راه‌های پیشگیری خودکشی

خودکشی، پدیده‌ای است که شاید مهم‌ترین عامل آن ناشی از افسردگی شدید در انسان‌ها باشد، اما مسایل و بحران‌های اقتصادی و اجتماعی نیز به شدت در آن دخیل هستند.

در سراسر جهان خودکشی جزو ۱۰ عامل نخست مرگ و میر به ویژه در میان نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال است و
بر اساس اهمیت پیشگیری و کنترل این پدیده اجتماعی و در پاسخ به رشد روز افزون آن بود که سازمان بهداشت جهانی دهم سپتامبر را به عنوان روز جهانی پیشگیری از خودکشی نام گذاری کرد.

***سالانه یک میلیون نفر در جهان بر اثر خودکشی می‌میرند
دکتر اسدبیگی با بیان اینکه خودکشی یک معضل اجتماعی در تمام کشور‌های پیشرفته و در حال رشد است گفت: براساس گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی هرساله یک میلیون نفر در جهان بر اثر خودکشی می‌میرند.
وی اضافه کرد: در ایران نیز در سال گذشته چهار هزار و ۶۲۵ مورد مرگ مشکوک به خودکشی و در سال ۹۵ نیز چهار هزار و ۴۰۵ مورد خودکشی گزارش شده است.

***مداخلات مراکز اورژانس اجتماعی تاثیر اساسی در کاهش موارد خودکشی داشته است
وی با اشاره به راه اندازی مراکز اورژانس اجتماعی گفت:در سال ۹۵ در مجموع، کارکنان این مراکز با پنج هزار و ۲۴۱ مورد موضوع خودکشی در سه فعالیت خط تلفنی ۱۲۳، خودرو‌های سیار و مرکز مداخله در بحران اورژانس اجتماعی در ارتباط بوده اند.
این روانشناس بالینی اظهار داشت: در سال گذشته هم با توجه به افزایش تعداد مراکز اورژانس اجتماعی از ۲۰۰ به ۳۵۰ مرکز شاهد هشت هزار پذیرش در حوزه خودکشی بودیم.
وی ادامه داد:خدمات مراکز اورژانس اجتماعی سهم موثری در کاهش موارد اقدام به خود کشی و جلوگیری از مرگ‌های ناشی از آن داشته است.
این روان شناس بالینی و مدرس دوره‌های خودکشی گفت: رسانه‌ها مراکز اورژانس اجتماعی بهزیستی را با شماره ۱۲۳ به مردم معرفی کنند تا هم کسانی که تمایل به این کار دارند و هم کسانی که در اطرافیان خود با این پدیده مواجه هستند آن را با کارشناسان اورژانس اجتماعی در میان بگذارند تا اقدامات مداخله‌ای صورت گیرد.

***مسایل اقتصادی تاثیر به سزایی در اقدام به خودکشی دارد
اسدبیگی یادآور شد: بیش از ۹۰ درصد کسانی که اقدام به خودکشی می‌کنند دارای اختلال روانی به ویژه افسردگی هستند، اما معضل‌های اجتماعی و اقتصادی تاثیر بسیار زیادی در خودکشی داشته است.
وی اظهار داشت: برای کاهش نرخ خودکشی لازم است حتما به مسایل اقتصادی مردم توجه شود، چون هرچه رفاه اجتماعی و اقتصادی بالاتر باشد خودکشی نیز کاهش می‌یابد.

***فضای مجازی و ترغیب افراد به خودکشی
رییس سابق مرکز اورژانس اجتماعی کشور گفت:با وجود موافقت با گسترش فضای مجازی در جهت آگاهی بخشی و افزایش سواد رسانه‌ای مردم، این فضا همچون تیغ دولبه‌ای است و گاهی با القای ناامیدی و اخبار ناخوشایند به تمایل خودکشی در افراد دامن می‌زند.
اسدبیگی خاطرنشان کرد:کسانی که در این فضا کار می‌کنند باید حساسیت داشته باشند چرا که هرچه منفی است به خاطر هیجان انگیز بودن آن فوری نباید منتشر شود.
اسدبیگی ادامه داد: رسانه‌ها نیز در انعکاس اخبار مربوط به خودکشی در انتخاب واژگان دقت کنند تا مبادا این گونه اخبار بر عکس نیت آن‌ها عمل کرده و میل اقدام به خودکشی را در افراد بیدار کند.
این کارشناس یادآور شد: تکنیک‌های خبررسانی درباره خودکشی به قدری حساس است که حتی نباید خودکشی افراد مشهور و محبوب را چندان در رسانه‌ها برجسته کرد.

***آمار خودکشی در ایران ۶ در ۱۰۰ هزار نفر است
رییس سابق اورژانس اجتماعی کشور گفت: آمار خودکشی در دنیا ۱۴ در ۱۰۰ هزار و در ایران ۶ در ۱۰۰ هزار نفر است و از این نظر ایران در رتبه صد و هشتمین کشور دنیا قرار دارد.
اسدبیگی اظهار داشت:عوامل اقتصادی، اختلالات روانی خصوصا افسردگی، مشکلات اجتماعی و خانوادگی و شکست‌های عاطفی همگی از عوامل زمینه ساز خودکشی در افراد هستند.

***اقدام به خودکشی در زنان سه برابر بیشتر از مردان
اسد بیگی گفت: اقدام به خودکشی در زنان سه برابر بیش از مردان و مرگ‌های ناشی از خودکشی در مردان سه برابر بیشتر از زنان است.
وی درخصوص روش‌های اقدام به خودکشی نیز گفت:روش‌های خودکشی در کشور‌های خارجی بیشتر با سلاح گرم و در ایران حلق آویز کردن و مسمومیت با سموم و دارو‌ها است.
این روانشناس یادآور شد:سال‌های زیادی است که این موضوع مورد تاکید بوده که قرص برنج باید از عطاری‌ها جمع آوری شده و به راحتی در دسترس مردم نباشد.

***افزایش نشاط اجتماعی نقشی تعیین کننده در پیشگیری از خودکشی دارد
این کارشناس سازمان بهزیستی کشور گفت:برای پیشگیری از خودکشی می‌توان فعالیت‌های نشاط انگیز را در سطح شهر‌ها افزایش داد.
وی افزود: برگزاری برنامه های، چون کنسرت موسیقی و یا دوچرخه سواری و ورزش‌ها از عوامل نشاط ساز در بین افراد جامعه هستند که مدیران شهر‌ها باید به آن توجه ویژه داشته باشند.

***مداخله اورژانس اجتماعی قزوین از ۶۰ خودکشی جلوگیری کرد
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی قزوین نیز گفت: در سال ۹۶ و ۹۷ با مداخلات مرکز اورژانس اجتماعی از ۶۰ خودکشی در قزوین جلوگیری شد.
بهاره رحمانی افزود:بر اساس آمار‌های ما شیوع خودکشی بیشتر در گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ است، چون این سن شروع بحران نوجوانی، بلوغ و هویت بوده و فرد در برخورد با چالش‌های مختلف و در ورود به جامعه دچار مشکلاتی می‌شود که گاهی در نهایت خودکشی را راه حل نهایی برای مشکلات خود بداند.
رحمانی ادامه داد:مسایل و اختلالات روانی و اختلافات خانوادگی از جمله دلایل مهم برای اقدام به خودکشی در افراد هستند.
رحمانی از شهروندان خواست در صورت داشتن تمایلات و افکار خودکشی و یا مواجهه با فردی که چنین فکری را دارد فورا مساله را با شماره ۱۲۳ اورژانس اجتماعی در میان بگذارد تا اقدامات مشاوره‌ای و مداخله‌ای لازم برای وی صورت گیرد.
وی با بیان اینکه مرجع رسمی اعلام آمار خودکشی‌های منجر به فوت سازمان پزشکی قانونی و دانشگاه علوم پزشکی است گفت:با توجه به اینکه اکثر موارد اقدام به خودکشی به مرکز اورژانس اجتماعی گزارش نمی‌شود و مردم به آتش نشانی و پلیس اطلاع می‌دهند برهمین اساس تفاهم نامه مشترکی بین دانشگاه علوم پزشکی، مرکز فوریت‌های اورژانس، پلیس، آتش نشانی و مرکز اورژانس اجتماعی منعقد شد که در پی این تفاهم نامه در صورتی که مورد اقدام به خودکشی را به یکی از این مراکز اعلام کرد نهاد‌ها به اورژانس اجتماعی نیز اطلاع دهند تا اقدامات مداخله‌ای لازم برای آن‌ها انجام شود.