالی را تحت تاثیر قرار ‌دهد، زیرا مقامات کره شمالی به خودشان خواهند گفت این کاملا واضح است که ما نمی‌توانیم توافقی مانند ایران به دست آوریم که آنقدر برای ما مساعد و مطلوب باشد. بنابراین، اگر ما خواستار هر توافقی با آمریکا هستیم، باید به مراتب بیشتر از برجام طبق شرایط و خواسته‌های آمریکا باشد.

مقامات آمریکایی در حالی ادعاهای واهی و تکراری خود علیه کشورمان را مطرح می‌کنند که ایران همواره در گذشته و اکنون تاکید می‌کند که هیچ‌گاه به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نبوده و تنها برای تعامل با جامعه بین‌الملل پذیرفت تا وارد مذاکرات هسته‌ای شود.

همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین ارزیابی خود از مسائل باقیمانده درخصوص برنامه هسته‌ای ایران که پیش از اجرای برجام منتشر شد، تائید کرد که هیچ شواهدی دال بر وجود جنبه‌های نظامی در فعالیت‌های هسته‌ای یران وجود ندارد.