۱۵ مورد بسیار جالب از عادت‌های خواب حیوانات

حیوانات مثل ما چشم بند، قرص خواب یا آهنگ‌های مخصوصی ندارند که به آن‌ها کمک کنند بخوابند، بنابراین آن‌ها فقط می‌توانند از امکاناتی که غزیزه و بدن شان در اختیارشان می‌گذارد استفاده کنند. اما جالب است که بسیاری از حیوانات عادت‌های بسیار عجیب و خارق العاده‌ای برای استراحت کردن دارند. با ۱۵ مورد بسیار جالب از عادت‌های خواب حیوانات آشنا شوید.

۱- دلفین‌ها

دلفین‌ها موجودات شگفت انگیزی هستند و اگرچه معمولا به خاطر هوش زیادشان مورد توجه قرار می‌گیرند، اما نحوه‌ی خوابیدن این حیوانات هم جالب توجه است. دلفین‌ها می‌توانند حالت بسیار عمیقی از خواب را تجربه کنند و در این حالت مانند یک کنده‌ی چوب روی سطح آب شناور می‌مانند.

جالب‌تر آنکه، دلفین‌های پوزه دراز هنگام خواب یک نیم کره‌ی مغزشان را غیر فعال می‌کنند و چشم مخالف آن نیم کره را هم می‌بندند، اما نیم کره‌ی دیگر مغز آن‌ها فعال و چشم مخالف آن باز می‌ماند تا بتوانند مراقب اطراف شان باشند و متوجه حضور دلفین‌های دیگر یا موجودات شکارچی بشوند. بعد از گذشت حدود دو ساعت، نیم کره‌ی دیگر مغزشان را غیر فعال می‌کنند و به این هر دو نیم کره و چشم خود را استراحت می‌دهند.این کار مختص دلفین‌ها نیست و خفاش‌های میوه خوار، گراز ماهی‌ها (پورپویزها)، ایگواناها، فوک ها، پرندگان و اردک‌ها هم هنگام خواب به همین شکل عمل می‌کنند.



۲- نهنگ‌های عنبر

در سال ۲۰۰۸ محققان در حوالی سواحل شمالی شیلی با گروهی از نهنگ‌های عنبر مواجه شدند که نزدیک سطح آب شناور و خوابیده بودند. پیش از آن تصور می‌شد نهنگ‌های عنبر هم مانند دلفین‌ها و بعضی از دیگر گونه‌های نهنگ، هنگام خواب فقط به یک سمت مغزشان استراحت می‌دهند، اما این نهنگ‌ها متوجه کشتی‌ای که به آن‌ها نزدیک می‌شد نبودند، تا آنکه یکی از نهنگ‌ها به طور اتفاقی با بقیه برخورد کرد، در نتیجه همه‌ی گروه بیدار و از آنجا دور شدند. بعد از این اتفاق، محققان متوجه شدند شیوه‌ی خواب نهنگ‌های عنبر متفاوت از خویشاوندان شان است و آن‌ها به طور مرتب خواب کاملی را در نزدیکی سطح آب تجربه می‌کنند. این نهنگ‌ها هنگام خواب نفس نمی‌کشند و حرکتی نمی‌کنند و اگر شکل دیگری از خواب نداشته باشند، احتمالا کم خواب‌ترین پستاندار دنیا هستند.



۳- زرافه‌ها

زرافه‌ها به دلیل خطر حمله‌ی موجودات شکارچی، روزانه فقط حدود ۲۰ دقیقه می‌خوابند و البته به دلیل فرم بدن شان، منظره‌ی خوابیدن این حیوانات بسیار تماشایی است.



۴- سمور‌های دریایی

حمله‌ی موجودات شکارچی تنها مشکل حیوانات هنگام خوابیدن نیست. سمور‌های دریایی برای خوابیدن، روی سطح آب به پشت دراز می‌کشند و برای آنکه حین خواب در آب غرق نشوند، دسته جمعی یا بین جلبک‌های دریایی می‌خوابند و گاهی دست‌های همدیگر را می‌گیرند تا از هم جدا نشوند.



۵- آلباتروس‌ها

آلباتروس‌ها گونه‌ای از مرغان دریایی هستند و بیشتر زندگی شان را صرف پرواز و پیدا کردن شکار می‌کنند. سبک زندگی آن‌ها فرصتی برای خوابیدن باقی نمی‌گذارد، اما به اعتقاد دانشمندان این پرندگان قادرند همزمان چند کار را انجام دهند یعنی توانایی آن را دارند که حین پرواز کردن بخوابند.بعضی از دیگر گونه‌های پرندگان هم اینگونه هستند و می‌توانند حین پرواز و مهاجرت، صد‌ها بار چرت‌هایی چند ثانیه‌ای را تجربه کنند.



۶- اردک‌ها

اردک‌ها گروهی می‌خوابند. آن‌ها هنگام خواب به صف می‌شوند و دو پرنده‌ای که ابتدا و انتهای صف هستند یک چشم شان را که رو به بیرون صف است باز نگه می‌دارند تا مراقب حضور موجودات شکارچی باشند و چشم دیگرشان را می‌بندند. اردک‌های درون صف هر دو چشم شان را می‌بندند. دو پرنده‌ی ابتدا و انتهای صف با استراحت دادن یک نیم کره‌ی مغز خود، از جان همه‌ی اردک‌های صف محافظت می‌کنند.



۷- میرکات‌ها

میرکات‌ها شب را درون لانه‌های زیر زمینی خود سپری می‌کنند که سیستم پیچیده‌ای از تونل‌ها و خوابگاه‌های زیرزمینی است. در هر اجتماعی از این حیوانات تا حدود ۴۰ میرکات وجود دارد. این حیوانات دسته جمعی و در کنار یکدیگر می‌خوابند تا از گرمای بدن همدیگر استفاده و از رهبران گروه که در انتهای جمع می‌خوابند محافظت کنند.سگ ها، سنجاب ها، خفاش‌ها و تعداد دیگری از حیوانات هم هنگام خواب برای گرم شدن کنار یکدیگر می‌خوابند.



۸- اسب ها، گورخر‌ها و فیل‌ها

این حیوانات ایستاده می‌خوابند و در همان حین هوشیار می‌مانند. این حیوانات می‌توانند بدون آنکه نیازی به فشار به عضلات باشد، پا‌های خود را در حالت ایستاده قفل کنند. اما اسب‌ها (و همینطور گاو‌های ماده) باید گهگاه روی زمین بخوابند، چون وقتی ایستاده هستند نمی‌توانند مرحله‌ی رِم خواب را تجربه کنند.فلامینگو‌ها هم ایستاده می‌خوابند، چون در زیستگاه‌های معمول آن‌ها جای راحت زیادی برای خوابیدن وجود ندارد.



۹- خفاش‌های قهوه‌ای

برعکس پستانداران کم خوابی مثل نهنگ‌های عنبر و زرافه ها، خفاش‌های قهوه‌ای روزانه حدود ۱۹ ساعت می‌خوابند. این حیوانات شب زی، تمام روز را معکوس می‌خوابند، چون خفاش‌ها بال‌های ضعیفی دارند و پرواز از این حالت برایشان راحت‌تر است.بعد از خفاش‌ها طولانی‌ترین مدت خواب روزانه مربوط به آرمادیلوها، صاریغ ها، تنبل ها، ببر‌ها و در آخر گربه‌های اهلی است.



۱۰- کوسه‌ها

اغلب گونه‌های کوسه برای آنکه بتوانند اکسیژن آب را از طریق دستگاه تنفسی شان دریافت کنند باید دائما در حرکت باشند، اما گونه‌های دیگری از کوسه مجرا‌های تنفسی‌ای پشت چشم هایشان دارند که به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا در حالت سکون هم اکسیژن را دریافت کنند. اما در مجموع به نظر می‌رسد که این حیوانات بیشتر استراحت کوتاهی می‌کنند تا آنکه خواب عمیقی داشته باشند. دانشمندان متوجه شده اند شنا کردن کوسه ماهی‌های خاردار به ستون فقرات آن‌ها وابسته است نه مغزشان، به همین دلیل آن‌ها می‌توانند هنگام خواب مغزشان را غیر فعال کنند و در عین حال به شنا کردن ادامه دهند. بعضی از کوسه‌های سفید هم هنگام خواب در برابر جریان آب بی حرکت می‌مانند، بنابراین آب به طور خودکار از دستگاه تنفسی آن‌ها عبور می‌کند و بدون هیچ تلاشی اکسیژن آب را دریافت می‌کنند.



۱۱- فیل‌های دریایی

فیل‌های دریایی این توانایی را دارند که همزمان شنا کنند و بخوابند. این حیوانات می‌توانند هر جایی بخوابند. آن‌ها هم می‌توانند تا پنج دقیقه نفس شان را حبس کنند و زیر آب چرت بزنند و هم می‌توانند در ساحل تا ۱۹ ساعت به خواب عمیقی فرو بروند. البته آن‌ها استحقاق این خواب طولانی را دارند، چون فیل‌های دریایی می‌توانند تا ۸۴ ساعت بی وقفه شنا کنند. این حیوانات وقتی می‌خواهند در آب بخوابند، بخش‌هایی از بدن خود را باد می‌کنند. این ویژگی آن‌ها مانند نوعی جلیقه‌ی نجات بیولوژیک عمل می‌کند و این حیوانات فربه را شناور نگه می‌دارد.



۱۲- حلزون‌های صحرایی

حلزون‌ها می‌توانند سال‌ها بخوابند. چند سال پیش اتفاق جالبی در همین رابطه افتاد. یکی از کارکنان موزه‌ی بریتانیا حلزونی از صحرای مصر را با این تصور که مرده است روی یک کارت چسبانده بود، اما چهار سال بعد او متوجه رد ماده‌ی لزج بدن حلزون روی کارت شد و وقتی صدف حلزون را از روی کارت جدا کرد، حلزون شروع به حرکت کرد.



۱۳- قورباغه‌ها

قورباغه‌ها هم مانند بسیاری از حیوانات در زمستان به خواب می‌روند، اما این حیوانات بی مو چطور خودشان را گرم نگه می‌دارند؟ بدن قورباغه‌ها به نوعی ضدیخ حیوانی مجهز است، یعنی اگرچه ممکن است درون حفره‌های بدن و زیر پوست شان یخ ببندد، اما غلظت بالای ماده‌ی گلوکز در اندام‌های حیاتی شان از منجمد شدن این اندام‌ها جلوگیری می‌کند. در این حالت، قورباغه‌ها دیگر نفس نمی‌کشند و ضربان قلب شان پایین می‌آید، اما با فرا رسیدن بهار، گرمای هوا دمای بدن شان را بالا می‌برد و به این ترتیب بدن آن‌ها وظایفش را به همان شکل سابق از سر می‌گیرد.



۱۴- خرس‌ها

نکته‌ی قابل توجهی در مورد خواب خرس‌ها وجود ندارد، به استثنای مواقعی که زمان زایمان آن‌ها فرا می‌رسد. در زمستان، خرس‌های باردار به خواب عمیق زمستانی فرو می‌روند، ضربان قلب شان کم می‌شود و دیگر نه آب و غذا می‌خورند، نه ادرار و موفوع می‌کنند و نه حرکتی می‌کنند، اما می‌توانند در حین همان خواب عمیق زایمان کنند. توله خرس‌ها بعد از به دنیا آمدن از مادرشان که هنوز خواب است پرستاری می‌کنند تا آنکه با پایان زمستان، خرس مادر از خواب بیدار می‌شود و آن‌ها را با دنیای بیرون آشنا می‌کند.



۱۵- میمون‌ها


دانشمندان با تحقیق بر روی میمون‌ها سعی دارند به چگونگی خواب انسان‌ها و نقش خواب در تکامل انسان پی ببرند. آن‌ها پی برده اند حیواناتی مثل اورانگوتان ها، گوریل‌ها و شامپانزه ها، مانند انسان‌ها دوست دارند هنگام خواب دراز بکشند و بدن شان را جمع کنند. همچنین این حیوانات برای خودشان جای خواب درست می‌کنند یا جایی را برای خوابیدن انتخاب می‌کنند که دست موجودات شکارچی به آن‌ها نرسد و همین مسأله به آن‌ها کمک می‌کند در مقایسه با گونه‌های دیگری از میمون‌ها مثل بابون‌ها که بالای درخت‌ها می‌خوابند، خواب بهتری داشته باشند. امکان تجربه‌ی یک خواب طولانی‌تر و آسوده‌تر احتمالا در فرآیند تکامل ما نقش داشته و به بیشتر شدن هوش ما کمک کرده است.

منبع: روزیاتو