وقتی زبان خبر می‌دهد از سر درون

سید محمد صادق غفوری عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران در خصوص عواملی که باعث سفیدی زبان می‌شوند، اظهار کرد: بعضی از عوامل باعث ایجاد یک پوشش سفیدرنگ یا لکه‌های سفیدرنگ روی زبان می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

عارضه سفیدی زبان چیست؟

این عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد با اشاره به بیماری لوکوپلاکیا، بیان کرد: این بیماری باعث رشد بیش از حد سلول‌های درون دهان می‌شود؛ این مسئله به ایجاد لکه‌های سفیدرنگ در دهان و همچنین روی زبان منجر می‌شود، اگرچه این بیماری به‌خودی خود خطرناک نیست، اما می‌تواند پیش درآمدی برای سرطان باشد؛ بیماری لوکوپلاکیا زمانی ایجاد می‌شود که زبان تحریک شده باشد، همچنین، این بیماری غالبا در افرادی رخ می‌دهد که از دخانیات استفاده می‌کنند.

غفوری درباره برفک دهان، عنوان کرد: برفک دهان یا کاندیدیاز یک عفونت قارچی است که درون دهان ایجاد می‌شود؛ این بیماری باعث ایجاد لکه‌های سفید رنگی در دهان و روی زبان می‌شود که غالبا شبیه به پنیر هستند، برفک دهان عمدتا در میان نوزاد‌ها و سالخورده‌ها (به‌خصوص افرادی که از دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند) و همچنین افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف رخ می‌دهد.

وی ادامه داد: افراد مبتلا به دیابت و کسانی که به دلیل آسم یا بیماری ریه از استروئید‌های استنشاقی استفاده می‌کنند نیز مبتلا به برفک دهان می‌شوند؛ این عارضه ممکن است پس از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها بروز کند، چون آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌های خوب موجود در دهان را بکشند، مصرف ماست ساده به تسکین برفک دهان کمک می‌کند.

این عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد با بیان اینکه برخی به بیماری لیکن پلان دهانی مبتلا می‌شوند، تشریح کرد: از نشانه‌های این بیماری می‌توان به خطوط سفید برآمده روی زبان اشاره کرد که از نظر ظاهری شبیه به تور هستند؛ معمولا این بیماری به‌خودی‌خود بهبود می‌یابد، می‌توانید با اتخاذ روش‌هایی همچون رعایت بهداشت دهانی، عدم استفاده از دخانیات و خودداری از مصرف غذا‌های تحریک‌کننده به بهبود بیماری کمک کنید.

چرا به قرمزی زبان مبتلا می‌شویم؟

غفوری در خصوص عواملی که بر قرمزی زبان تاثیر گذار است، بیان کرد: عوامل مختلفی می‌توانند باعث تغییر رنگ صورتی زبان به رنگ قرمز شوند، در بعضی از موارد ممکن است که حتی زبان ظاهر یک توت فرنگی را بگیرد و پرز‌های زبان بزرگ و قرمز شوند؛ کمبود ویتامین یکی از عوامل قرمزی زبان است، کمبود اسیدفولیک و ویتامین B۱۲ می‌تواند باعث ظاهر قرمزرنگ زبان شما شود.

وی ادامه داد: زبان جغرافیایی، این بیماری معروف به «التهاب زبان خوش‌خیم مهاجر» نیز است؛ علت نام‌گذاری آن به زبان جغرافیایی این است که در اثر این بیماری لکه‌های قرمز رنگی روی سطح زبان ایجاد می‌شوند که شبیه به یک نقشه هستند، گاهی اوقات، این لکه‌های قرمزرنگ مرز سفیدرنگی در اطراف خود دارند و ممکن است باگذشت زمان جای این لکه‌ها روی زبان تغییر کند.

عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد افزود: اگرچه این لکه‌ها معمولا بی‌ضرر هستند، اما اگر این لکه‌های قرمز بیش از ۲ هفته باقی ماندند، باید به پزشک خود مراجعه کنید، اگر این عارضه باعث سوزش و عذاب در زبان شما می‌شود، پزشک شما می‌تواند برای تسکین سوزش و درد زبان شما دارو‌های موضعی را تجویز کند.

غفوری درباره مخملک در دهان، گفت: افرادی که دچار این عفونت هستند ممکن است مبتلا به زبان توت فرنگی شوند؛ اما اگر با تب شدید و قرمزی زبان مواجه شدید فورا به پزشک خود مراجعه کنید، برای بهبود مخملک به درمان آنتی‌بیوتیکی نیاز است.

وی با اشاره به سندرم کاوازاکی، اظهار کرد: این بیماری معمولا در کودکان کمتر از ۵ سال دیده می‌شود؛ این بیماری رگ‌های خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث زبان توت فرنگی می‌شود، در طول این بیماری خطرناک، غالبا کودک تب شدیدی را تجربه می‌کند و ممکن است که با قرمزی و ورم در دست‌ها و پا‌ها مواجه شود.

چه عواملی باعث زبان مودار سیاه می‌شود؟

این عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد با تشریح در خصوص زبان مودار سیاه، عنوان کرد: اگرچه این عارضه باعث ظاهر وحشتناک زبان شما می‌شود، اما زبان مودار سیاه معمولا عارضه خطرناکی نیست؛ برآمدگی‌های کوچک روی زبان شما که معروف به پاپیلا هستند در طول عمر شما رشد می‌کنند، در بعضی افراد، این برآمدگی‌های کوچک به‌جای آنکه به دلیل فعالیت‌های روزانه فرسوده شوند به حد افراطی رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند.

غفوری ادامه داد: این امر باعث می‌شود که این برآمدگی‌ها باکتری‌های بیشتری را در خود پنهان کنند؛ وقتی‌که این باکتری‌ها رشد می‌کنند، ظاهر تیره به زبان می‌دهند و حتی ممکن است که این برآمدگی‌های بسیار رشد کرده شبیه به مو به نظر بیایند، این مشکل شایع نیست و عمدتا در میان افرادی رخ می‌دهد که بهداشت دهانی را به‌خوبی رعایت نمی‌کنند، افرادی که دارو‌های آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند یا تحت شیمی‌درمانی هستند و همچنین بیماران دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.
عوامل ایجاد التهاب زبان

وی در خصوص عوامل تاثیر گذار در التهاب زبان، مطرح کرد: عوامل بسیاری می‌توانند باعث التهاب یا برآمدگی‌های دردناک روی زبان شوند که به بعضی از آن‌ها اشاره می‌کنیم؛ تروما یکی از این عوامل است، گاز گرفتن تصادفی یا سوختن زبان می‌تواند باعث التهاب آن شود و این التهاب تا هنگامی ادامه دارد که این آسیب‌دیدگی خوب شود، دندان قروچه هم می‌تواند باعث سوزش یا تحریک لبه‌های زبان و در نتیجه التهاب زبان شود.

این عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد در پایان یاد آور شد: سیگار کشیدن بیش از حد می‌تواند باعث تحریک و سوزش زبان و در نتیجه التهاب آن شود؛ سرطان دهان یکی از عوامل موثر در التهاب زبان است، اگرچه برای اکثر زخم‌های زبان جای هیچ نگرانی نیست، اما اگر با یک برآمدگی دردناک یا یک زخم روی زبان مواجه شدید و پس از گذشت یک یا دو هفته همچنان باقی ماند بهتر است که به پزشک مراجعه کنید، بسیاری از سرطان‌های دهانی در مراحل اولیه دردناک نیستند، اما این‌گونه تصور نکنید که درد کم یا نبود درد به معنای عدم وجود مشکل خاصی است.