مادر از کجا بفهمد شیرش کافی است یا نه؟

ناکافی بودن شیر مادر بیشتر یک تصور و برداشت مادر و اطرافیان اوست و احتمال ناکافی بودن شیر مادر بسیار کم است. موارد واقعی ناکافی بودن شیرمادر خود شامل دو نوع اولیه و ثانویه است.



۱) نوع اولیه: در نوع اولیه مادر از بدو امر شیر زیادی تولید نمی‌کند. این نوع از ناکافی بودن شیرمادر که فقط ۲ تا ۵ درصد کل موارد را به خود اختصاص می‌دهد، به دلایل مختلف ممکن است اتفاق افتد که در زیر به علل آن اشاره می‌شود:



مشکلات تشریحی پستان نظیر موارد بسیار نادر که غدد شیری پستان مادر در دوران بارداری بزرگ نمی‌شود و بعد از زایمان هم چندان احتقان پیدا نمی‌کند. جراحی‌های پستان که به قصد کوچک کردن یا بزرگ کردن اندازه پستان صورت می‌گیرد، رادیوتراپی پستان و موارد نادر دیگر.



۲) نوع ثانویه: نوع ثانویه ناکافی بودن شیرمادر خیلی شایع است. در این نوع از عدم کفایت شیرمادر، در آغاز حجم شیرمادر زیاد است، ولی در اثر مشکلات مربوط به مادر یا فرزند، حجم شیر به سرعت کاهش می‌یابد. در صورت تشخیص زودهنگام این مشکل، از طریق تحریک فوری و تخلیه مکرر پستان‌های مادر می‌توان از نوع ثانویه ناکافی بون شیر مادر پیشگیری یا آن را اصلاح کرد. علل نوع ثانویه کاهش شیرمادر را می‌توان به ۲ دسته تقسیم کرد: یکی علل مربوط به مادر و دیگری علل مربوط به شیرخوار که به شایع‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:



ـ. علل مربوط به مادر: مهم‌ترین عاملی که پس از تولد موجب افزایش شیر در هر یک از پستان‌ها می‌شود، تخلیه‌های مکرر و موثر است. حال اگر شیر در پستان جمع شود، ولی به هر دلیل تخلیه نشود، به علت تولید ماده شیمیایی بازدارنده در شیر باقیمانده در پستان و نیز فشار فیزیکی حاصل از تجمع شیر در پستان مادر میزان تولید شیرمادر کاهش می‌یابد. این مطلب به این معنی است که حتی اگر حجم شیر تولید شده زیاد، ولی روش تغذیه شیرخوار صحیح نباشد، این امر خود موجب کاهش سریع شیرمادر می‌شود. به عنوان نمونه اگر شیرخوار، پستان مادر را درست به دهان نگیرد و فقط نوک پستان را بمکد، منجر به درد نوک پستان می‌شود و نتیجه آن کاهش دفعات و حتی مدت مکیدن و کاهش ریفلاکس جاری شدن شیر خواهد بود.



ـ. علل شایع مربوط به شیرخوار: نارس بودن و وزن کم زمان تولد، ممکن است سبب شوند تا نوزاد، پستان مادر را مشکل به دهان بگیرد و زود خسته شود. در نتیجه کمتر آن را می‌مکد و حجم شیرمادر به سرعت کاهش می‌یابد. در چنین مواردی باید با استفاده از شیردوش، پستان‌ها را تخلیه و نوزاد را با شیر دوشیده شده تغذیه کرد.



منبع:روزنامه سلامت