خطر کِش آمدن!
پارسینه: فشارهای ناشی از انجام حرکات تکراری و غیرصحیح میتواند به آسیبهای تاندونی منجر شود.
در خبرها آمده بود که ۴۰ درصد افراد بالای ۴۰ سال کشور پارگی تاندون دارند که میتوان آنها را با درمانهای غیرجراحی و تقویت عضلات مداوا کرد. ناگفته نماند که یکی از شایعترین موارد پارگی تاندون در ناحیه شانه اتفاق میافتد. جالب آنکه دردهای شانه در افراد سالمند بیشتر بروز میکند، چرا که تمایل دارند کارهای شخصی خود را بدون کمک دیگران، انجام دهند. گاهی هم این آسیب با برداشتن و جابهجایی وسایل اتفاق میافتد. از سوی دیگر، کودکان نیز طی انجام ورزشهای حرفهای مانند والیبال، بسکتبال، دوومیدانی و رزمی زیاد دچار آسیبهای شانه میشوند. شیوع پارگی و آسیبهای تاندونی ما را بر آن داشت تا با دکتر فریبرز عزیزی، عضو انجمن جراحان ارتوپدی به گفتگو بنشینیم.
تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل میکند. یکی از آسیبهای اصلی تاندونها ناشی از استفاده نامناسب از آنهاست. کششهای مکرر و بیش از حد تحمل تاندون که در حین فعالیتهای بدنی و ورزشی به آن وارد میشود از مهمترین و شایعترین علتهای التهاب یا پارگی تاندون است. در واقع، بهدنبال فعالیتهای یکنواخت، مکرر و زیاد یا حرکات ورزشی که بدن برای آن آمادگی ندارد، رشتههای تشکیلدهنده تاندون بهتدریج ساختار یکنواخت خود را از دست داده و پس از مدتی دچار التهاب میشود.
آسیب تاندونی در کودکان
شکی وجود ندارد که ورزشهای پر زد و خورد (کاراته، تکواندو) برای کودکان مناسب نیست. اگر برخی کودکان میخواهند این ورزشها را انجام دهند، باید بدن خود را تحت نظر مربی نیم ساعت قبل از ورزش، گرم کنند تا بدن فرصت بازتوانی داشته باشد.
البته پارگی تاندون در بچهها شایع نیست، زیرا ضعیفترین قسمت بدن کودکان، صفحات رشدشان است. به همین دلیل، معمولا قبل از بسته شدن صفحات رشدشان و حوالی بلوغ، بیشترین آسیبها را در ناحیه صفحات رشدشان میبینند. ولی تاندونهایی که میتواند همراه با صفحه رشد آسیب ببیند در ناحیه انگشت، زانو، آرنج و شانه است. به همین دلیل با بروز دردهای شانه حین این ورزشها، کودکان باید ورزش را متوقف کنند.
معمولا کودکان تحت شرایط پارگی تاندون قرار نمیگیرند مگر بر اثر حرکتهای ناگهانی یا شوخیهای خشنی که با سنین بزرگتر انجام میدهند. همچنین در ورزشهای رزمی که تماس و درگیری زیادی دارد و نیز در ورزشهای گروهی ممکن است باعث پارگی تاندون شود.
درد و تورم، نشانه آسیب تاندونی
اولین نشانه پارگی تاندون، ناتوانی در حرکت است؛ زیرا به علت ورم و التهاب تاندون، اندام آسیبدیده حرکت نمیکند. در چنین شرایطی، ابتدا روی محل دردناک یخ میگذاریم و به آن استراحت میدهیم. اگر فرد بعد از کاهش درد و التهاب، همچنان نتواند عضو را حرکت دهد، شایعترین احتمال پارگی تاندون است که باید توسط پزشک ارتوپد تشخیص داده شود و درمان گردد.
توجه داشته باشید برخی پارگیها اورژانسی است و اگر با تاخیر درمان شود نیاز به درمان سختتری (جراحی) خواهد داشت. معمولا در ورزشهایی مثل جودو و کاراته که تماسی هستند و شخص طی آن گرفته و پرتاب میشود یا ورزشهای رزمی و کشتی که شخص یا لباسش توسط شخص دیگری کشیده میشود، احتمال پارگی تاندون بیشتر است.
مراقب اشیای تیز باشید
یکی از دلایل پارگی تاندون در تمام سنین، پارگی با اشیای تیز و برنده است که در محیط ورزشی، کار یا خانه ممکن است اتفاق بیفتد. پس افراد باید هنگام کار با اشیای تیز از دستکشهای محافظ استفاده کنند.
البته در کودکان، تشخیص و درمان پارگی تاندون سختتر است؛ چون همکاری نمیکنند و نیاز به تشخیص و درمان دقیق از سوی ارتوپد دارند.
به بیان دیگر، پارگی تاندون در بچهها نیاز به دوختن دارد، ولی در افراد بالغ و مسن گاهی با روشهای غیرجراحی قابل درمان است. چون این دسته افراد میتوانند تا ۵۰ درصد ضخامت پارگی را تحمل کنند، اما در بچهها و افرادی که بسیار فعال هستند پارگی حدود ۵۰ درصد و بیشتر باید حتما ترمیم کامل شود تا کارایی و توانایی آن اندام حفظ شود.
استرس زیاد برای عضلات
صدمهدیدگی تاندونی هنگامی رخ میدهد که بدن به نوعی تحت فشار و استرس قرار گیرد. وقتی در جریان این فشارها، عضلات و رباطها در جهتی تحت انقباض یا فشار قرار بگیرند که برای آن جهت خاص یا آن مقدار خاص از نیرو، توانایی کافی نداشته باشند دچار کشیدگی یا پارگی رباط یا تاندون خواهند شد. فشارهای وارده به بدن میتواند بهصورت ناگهانی یا مزمن و بر اثر انجام حرکات تکراری و غیرصحیح باشد.
فراموش نکنید که برای پیشگیری از آسیبهای تاندونی باید قبل از ورزش بدن تان را با انجام حرکات کششی مناسب گرم کنید. تقویت عضلات آسیبپذیر نیز باید با حرکت مناسب بهصورت روزانه مورد توجه قرار بگیرد. بهعلاوه باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل میکند. یکی از آسیبهای اصلی تاندونها ناشی از استفاده نامناسب از آنهاست. کششهای مکرر و بیش از حد تحمل تاندون که در حین فعالیتهای بدنی و ورزشی به آن وارد میشود از مهمترین و شایعترین علتهای التهاب یا پارگی تاندون است. در واقع، بهدنبال فعالیتهای یکنواخت، مکرر و زیاد یا حرکات ورزشی که بدن برای آن آمادگی ندارد، رشتههای تشکیلدهنده تاندون بهتدریج ساختار یکنواخت خود را از دست داده و پس از مدتی دچار التهاب میشود.
آسیب تاندونی در کودکان
شکی وجود ندارد که ورزشهای پر زد و خورد (کاراته، تکواندو) برای کودکان مناسب نیست. اگر برخی کودکان میخواهند این ورزشها را انجام دهند، باید بدن خود را تحت نظر مربی نیم ساعت قبل از ورزش، گرم کنند تا بدن فرصت بازتوانی داشته باشد.
البته پارگی تاندون در بچهها شایع نیست، زیرا ضعیفترین قسمت بدن کودکان، صفحات رشدشان است. به همین دلیل، معمولا قبل از بسته شدن صفحات رشدشان و حوالی بلوغ، بیشترین آسیبها را در ناحیه صفحات رشدشان میبینند. ولی تاندونهایی که میتواند همراه با صفحه رشد آسیب ببیند در ناحیه انگشت، زانو، آرنج و شانه است. به همین دلیل با بروز دردهای شانه حین این ورزشها، کودکان باید ورزش را متوقف کنند.
معمولا کودکان تحت شرایط پارگی تاندون قرار نمیگیرند مگر بر اثر حرکتهای ناگهانی یا شوخیهای خشنی که با سنین بزرگتر انجام میدهند. همچنین در ورزشهای رزمی که تماس و درگیری زیادی دارد و نیز در ورزشهای گروهی ممکن است باعث پارگی تاندون شود.
درد و تورم، نشانه آسیب تاندونی
اولین نشانه پارگی تاندون، ناتوانی در حرکت است؛ زیرا به علت ورم و التهاب تاندون، اندام آسیبدیده حرکت نمیکند. در چنین شرایطی، ابتدا روی محل دردناک یخ میگذاریم و به آن استراحت میدهیم. اگر فرد بعد از کاهش درد و التهاب، همچنان نتواند عضو را حرکت دهد، شایعترین احتمال پارگی تاندون است که باید توسط پزشک ارتوپد تشخیص داده شود و درمان گردد.
توجه داشته باشید برخی پارگیها اورژانسی است و اگر با تاخیر درمان شود نیاز به درمان سختتری (جراحی) خواهد داشت. معمولا در ورزشهایی مثل جودو و کاراته که تماسی هستند و شخص طی آن گرفته و پرتاب میشود یا ورزشهای رزمی و کشتی که شخص یا لباسش توسط شخص دیگری کشیده میشود، احتمال پارگی تاندون بیشتر است.
مراقب اشیای تیز باشید
یکی از دلایل پارگی تاندون در تمام سنین، پارگی با اشیای تیز و برنده است که در محیط ورزشی، کار یا خانه ممکن است اتفاق بیفتد. پس افراد باید هنگام کار با اشیای تیز از دستکشهای محافظ استفاده کنند.
البته در کودکان، تشخیص و درمان پارگی تاندون سختتر است؛ چون همکاری نمیکنند و نیاز به تشخیص و درمان دقیق از سوی ارتوپد دارند.
به بیان دیگر، پارگی تاندون در بچهها نیاز به دوختن دارد، ولی در افراد بالغ و مسن گاهی با روشهای غیرجراحی قابل درمان است. چون این دسته افراد میتوانند تا ۵۰ درصد ضخامت پارگی را تحمل کنند، اما در بچهها و افرادی که بسیار فعال هستند پارگی حدود ۵۰ درصد و بیشتر باید حتما ترمیم کامل شود تا کارایی و توانایی آن اندام حفظ شود.
استرس زیاد برای عضلات
صدمهدیدگی تاندونی هنگامی رخ میدهد که بدن به نوعی تحت فشار و استرس قرار گیرد. وقتی در جریان این فشارها، عضلات و رباطها در جهتی تحت انقباض یا فشار قرار بگیرند که برای آن جهت خاص یا آن مقدار خاص از نیرو، توانایی کافی نداشته باشند دچار کشیدگی یا پارگی رباط یا تاندون خواهند شد. فشارهای وارده به بدن میتواند بهصورت ناگهانی یا مزمن و بر اثر انجام حرکات تکراری و غیرصحیح باشد.
فراموش نکنید که برای پیشگیری از آسیبهای تاندونی باید قبل از ورزش بدن تان را با انجام حرکات کششی مناسب گرم کنید. تقویت عضلات آسیبپذیر نیز باید با حرکت مناسب بهصورت روزانه مورد توجه قرار بگیرد. بهعلاوه باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
از تیمار خانگی تا درمان پزشکی
مراقبتهای اولیه کشیدگی و آسیبدیدگی تاندونی عبارت است از:
استراحت به ناحیه آسیبدیده
سرما درمانی با یخ در محل آسیب که به کاهش تورم و اسپاسم کمک میکند.
بانداژ کردن محل آسیب با باندهای نواری و کشی که به کاهش تورم کمک میکند.
بالا نگه داشتن محل آسیب بالاتر از سطح قلب
استفاده از داروهای ضددرد.
اما درمان پزشکی آسیبهای تاندونی شامل موارد زیر میشود:
استفاده از آتل در موارد ضروری
جراحی در صورت پاره شدگی کامل عضله یا رباط
سلامت نیوز
ارسال نظر