تحمل دلار ۴۲۰۰ تومانی تمام شد

با تلاطم‌های چند ماه پایانی سال گذشته در بازار ارز و شدت گرفتن آن در روزهای ابتدایی سال جاری ظاهرا دولت و بانک مرکزی راهی جز ورود برای تعیین یک نرخ برای دلار نداشتند. به گونه‌ای که در زمان به اوج رسیدن قیمت دلار و ثبت تاریخی آن در نرخی بیش از ۶۰۰۰ تومان دولت از حذف تمامی نرخ‌ها و اعمال سیاست جدیدی خبر داد که در آن قیمت دلار را ۴۲۰۰ تومان اعلام و تأکید کرد که هر نرخی غیر از آن را ممنوع و قاچاق می‌داند.

در آن زمان (از ۲۱ فروردین‌ماه این دستورالعمل به مرحله اجرا درآمد) در مواردی برخی اظهارات از این حکایت داشت که قرار است قیمت ۴۲۰۰ تومانی دلار حداقل چند ماه ثابت بماند، اما در مجموع به این معنی نیست که هیچ وقت این نرخ تغییر نکند و در آینده متناسب با شرایط بازار نرخ‌گذاری آن انجام خواهد شد.

چند روزی از اجرای سیاست ثابت نگه داشتن قیمت دلار در نرخ ۴۲۰۰ تومان نگذشته بود که کارشناسان در این باره انتقاداتی را مطرح کرده و تأکید داشتند که در شرایطی که نظام ارزی کشور شناور مدیریت شده است اینکه قرار باشد سیاست دستوری برای مدت طولانی به اجرا درآمده و قیمت دلار را برای چند ماه ثابت نگه داشت به هیچ عنوان پاسخگو نبوده و خود موجب ضربه زدن به بازار ارز و اقتصاد می‌شود.

انتقادات در این باره در حالی ادامه داشت که طولی هم نکشید که در روزهای گذشته بانک مرکزی بعد از حدود ۴۰ روز ثابت نگه داشتن قیمت دلار، نرخ آن را از ۴۲۰۰ تومان تغییر داده و در مدت نزدیک به سه روز آن را تا ۹ تومان گران کرد. در مدت اخیر رئیس کل بانک مرکزی نیز برخلاف اظهارات برخی مسئولان برای نگه داشتن قیمت دلار در ۴۲۰۰ تومان اعلام کرده بود که این ارز دچار تغییرات قیمتی خواهد شد و احتمالا حدود شش درصد تا پایان سال نوسان دارد.

این در حالی است که در سویی دیگر و در بازار آزاد گزارشات از این حکایت دارد که قیمت دلار تا حدود ۶۵۰۰ تومان تعیین شده و در بین صرافی‌ها و دلالان به طور خاص به فروش می‌رسد. این یکی از مسائلی است که کارشناسان معتقد بودند در سیاست جدید ارزی اگر نیاز متقاضیان پاسخ داده نشده و قیمت دلار تثبیت شده نگه داشته شود می‌تواند به وجود آمده و بازار ارزی که معامله در آن ممنوع شده را حتی به صورت زیرزمینی رونق دهد.

در همین مدت اخیر بانک مرکزی تغییراتی در سیاست جدید ارزی ایجاد کرده است به طوری که با وجود ممنوعیت فعالیت صرافی‌ها برای خرید و فروش مستقیم ارز در بازار و حکمرانی بانک‌ها در سامانه یکپارچه ارزی، این سیاست را تغییر داد و به گونه‌ای صرافان را به معاملات ارزی وارد کرد. البته این مربوط به بازار ارز نبوده و تنها در سامانه‌های ارزی انجام می‌شود. با این وجود برخی پیش بینی می‌کنند که در آینده نزدیک سیاست ارزی جدید اعمال شده با تحولاتی همراه و شرایط معاملات به خصوص از سوی صرافان متفاوت شود. در این حالت باید منتظر بود تا با توجه به تغییر و تحولاتی که اخیرا بانک مرکزی در حال اعمال آن برای سیاست ارزی خود است شرایط متفاوتی نسبت به یکی، دو ماه گذشته ایجاد شود.