چرا در خواب می‌میرید؟

علاوه بر انتخاب یک رژیم غذایی سالم و ورزش کردن، خوابیدن به اندازه کافی نیز یکی دیگر از عواملی است که به داشتن یک زندگی سالم کمک می‌کند. اما آیا می‌دانستید خواب هم ممکن است خطرناک باشد؟

در واقع زمانی که چشم‌های خود را می‌بندید و وارد حالت عدم هوشیاری می‌شوید، برخی عملکرد‌ها در بدن به درستی انجام نمی‌شوند و خطر این مسئله در برخی افراد بالاست و ممکن است منجر به مرگ فرد در خواب شود.

بخش عمده خواب همیشه به عنوان یک فعالیت مجهول در نظر گرفته می‌شود که بدن به خودی خود آن را انجام می‌دهد. اما واقعیت این است که در هنگام خواب مغز ما کاملا فعال است. به علاوه سوالات بدون پاسخ زیادی در مورد خواب وجود دارند که دانشمندان هنوز پاسخی برای آن‌ها پیدا نکرده اند.

با این حال هنوز مسائل غافلگیر کننده‌ای وجود دارند که بعد از خاموش شدن مغز و ورود مغز و بدن به حالت خواب رخ می‌دهند که گاهی نتیجه آن‌ها ممکن است بسیار ترسناک باشند.

توقف ناگهانی قلب در خواب

ایست ناگهانی قلب Sudden Cardiac Arrest یا SCA، زمانی رخ می‌دهد که گره جیبی دهلیزی sinoatrial، گرهی در قلب است که اساسا ضربان ساز طبیعی بدن است، دچار مشکل شود. به عبارت دیگر این شرایط زمانی رخ می‌دهد که سیستم‌های الکتریکی قلب به درستی کار نمی‌کنند. در برخی موارد این مشکل طی چند دقیقه اول باعث مرگ می‌شود.

ایست ناگهانی قلب چطور باعث مرگ می‌شود؟ این مشکل جریان خون را در مغز کاهش می‌دهد، مهم‌ترین و شاید خطرناک‌ترین بخش مسئله این است که این مشکل نه تنها در خواب اتفاق می‌افتد، بلکه در بسیاری از موارد قبل از وقوع هیچ نشانه‌ای ندارد.

سم مونوکسید کربن

مونوکسید کربن یا CO یک گاز بی رنگ و بی بو است که اگر مقدار زیادی از آن وارد یه‌ها شود باعث مرگ می‌شود. این گاز از اتومبیل‌های در حال کار، اجاق گاز، کوره، شومینه و ... منتشر می‌شود و کشف این گاز در محیط تقریبا غیر ممکن است مگر اینکه از دستگاه آشکار ساز مونوکسید کربن استفاده شود.

اگر مقدار مناسبی از این گاز در یک محیط کوچک تجمع پیدا کند، تنفس آن منجر به مرگ می‌شود. اگر فرد قربانی بیدار باشد علائمی مانند سرگیجه، ضعف، سردرد یا حالت تهوع را تجربه خواهد کرد.

اما افرادی که می‌خوابند هیچ نشانه‌ای مشاهده نمی‌کنند و قبل از اینکه چیزی تشخیص دهند، در خواب می‌میرند.

آنفارکتوس میوکارد یا حمله قلبی Myocardial Infarction

آنفارکتوس میوکارد که بیشتر با عنوان حمله قلبی معروف است، ممکن است در زمان خواب رخ دهد. خوشبختانه این مشکل دارای علائمی است که قبل از اتفاق افتادن قربانی را از خواب بیدار می‌کند.

حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از قلب مسدود می‌شود. این انسداد می‌تواند بخشی از عضله قلب را نابود کند.

اگر بافت‌های قلب آسیب ببینند، قلب انقدر قدرت ندارد تا خون را به قسمت‌های دیگر بدن پمپاژ کند. این مسئله منجر به نارسایی قلبی می‌شود و اگر فورا درمان نشود منجر به مرگ خواهد شد.

متاسفانه معمولا برای شخصی که در خواب دچار حمله قلبی شده مراجعه به پزشک غیر ممکن است و این بخش ترسناک ماجراست.

آپنه خواب مرکزی

آپنه خواب مرکزی Central sleep apnea اختلالی است که باعث می‌شود فرد بیمار در هنگام خواب به طور مداوم دچار وقفه تنفسی شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که مغز سیگنال‌های الکتریکی درست را به عضلات کنترل کننده تنفس در زمان خواب ارسال نمی‌کند و تصور می‌شود این عارضه از وجود مشکلی در ساقه مغز سرچشمه می‌گیرد.

آپنه خواب مرکزی چطور منجر به مرگ می‌شود؟ اگر مشکل آپنه خواب به اندازه کافی شدید باشد، هیپوکسمی hypoxemia رخ می‌دهد. هیپوکسمی به معنای افت سطح اکسیژن در بدن است، سطح اکسیژن کمتر از میزان مورد نیاز برای انجام عملکرد‌های حیاتی می‌شود و در نتیجه بدن دچار کمبود اکسیژن می‌شود.

اگر مغز قادر نباشد در زمان کافی بدن را برای نفس کشیدن از خواب بیدار کند، این امر منجر به مرگ خواهد شد.

سندروم ناشناخته مرگ ناگهانی

این مسئله احتمالا یکی از اسرار آمیزترین علل مرگ در خواب است که در این لیست وجود دارد. سندروم ناشناخته مرگ ناگهانی Unexplained nocturnal death syndrome اولین بار در سال ۱۹۱۷ گزارش شد و از آن پس بسیار در مورد آن صحبت شده است. علت دقیق سندروم مرگ ناگهانی مشخص نیست، اما در بین مبتلایان همیشه به یک شکل بوده است. این مشکل منجر به مرگ بی دلیل افراد جوان و سالم در خواب می‌شود.

آنوریسم مغزی Cerebral Aneurysm

آنوریسم مغزی یک نقطه ضعیف در دیواره رگ خونی در مغز است. آنوریسم شبیه به بادکنک نازک و کوچکی است که پر خون است. اما به مرور زمان و با پمپاژ خون در رگ‌ها این بادکنک ضعیف و ملتهب می‌شود - و اگر فشار خیلی افزایش پیدا کند، پارگی رخ می‌دهد.

زمانی که آنوریسم مغزی پاره می‌شود، خونریزی معمولا فقط چند ثانیه طول می‌کشد. اما خون منجر به آسیب سلول‌های مغزی اطراف می‌شود و این مسئله فشار داخل جمجمه را افزایش می‌دهد. اگر فشار خیلی زیاد شود، شرایط می‌تواند به سرعت منجر به مرگ شود.

ویروس Enterovirus D۶۸ یا EV-D۶۸

ویروس Enterovirus D۶۸ یا EV-D۶۸ یکی از مبهم‌ترین موارد در این لیست است. این ویروس نوعی ویروس فلج اطفال است که اولین بار در سال ۱۹۶۲ شناسایی شد، اما در سال ۲۰۱۴ افزایش چشمگیری در تعداد گزارشات مربوط به این ویروس مشاهده شد و محققان تصور می‌کردند که این ویروس در سال‌های پیشرو بیش از آنچه تصور می‌شود شایع می‌شود.

ویروس Enterovirus D۶۸ معمولا منجر به بروز علائم تنفسی خفیف تا شدید می‌شود و گاهی هیچ نشانه‌ای ندارد. متخصصین معتقدند این ویروس خطرناک‌تر از ابولا Ebola است.

این ویروس منجر به بروز مشکلات تنفسی شدید می‌شود که با صدای خس خس همراه است، به علاوه این ویروس منجر به ضعف عضلانی و التهاب نخاعی می‌شود که حتی از مشکل تنفسی وحشتناک‌تر است.

عفونت ناشی از این ویروس لزوما شایع نیست و عامل مرگ نیست، اما علائم آن به شکلی هستند که منجر به مرگ می‌شوند.

خفگی در خشکی

همه ما می‌دانیم که در آب خفه می‌شویم، اما شاید هیچ یک با خفگی در خشکی آشنا نباشیم. نظریه پشت این خطر به این شکل است که خفگی حتی وقتی فرد از آب بیرون آمده هم اتفاق می‌افتد.

این خفگی زمانی رخ می‌دهد که آب فرو داده شده از طریق تنفس، حتی یک قطره، وارد گلو و سپس وارد ریه می‌شود. ورود این آب معمولا با نشانه‌هایی همراه است، اما این نشانه‌ها خفیف هستند.

مشکل اینجاست که این یک قطره آب می‌تواند منجر به بروز مشکل تنفسی شود که به مرور زمان بدتر می‌شود. در برخی موارد مشکل تنفسی تا ساعت‌ها یا حتی تا چند روز بعد هم برطرف نمی‌شود، تا اینکه فرد می‌خوابد. این مشکل تنفسی در خواب سطح اکسیژن بدن را کم می‌کند تا اینکه فرد بالاخره خفه می‌شود.

آپنه خواب انسدادی Obstructive sleep apnea

آپنه خواب انسدادی نوعی اختلال در خواب است که در آن تنفس فرد به طور مکرر متوقف شده و دوباره شروع می‌شود. آپنه خواب انسدادی یکی از زایج‌ترین علل مرگ در خواب است.

در این نوع آپنه خواب مسیر هوایی فرد مسدود می‌شود. این انسداد معمولا به خاطر عضلات گلو رخ می‌دهند، گرچه عضلات و بافت‌های زبان، زبان کوچک و لوزه نیز منجر به انسداد می‌شوند. طبق بررسی‌های انجام شده در ۸۰ درصد موارد آپنه خواب انسدادی تشخیص داده نشده باقی می‌ماند.

چطور آپنه خواب انسدادی منجر به مرگ می‌شود؟ فرد مبتلا در هنگام قطع تنفس دچار افت ناگهانی اکسیژن خون می‌شود و اگر احتمال حمله قلبی، سکته مغزی یا نارسایی قلبی در فرد بالا باشد، آپنه خواب انسدادی شرایطی را برای رخ دادن هر یک از این موارد فراهم می‌کند.

در این شرایط قبل از اینکه فرد شانس بیدار شدن داشته باشد، مرگ اتفاق افتاده است.

منبع: سیمرغ