جان بولتون با چه هدفی به بلاروس سفر کرد؟

روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا»، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: "جان بولتون" مشاور رئیس جمهوری آمریکا در مسائل امنیت ملی در ادامه سفر دوره‌ای خود به کشور‌های اوکراین، مولداوی و بلاروس، روز پنجشنبه در مینسک، پایتخت بلاروس با "الکساندر لوکاشنکو" رئیس جمهوری این کشور دیدار و گفتگو کرد. لوکاشنکو پیشنهاد ازسرگیری مجدد روابط نه‌چندان ساده بین دو کشور را مطرح کرده و میهمان آمریکایی نیز به نوبه خود وعده داد که طرفین می‌توانند برای توسعه روابط زبان مشترک پیدا کنند.

رئیس جمهوری بلاروس توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها با ایالات متحده را برای کشورش با اهمیت دانسته و یادآور شد که این مسئله اجازه خواهد داد تا روابط نه چندان ساده مینسک و واشنگتن در آینده بهبود پیدا کند. وی با اشاره به اعمال تحریم‌های آمریکا علیه بلاروس و اخراج سفرای دو کشور در سال ۲۰۰۸ و کاهش نمایندگان دیپلماتیک در مینسک و واشنگتن، تاکید کرد که کشورش اخیراً تلاش‌های زیادی را برای باز شدن صفحه جدیدی در روابط با آمریکا برداشته و مایل است تا روابط دوجانبه از "صفحه سفیدی" آغاز شود.

لوکاشنکو پیش از این نیز سفر جان بولتون به بلاروس را «رویدادی تاریخی» نامیده و گفته بود که مدت‌های زیادی بود که چنین مقام بلندپایه آمریکایی به مینسک سفر نکرده بود.

جان بولتون نیز در این دیدار، علاقه‌مندی واشنگتن برای بهبود روابط با بلاروس را یادآور شد و وعده داد: «من هم با شما موافق هستم که ما باید صفحه جدیدی در روابط باز کنیم و معتقد هستم که می‌توانیم در این باره به زبان مشترکی دست یابیم.»

به نوشته این روزنامه، این اواخر افزایش سفر مقامات آمریکایی به بلاروس کاملاً مشهود است. پیش از این "اویس میشل" مشاور وزیر امور خارجه آمریکا در امور اروپا و اورآسیا به مینسک سفر کرده و در ماه مارس نیز "جورج کنت" معاون مشاور وزیر خارجه آمریکا به این جمهوری سفر کرده بود.

هدف سفر جان بولتون به بلاروس، مورد توجه محافل کارشناسی قرار گرفته است. به عقیده تحلیلگران، مسئله امنیت منطقه‌ای، تعمیق همگرایی مسکو و مینسک و همکاری‌های نظامی دو کشور مورد توجه ایالات متحده قرار دارد.

"آرسنی سیویتسکی" کارشناس مسائل سیاسی در بلاروس معتقد است، برای آمریکایی‌ها بسیار مهم است که وضعیت کنونی در روابط بلاروس و روسیه را به خوبی درک کرده و متوجه شوند که مقامات مینسک تا چه اندازه آمادگی مقابله با روسیه را دارند. برای واشنگتن بسیار مهم است که به اصطلاح تعمیق همگرایی بین دو کشور را درک کنند و جان بولتون نیز برای کسب اطلاعات درجه اول در این‌باره به بلاروس سفر کرد.

مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ هم خود این علاقه‌مندی را تایید کرده و گفت: «من معتقدم که امکان بسیار خوبی برای مذاکره درباره چندین موضوع مهم امنیت منطقه و روابط دوجانبه به وجود آمده است. برخی مسائل، از جمله حقوق بشر و عدم گسترش تسلیحات هستند که ایالات متحده به آن‌ها بسیار علاقه‌مند است. برخی مسائل منطقه‌ای نیز وجود دارند که بر روابط بین المللی تاثیر می‌گذارند و ما مایل هستیم تا در این باره گفتگو کنیم.»

البته واضح است که محتوای اصلی مذاکرات جان بولتون با مقامات بلندپایه بلاروس برای افکار عمومی فاش نمی‌شود، ولی مقامات آمریکایی علاقه مندی خود به روابط مینسک-مسکو را پنهان نمی‌کنند. "جان هربست" سفیر سابق آمریکا در اوکراین اعتراف کرده است: «ما علاقه‌مندی مشخصی برای گفتگو و حمایت از خط مشی اخیر لوکاشنکو که سعی دارد تا حدودی از روسیه فاصله بگیرد، نشان می‌دهیم.»

علاوه بر این‌ها، ایالات متحده به خرید نفت خام از بلاروس هم علاقه‌مند است. به عقیده کارشناسان، آمریکامایل است از منابع انرژی بلاروس در بازار‌های اروپایی استفاده کند و به همین دلیل ممکن است لغو تحریم‌ها علیه مینسک در ازای دادن امتیازاتی در این رابطه، از جمله موضوعات مورد مذاکرات در جریان سفر جان بولتون به بلاروس باشد.

لازم به یادآوری است، مذاکرات بولتون و الکساندر لوکاشنکو بیش از ۲ ساعت به طول انجامید. به گفته یک مقام نزدیک به مذاکرات، دو طرف در پایان به تصمیم‌گیری مشخصی دست پیدا نکردند، ولی مسائل بسیاری مهمی در این مذاکرات مورد بررسی قرار گرفت.

در همین رابطه، "یوری اوشاکوف" مشاور رئیس جمهوری روسیه نیز روز جمعه در یک کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به سئوال خبرنگاران در این باره اعلام کرد که مسکو ارزیابی خاصی از سفر مشاور رئیس جمهوری آمریکا به بلاروس ندارد، برای اینکه این مسئله تنها به روابط دوجانبه واشنگتن و مینسک مربوط می‌شود و روسیه دخالتی در آن نمی‌کند.