با خشکی و ترک لب چه کنیم؟

با كاهش رطوبت در لب‌ها، خشكی و در ادامه ترك و شكاف همراه با درد و خونریزی در آن آشكار می‌شود.لب‌ها عضو آسیب‌پذیرتری نسبت به دیگر اعضای بدن هستند، بخصوص آن‌كه لب از پوست و مخاط تشكیل شده، مخاطی كه در معرض مستقیم آلودگی‌ها و عوامل محیطی از جمله آلودگی و گردوغبار، اشعه آفتاب، گرما و سرما، انواع غذاها و لوازم آرایشی است حتی برخی بیماری‌های تب‌دار داخلی، این عضو حساس بدن را مستعد خشكی و ترك‌خوردگی می‌كند.
به این ترتیب با كاهش رطوبت در لب‌ها، خشكی و در ادامه ترك و شكاف همراه با درد و خونریزی در آن آشكار می‌شود. شاید به همین علت است كه لب‌های خشك و پوسته پوسته شده از اولین آثار تب و اسهال و نشانه‌ای از كاهش میزان آب و مایعات بدن كودك بیمار تلقی می‌شود.

نكته جالب آن كه بسیاری از افراد همیشه با خود ویتامین آ + د همراه دارند، چراكه معتقدند این كرم بهترین چرب‌كننده لب‌ها محسوب می‌شود در حالی‌كه دكتر امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو معتقد است جذب ویتامین از طریق پوست بسیار ناچیز است و به این علت استفاده از این كرم در كوتاه مدت می‌تواند برای رفع خشكی پوست لب موثر باشد، اما در درازمدت اثر بخشی خود را از دست می‌دهد و باید با كرم‌های چرب‌كننده قوی‌تری چون وازلین، اوسرین یا گلیسیرین جایگزین شود.

شاید برای بسیاری افراد خشكی و ترك لب یك مشكل همیشگی یا حتی فصلی تلقی بشود كه به نوعی با آن دست و پنجه نرم می‌كنند، اما خشكی لب مشكلی نیست كه قابل حل نباشد بلكه از بین بردن آن فقط به شناسایی علت ایجاد خشكی وابسته است.

شاید اولین قدم در رفع خشكی پوست تمام نقاط بدن، استفاده كافی از آب و سایر مایعات باشد. بخصوص افرادی كه زیاد عرق می‌كنند، باید بیشتر به تامین آب از دست رفته بدن توجه داشته باشند.اما دكتر احسانی بر وجود عوامل قارچی و میكروبی نیز بخصوص در بروز ترك‌های لب تاكید می‌كند و می‌گوید: این ترك‌ها در صورت استفاده نكردن از داروهای ضدمیكروبی و قارچی حتی ممكن است از شش ماه تا یك سال نیز تداوم داشته باشد.

از سوی دیگر نور آفتاب نیز می‌تواند به عنوان عاملی جدی در خشكی و پوسته پوسته شدن پوست لب تلقی شود. به همین دلیل استفاده روزانه از ضد آفتاب‌های مخصوص لب در افرادی كه به مدت طولانی در معرض اشعه خورشید هستند، توصیه می‌شود.
از سوی دیگر متخصصان پوست تاكید می‌كنند كه اگر علت خشكی لب‌ها، تنفس دهانی ناشی از گرفتگی و پولیپ بینی باشد، باید مورد درمان خاص خود قرار بگیرد. همچنین مصرف سیگار و الكل نیز پوست لب‌ها را در برابر آسیب‌های محیطی و عوامل بیماری‌زا بسیار آسیب‌پذیرتر می‌كند.

به گفته دكتر احسانی، سوء تغذیه ناشی از مصرف كم پروتئین‌ها و نیز مواد غنی از ویتامین B نیز می‌تواند از دلایل بروز خشكی لب‌ها محسوب شود. همچنین مصرف برخی داروها چون داروهای شیمی درمانی، داروهای بیماری‌های دیابتی و نیز داروهای ضدتشنج می‌تواند با عوارضی چون خشكی لب‌ها همراه باشد.

لب‌ها را با بزاقتان خیس نكنید
علت خشكی و پوسته شدن لب‌ها هر چه باشد از اگزمای لب، حساسیت به نوع خمیر دندان یا رژ لب گرفته تا حساسیت غذایی، عوامل میكروبی، كم‌آبی یا اشعه خورشید، راه حل آن خیس كردن مدام لب‌ها از طریق بزاق نیست.

دكتر احسانی ضمن منع كردن افراد از انجام این كار می‌گوید: این اقدام تنها برای مقطع كوتاهی منجر به مرطوب شدن لب‌ها می‌شود و لب‌ها بلافاصله دچار خشكی می‌شود و این خشكی به مراتب بیشتر بر لب‌ها تاثیر خواهد گذاشت. همچنین از آنجا كه ذرات بزاق خاصیت جذب و انعكاس اشعه ماورابنفش را دارد، می‌تواند شدت آسیب به پوست لب را نیز افزایش دهد.

خودداری از تماس با مواد غذایی محرك، شست‌وشوی مرتب لب‌ها و خشك كردن آنها با دستمال كاغذی لطیف نیز می‌تواند از اثرات تحریكی خوراكی‌ها بكاهد. استفاده از كرم‌های مرطوب‌كننده لب قوی چون وازلین و گلیسیرین كه حاوی ضدآفتاب با فاكتور محافظتی حداقل 15 باشد نیز در كنترل خشكی و پوسته پوسته شدن لب‌ها موثر است.

خانم‌ها نیز در انتخاب لوازم آرایشی و بخصوص رژ لب كه با پوست لب‌ها تماس مستقیم دارد، باید بسیار دقت كنند و از رژلب‌های استاندارد حاوی تركیبات مرطوب‌كننده و ضدآفتاب و دارای خاصیت چرب‌كنندگی استفاده كنند كه باعث نگهداری رطوبت لب‌ها می‌شود.

ترك‌های عمیق و زخم لب‌ها را جدی بگیرید

بنابر تاكید متخصصان پوست گاهی خشكی لب‌ها به خودی خود علامتی از بیماری‌های جدی پوستی از قبیل پسوریازیس، اگزما یا علامتی از بیماری‌های داخلی مانند كم‌كاری تیروئید، كمبود ویتامین‌ها یا كلسیم است.تداوم خشكی و ترك لب‌ها در صورتی كه با استفاده از مرطوب‌كننده و ضد آفتاب برطرف نشود، باید تحت بررسی‌های تخصصی‌تری قرار بگیرد.

اما دكتر احسانی با تاكید بر خطرناك‌تر بودن خشكی و ترك‌های عمیق لب‌ها پس از 40 تا 45 سالگی می‌گوید: اگر خشكی لب‌ها در این سنین همراه با زخم و سفتی روی لب باشد و به درمان‌های معمول نیز پاسخ ندهد، باید مورد بررسی جدی از حیث پیش بدخیمی و ابتلا به سرطان پوست لب قرار بگیرد. بخصوص كسانی‌كه سیگار می‌كشند، الكل مصرف می‌كنند یا به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار دارند، باید نسبت به بروز ترك و زخم‌های عمیق روی لب بسیار حساس‌تر باشند.

منبع: ایران ناز