.svg)
نخستین گیاهان ماه یخ زدند
پارسینه: اولین دانه‌های تاریخ که توسط چین در کره ماه جوانه زده بودند به علت دمای پایین این قمر یخ زدند.
اولین گیاهانی که در ماه رشد کردند و به شدت ضعیف و شکننده بودند، پس از کاهش دما در ماه از بین رفتند.
این گیاهان به عنوان بخشی از ماموریت فضایی "چانگ‌ای-۴" (Chang'e ۴) توسط آژانس فضایی چین برای اکتشاف در نیمه تاریک ماه رشد یافتند.
سطح‌نشین فضایی چین در تاریخ ۳ ژانویه در دهانه "ون کارمن" (Von Karmán) کره ماه فرود آمد و شروع به کاوش در نیمه ناشناخته ماه کرد. این سطح‌نشین مجهز به یک کاوشگر مبتنی بر سلول خورشیدی برای بررسی سطح ماه است که محموله‌های بسیار ویژه‌ای نظیر یک باغچه کوچک نیز به همراه دارد.
این باغچه مهر و موم شده توسط دانشگاه "چونگ‌کینگ" توسعه داده شده و شامل دانه‌های سیب‌زمینی، پنبه و کلزا و همچنین رشادی، مگس سرکه، مگس میوه و مخمر است که برای ایجاد یک اکوسیستم کوچک گردهم‌آوری شده‌اند.
دانشگاه "چونگ‌کینگ" در این رابطه گفت: گیاهان اکسیژن و غذای لازم برای دیگر موجودات زنده را در این باغچه فضایی فراهم می‌کنند. مگس‌ها به عنوان مصرف کننده و مخمر به عنوان تجزیه‌گر، با مصرف اکسیژن، کربن دی‌اکسید لازم را برای فتوسنتز گیاهان تولید می‌کنند. علاوه بر این، مخمر می‌تواند ضایعات گیاهان و مگس‌ها را تجزیه کرده و رشد کند و همچنین می‌تواند به عنوان غذای مگس‌ها استفاده شود. با این چرخه، یک زیست‌کره (بیوسفر) کوچک شامل تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و تجزیه کنندگان تشکیل شده است.
بذر‌های پنبه به سرعت جوانه زدند و تبدیل به اولین گیاهانی شدند که با موفقیت در فضای خارج از شرایط کنترل شده ایستگاه فضایی بین‌المللی رشد کردند.
این دستاورد بسیار بزرگی برای سکونت در فضای عمیق بود، چرا که پرورش مواد غذایی در ماه می‌تواند به معنی توانایی بالقوه پرورش گیاهان در مریخ یا دیگر مکان‌های احتمالی باشد.
اما متاسفانه این جوانه‌ها از بین رفتند. محفظه حاوی دانه‌ها دارای بخاری نبود و با افت دمای ماه در شب، دما به منفی ۵۲ درجه سانتیگراد رسید که موجب یخ زدن جوانه‌ها و در نهایت نابودی آن‌ها شد.
این گیاهان به عنوان بخشی از ماموریت فضایی "چانگ‌ای-۴" (Chang'e ۴) توسط آژانس فضایی چین برای اکتشاف در نیمه تاریک ماه رشد یافتند.
سطح‌نشین فضایی چین در تاریخ ۳ ژانویه در دهانه "ون کارمن" (Von Karmán) کره ماه فرود آمد و شروع به کاوش در نیمه ناشناخته ماه کرد. این سطح‌نشین مجهز به یک کاوشگر مبتنی بر سلول خورشیدی برای بررسی سطح ماه است که محموله‌های بسیار ویژه‌ای نظیر یک باغچه کوچک نیز به همراه دارد.
این باغچه مهر و موم شده توسط دانشگاه "چونگ‌کینگ" توسعه داده شده و شامل دانه‌های سیب‌زمینی، پنبه و کلزا و همچنین رشادی، مگس سرکه، مگس میوه و مخمر است که برای ایجاد یک اکوسیستم کوچک گردهم‌آوری شده‌اند.
دانشگاه "چونگ‌کینگ" در این رابطه گفت: گیاهان اکسیژن و غذای لازم برای دیگر موجودات زنده را در این باغچه فضایی فراهم می‌کنند. مگس‌ها به عنوان مصرف کننده و مخمر به عنوان تجزیه‌گر، با مصرف اکسیژن، کربن دی‌اکسید لازم را برای فتوسنتز گیاهان تولید می‌کنند. علاوه بر این، مخمر می‌تواند ضایعات گیاهان و مگس‌ها را تجزیه کرده و رشد کند و همچنین می‌تواند به عنوان غذای مگس‌ها استفاده شود. با این چرخه، یک زیست‌کره (بیوسفر) کوچک شامل تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و تجزیه کنندگان تشکیل شده است.
بذر‌های پنبه به سرعت جوانه زدند و تبدیل به اولین گیاهانی شدند که با موفقیت در فضای خارج از شرایط کنترل شده ایستگاه فضایی بین‌المللی رشد کردند.
این دستاورد بسیار بزرگی برای سکونت در فضای عمیق بود، چرا که پرورش مواد غذایی در ماه می‌تواند به معنی توانایی بالقوه پرورش گیاهان در مریخ یا دیگر مکان‌های احتمالی باشد.
اما متاسفانه این جوانه‌ها از بین رفتند. محفظه حاوی دانه‌ها دارای بخاری نبود و با افت دمای ماه در شب، دما به منفی ۵۲ درجه سانتیگراد رسید که موجب یخ زدن جوانه‌ها و در نهایت نابودی آن‌ها شد.
یک روز و یک شب در کره ماه حدود دو هفته طول می‌کشد، بنابراین زمانی که در روز‌های آتی خورشید در دهانه "ون کارمن" طلوع کند، حال این جوانه‌ها دوباره خوب می‌شود و آماده جوانه‌زنی می‌شوند.
در حالی که رشد این گیاهان یک موفقیت بزرگ بود، اما این آزمایش اصلی ماموریت "چانگ‌ای-۴" نبود.
در سال ۲۰۱۵ یک مقام فضایی چینی از دانشگاه‌های برجسته این کشور خواست تا برای ماموریت "چانگ‌ای-۴" محموله‌های جذابی فراهم کنند و این زیست‌کره کوچک از میان صد‌ها طرح انتخاب شد.
ماه‌نورد "چانگ‌ای-۴" در حال حاضر مشغول کار اصلی خود یعنی جمع آوری اطلاعات در مورد سطح و اتمسفر نیمه دور ماه است و این اطلاعات را از طریق یک رله ماهواره‌ای به دفتر مرکزی ارسال می‌کند.
"چانگ‌ای-۴" تنها یک قطعه از پازل اکتشاف فضایی بلند پروازانه چین است. انتظار می‌رود "چانگ‌ای-۵" برای جمع آوری نمونه‌هایی که به زمین برگردانده می‌شوند، در آینده نزدیک عازم ماه شود.
باغچه "چانگ‌ای-۴" نخستین گیاهانی نیستند که در فضا رشد کردند و این کار قبلا در ایستگاه فضایی بین‌المللی، ایستگاه فضایی میر و آزمایشگاه فضایی "تیانگونگ-۲" چین انجام شده بود. هرچند که این دانه‌ها اولین گیاهانی بودند که در کره ماه رشد کردند.
منبع:
خبرگزاری ایسنا
ارسال نظر