نقش مادران در تربیت کودک مسجدی

مکانی که برای هر نفس کشیدن در آنجا درجه‌ای در بهشت اعطا می‌شود و ملائکه به ساکن آن درود می‌فرستند و گناهان ایشان بخشوده می‌شود. در ارکان تربیت دو رکنِ والدین و محیط از اهمیت فراوانی برخوردارند. وقتی والدین به عنوان مربیان اصلی فرزند، دغدغه‌ی تربیت سالم و دینی او را داشته باشند، طبیعی است که به دنبال محیطی سالم و نورانی برای رشد او هستند، که با تلاش‌هایی که خود آنان در راستای تربیت فرزندشان انجام می‌دهند مکمل خوب برای تغذیه‌ی تربیتی او محسوب خواهد شد. در این میان چه محیطی را بهتر و نورانی‌تر از مسجد می‌توان یافت؟ ادامه این مطلب را به نقل از سایت مادربانو می‌خوانیم.

نقش والدین در تربیت فرزند
والدینی که دغدغه‌ی آنان تربیت نسل سازنده برای جامعه اسلامی است، و به دنبال رشد دادنِ نور چشم‌هایی هستند که سرسلسله و رهبر پرهیزکاران شوند؛ هردم با پروردگار خویش اینگونه زمزمه می‌کنند: «رَبَّنا هَبْ‏ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّهَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماما».

این پدر و مادرند که اعتقاد دارند هر گلی زده‌اند به سر خود زده‌اند، و هر چه در تربیت فرزند خود کوشیده باشند، پاداشش را خواهند گرفت، و به امید ملحق شدن فرزندانشان به خود در بهشت هستند و آنان را چشم روشنی‌هایی برای خود در فردا می‌پندارند، چرا که وعده‌ی خدای متعال را راست می‌پندارند: «وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّیَّتُهُمْ بِإِیمانٍ‏ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ ‏» که طبق فرموده امام صادق علیه السلام در تفسیر این آیه‌ی شریفه: پس فرزندان را به والدین ملحق می‌کنند تا دیده‌ی آنان روشن گردد.

حال به قطع می‌توان گفت که دوران کودکی، برهه‌ای است که خو گرفتن طفل با مادر است، و این ارتباط تنگاتنگ مادر و فرزند سبب تاثیر پذیری زیاد کودک از مادر در این دوران است، لذا به نظر بسیاری از کارشناسان تربیتی بیشترین نقش تربیتی را در طفولیت مادر ایفا می‌کند.

مادر، مهمترین عامل تربیت:
مهم‌ترین نقش مادر، پس از تولد نوزاد، فراهم ساختن فضای معنوی برای تربیت دینی است. مادر می‌تواند با ایجاد فضای مناسب دینی و معنوی در محیط خانواده و همراه بردن فرزند به مسجد، این زمینه را فراهم سازد. مادر، به عنوان کسی که بیش از دیگران در محیط خانه با نوزاد به سر می‌برد، باید محیط خانه را به فضای معنوی تبدیل کند و یا کودک را به همراه خود به فضایی معنوی، چون مسجد، ببرد.

مادرانی که تمام همّ و غمّشان داشتن فرزندی سالم و مسجدی است، علی رغم تربیت مناسب، دعا می‌کنند تا خدای متعال فرزندشان را از شر وسوسه‌های شیطان نجات دهد؛ البته نه تنها برای فرزندان خود دعا می‌کنند، بلکه برای نسل‌های آینده‌ی خود هم دعا گویند، تا از پاکان شوند. همانگونه که مادر مریم سلام الله علی‌ها پس از آنکه نذر کرد فرزندش را وقف مسجد کند، از خدای متعال اینگونه خواست: «وَ إِنِّی أُعِیذُها بِکَ وَ ذُرِّیَّتَها مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیم».

تربیت عملی مادران، از راه عبادت، رفتار و اخلاق نیکو و پسندیده، بیش از هر روش دیگری بر جسم و روح فرزند اثر می‌گذارد و انتظار می‌رود که مادران با عملکرد خود، مربی خوبی برای فرزندانشان باشند. وقتی امام مجتبی سلام الله علیه در طفولیت مادرِ خود را در شب جمعه‌ای در محراب مشغول عبادت می‌بیند که عاشقانه با خدای خویش راز و نیاز می‌کند، و این نیایش تا صبح طول می‌کشد و در آن هنگام به همه دعا می‌کند جز خود، حسنِ کوچک برایش سوال ایجاد می‌شود و این پرسش را با مادر مطرح می‌کند، مادر برای او راز را بیان می‌کند که: یَا بُنَیَّ الْجَارَ ثُمَ‏ الدَّار. آری؛ هم عمل و هم موعظه برای فرزند روش ساز است و آن هم توسط مادر که محبوبترین، نزد طفل است، که تا پایان عمر در خاطر کودک نقش می‌بندد.

مادری که خود مومنه و عابده باشد می‌تواند در دامن خود کودکی مومن را تربیت سازد، و با توکل عملی به پروردگار عالم، و تلاش خود فرزندی صالح را تربیت کند. مادر موسی علیه السلام، از جمله زنانی است که خداوند به طور مستقیم به او وحی کرده است. خداوند خطاب به وی می‌فرماید: «وَ أَوْحَیْنا إِلی أُمِّ مُوسی أَن أَرْضِیِعیهِ فإِذا خِفْتِ عَلَیهِ فَأَلْقِیهِ فِی الْیَمِّ وَ لا تَخافِی وَ لا تَحْزَنِیِ إِنّا رادُّوهُ إِلَیْکِ وَ جاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ».

مادرانی که با تربیت دینی، کودکانی را، چون عمرو بن الحسن علیه السلام طفل یادگار کربلا را تربیت نمودند، او وقتی در شام دلسوزی یزید را در کاخش می‌بیند، و در پی آن یزید او را می‌خواند و درخواست می‌کند:‌ای پسرِ کوچک آیا حاضری با پسرم خالد کشتی بگیری؟ در جوابِ یزید، عمرو اینگونه پاسخ سر می‌دهد: بهتر است شمشیری به من، و شمشیری به او بدهی تا من با او مبارزه کنم و تو بنگری که کدام یک از ما پایدارتریم.

مسجد بهترین محیط تربیتی:
همراه بردن کودکان و نونهالان به مسجد و شرکت دادن آن‌ها در نماز جماعت، آن‌ها را به برپایی آموزه‌های دینی و اسلامی، به ویژه نماز جمعه و جماعت تشویق و علاقه مند می‌کند. مادر می‌تواند با بردن فرزندان به مسجد و شرکت دادن آنان در مراسم اسلامی و مذهبی، میل و رغبتشان را به دین و قرآن افزون سازد.

بردن کودکان به مسجد آثار مثبت بی شماری بر آن‌ها دارد. از جمله اینکه آن‌ها با نماز خو می‌گیرند و دیدن رکوع و سجود نمازگزاران در روحشان اثر می‌گذارد. افزون بر این، بسیاری از احکام و معارف دینی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم، می‌آموزند و به ذهن می‌سپارند و تا پایان عمر از یاد نمی‌برند.

منبع: مادربانو