وضعیت باقیمانده سموم در سفره غذایی مردم

موضوع استفاده از آفات کش ها و کودهای شیمیایی در مزارع و باغات، در این سال ها بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. بطوریکه سازمان غذا و دارو، برنامه ویژه ای برای بررسی سلامت محصولات کشاورزی در دستور کار قرار داده است. اما، نکته ای که نباید فراموش کرد، این است که کارشناسان حوزه کشاورزی بر این عقیده اند که استفاده از سم با کیفیت تولید داخل، نه تنها هیچ خطری برای محصولات و سلامت سفره های غذایی مردم ندارد، بلکه می تواند به کیفیت محصولات نیز کمک کند.

در همین ارتباط، وحید مفید مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، با اشاره به برنامه جهاد کشاورزی برای شناسنامه‌دار کردن محصولات کشاورزی، گفت: گام اول در زمینه بررسی باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی و فرآورده‌های غذایی، شناسنامه‌دار کردن مزارع و باغات است. بر اساس قوانین موجود شورای عالی امنیت غذایی و همچنین برنامه‌های توسعه پنجم و ششم طی چند ماه آینده وزارت جهاد کشاورزی اولین گروه از مزارع دارای شناسنامه را معرفی خواهد کرد.

وی با عنوان این مطلب که محصولات کشاورزی در میادین میوه و تره‌بار نمونه‌برداری می‌شوند، افزود: برنامه سازمان غذا و دارو برای سال جاری این است که ۲۴ نوع محصول کشاورزی را از نظر میزان باقیمانده سموم آفت کش و ۱۵ نوع محصول را از نظر میزان باقیمانده فلزات سنگین و نیترات بررسی کند.

به گفته مفید، در سال گذشته ۱۵ نوع محصول از نظر باقیمانده سموم و ۱۰ نوع محصول نیز از نظر میزان نیترات و فلزات سنگین نمونه برداری شدند.

وی به پایش باقیمانده سموم برنج در سه استان گیلان، مازندران و گلستان، گفت: پایش باقیمانده سموم برای اولین بار در برنج انجام شد که گزارش‌ها نشان داد مشکل خاصی ندارند.

در همین ارتباط، مسعود گیل آبادی رئیس انجمن تولیدکنندگان سموم ایران، با عنوان این مطلب که ۵۰ درصد مواد اولیه سموم در داخل تولید می شود، گفت: متاسفانه برخی سموم وارداتی بر پایه آب هستند و ما بابت این سم ها ارز می دهیم. در حالی که سم تولید داخل، از کیفیت مطلوبی برخوردار است.

وی، خواستار جلوگیری از قاچاق سموم آماده مصرف بی‌کیفیت به بازار شد و افزود: باید جلوی ورود غیرقانونی سموم آماده به کشور گرفته شود زیرا این محصولات کیفیت لازم را ندارند و برای سلامت مردم مضر هستند.

رئیس انجمن صنایع تولید کننده سموم کشور گفت: برخی سموم با توجه به پرخطر بودن از چرخه عرضه در بازار حذف شده‌اند اما ممکن است با وجود ممنوعیت چندین سال در نمایندگی‌ها باقی مانده باشد زیرا فروشندگان با توجه به آنکه پول این محصولات را پرداخت کرده اند حاضر نمی‌شوند از عرضه این محصولات به بازار خودداری کنند.

گیل‌آبادی ادامه داد: تاریخ مصرف سموم کشاورزی حداکثر دو سال است اما مشاهده شده است که کالاهایی که تاریخ مصرف آن بیش از ۵ سال است دوباره تست و اصلاح شود اما در این صورت تنها مجاز به تاریخ زنی یکساله هستند. در مواردی نیز بر خلاف انجام تست و اصلاحات لازم این سموم با قیمت‌های خیلی ارزان وارد بازار شده و کشاورزان با توجه به قیمت پایینی که این محصول دارد آن را خریداری کرده و به تاریخ مصرف آن توجهی نمی‌کنند.

در همین ارتباط، سمیره صباح معاون اداره کل نظارت بر فرآورده‌های غذایی سازمان غذا و دارو، گفت: آفت کش به عنوان یکی از مهمترین ابزار کار، باید کاملا مطابق ضوابط بین المللی و مرغوب بوده و کیفیت آن در زمان مصرف تغییر نکند. زیرا، اصول علمی حفظ نباتات ایجاب می‌کند که با مصرف کمتر یک ‌آفت کش، بیشترین نتیجه حاصل شود، بطوریکه آسیبی به محیط زیست و سلامت انسان‌ها وارد نشود.

وی افزود: سازمان غذا و دارو برنامه بررسی ملی باقیمانده سموم و آفات، فلزات سنگین و نیترات را در محصولات کشاورزی طراحی کرده و از ابتدای سال ۹۳ این برنامه‌ها را به ۱۰ مرکز دانشگاهی که واحد دانشگاهی در کشور محسوب می‌شوند، ابلاغ کرده است. به همین منظور دانشگاه‌ها موظف شدند با توجه به برنامه پنجم توسعه از محصولات مختلف کشاورزی در فواصل زمانی سه ماهه نمونه برداری و پس از شناسایی مواد کشاورزی دارای سموم و فلزات سنگین بیش از حد، ضوابط و اقدامات لازم را انجام دهند.