.svg)
اعتماد: حرف اژه ای و روحانی یکی است
پارسینه: یک هفته پیش بود که حسن روحانی، رییس‌جمهوری گفت: «با بگیر و ببند فساد از بین نخواهد رفت.» جمله‌ای که از سوی گروهی که می‌خواهند از هر حرف روحانی، حاشیه‌ای بسازند، با واکنش‌های منفی روبه‌رو شد.
رییس‌جمهور در پانزدهمین جشنواره شهید رجایی، با تاکید بر اینکه یکی از وظایف بزرگ دولت مبارزه با فساد و رانت در کشور است، ادامه داده بود: «با دادگاه و دستگاه قضایی، فساد از بین نمی‌رود بلکه دستگاه قضایی آخرین مرحله است و با بگیر و ببند فساد از بین نخواهد رفت.»
او از مدیران ارشد، دستگاه‌های نظارتی و همچنین مجلس شورای اسلامی خواهش کرد که در اقدامات و همچنین تدوین قوانین و مقررات تجدیدنظر‌هایی داشته باشند. رییس‌جمهوری معتقد است که «نباید اجازه دهیم در کشور فساد رخ دهد و نظارت تعطیل شود، اما باید دخالت تعطیل شود، چرا که در این صورت دستگاه‌های اجرایی نمی‌توانند به اهداف خود برسند، البته مردم و روزنامه‌ها باید در بیان نظرات خود آزاد باشند.»
روحانی با بیان اینکه دستگاه قضایی مستقل باید فرد متخلف را طبق قانون محاکمه کند، ادامه داده بود: «نباید اجازه دهیم شائبه سیاسی در محاکمه وارد شود که در نتیجه قضاوت می‌میرد.» او معتقد است: «اگر شبهه و شائبه سیاسی در ذهن مردم ایجاد شود، کار دستگاه قضایی تمام است و مشروعیت قضاوت از بین می‌رود. مردم باید حس کنند هر فردی از هر قوم، قبیله، مذهب و جناحی در دادگاه یکسان دیده می‌شود و در محکمه، منزلت اجتماعی، جایگاه سیاسی و قومیت فرد کاری ندارند و باید وجدان، پرونده و قانون در نظر گرفته شود.»
دوباره حاشیه‌سازی
این سخنان روحانی، اما به مذاق عده‌ای خوش نیامد. روزنامه اصولگرای جوان با اشاره به این سخنرانی رییس‌جمهوری، در مطلبی با عنوان «روحانی حاشیه جدید تراشید» به انتقاد از حرف‌های رییس‌جمهوری پرداخت. روزنامه جوان در این گزارش مدعی شده که روحانی در اظهاراتش دچار نوسانات شده و در یکی از این نوسان‌ها «آن بخش از سخنان رهبری را که توصیه‌ای درباره نپرداختن به حاشیه بود، از یاد برد! به‌طوری که ناگهان مساله دستگاه قضایی را پیش کشید.» «جوان» در این گزارش با وجود اینکه مدعی شده بود روحانی به حاشیه رفته است و با اشاره به بعضی جمله‌های رییس‌جمهوری، باردیگر بحث قدیمی حسین فریدون را دستمایه حسن روحانی قرار داد و نوشت: «این حاشیه‌سازی البته احتمالا ربطی به دادگاه حسین فریدون که این روز‌ها برگزار شده و قرار است نتیجه آن اعلام شود، ندارد، اما اگر روحانی به صدای مردم و شخصیت‌های دو جناح سیاسی کشور گوش کند، به وضوح می‌شنود که رضایت عام و خاص در مواجهه قدرتمندانه قضایی با فساد اقتصادی است.»
مهر تایید دستگاه قضا بر سخنان روحانی
البته «جوان» تنها روزنامه‌ای نبود که تیغ تیز انتقاد را رو به رییس‌جمهوری گرفت. «کیهان»، منتقد همیشگی روحانی، روزنامه «فرهیختگان» و چند رسانه برخط دیگر نیز در گزارش‌هایی به سخنان روحانی انتقاد‌هایی تند و تیز وارد کردند. اما این‌بار هم تیر جریان مخالف روحانی، به سنگ خورد.
کمتر از یک هفته بعد از اینکه روحانی گفته بود «با بگیر و ببند فساد از بین نخواهد رفت»، غلامحسین اژه‌ای، سخنگوی پیشین دستگاه قضا و معاون اول قوه قضاییه مهر تاییدی بر سخنان رییس‌جمهور زد و گفت: «این را که با بگیر و ببند فساد از بین نمی‌رود، رد نمی‌کنیم.» محسنی‌اژه‌ای روز گذشته در مراسم تکریم و معارفه رییس کل دادگستری خراسان رضوی، با اشاره به سخنان رییس‌جمهوری گفت: «در مقاطعی گفته می‌شود که شرایط جنگ اقتصادی است و با بگیر و ببند سعی نکنید بر سرمایه‌گذاری تاثیر منفی داشته باشد یا با این اقدام کار‌ها درست نشده، فساد از بین نمی‌رود و مرحله ورود دستگاه قضا باید آخر باشد. ما این موارد را رد نمی‌کنیم و درست هستند. قوه قضاییه از این امر که در آخرین مرحله وارد شود، استقبال می‌کند تا جایی که سایر دستگاه‌ها خصوصا دستگاه‌های اجرایی کار خود را به نحو احسن انجام دهند و نیازی نباشد، قوه قضاییه وارد شود.»
او ادامه داد: «ما از این قضیه استقبال می‌کنیم، اما اگر به درستی عمل نکردند و مشکلی در جهت مسائل انقلاب، ارزش‌های دینی و انقلابی و مسائل اقتصادی، فرهنگی و امنیتی پیش آمد، نمی‌توانیم وارد نشویم که خلاف وظیفه و وجدان ماست. اگر نوبت به قوه قضاییه نمی‌رسید خوب بود و ما استقبال می‌کنیم.»
معاون اول دستگاه قضا البته تنها کسی نبود که حرف‌های روحانی را تایید کرد. سید ابراهیم رییسی، رییس قوه قضاییه هم چند روز پیش و در جلسه شورای عالی قوه قضاییه در تاییدی ضمنی بر حرف‌های روحانی گفت: «هم بی‌عملی و هم انگشت اتهام بی‌سند به سمت کسی گرفتن، هر دو به روند مبارزه با فساد ضربه می‌زند. نباید کسانی خواسته یا ناخواسته امری غیر مستند را در فضای مجازی یا حقیقی به کسی نسبت دهند. اگر سندی وجود دارد باید به دستگاه قضایی ارایه شود، زیرا اتهام‌زنی در فضای حقیقی و مجازی، موجب سلب امنیت روانی و اخلاقی از جامعه می‌شود و باید این موضوع به دقت کنترل شود.»
بگیر و ببند‌ها عوامل ایجاد فساد را از بین نمی‌برند
با واکنش‌هایی که دستگاه قضا درباره سخنان روحانی درباره فساد از خود نشان داده، می‌توان به سادگی گفت، همان‌طور که پیش از این هم بار‌ها مسوولان مختلفی با ادبیات مختلفی گفته بودند که تنها راه مبارزه با فساد، بگیر و ببند نیست، باید برای دستیابی به توفیق در این مبارزه، بستر‌های فسادزا را از بین برد و جلوی رانت‌ها و قانون‌گریزی‌ها را گرفت.
این همان نکته‌ای است که محمد کاظمی هم در یادداشتی که در روزنامه «اعتماد» نوشته بود، به آن اشاره کرده و گفته است: «برای مبارزه موفق با مفاسد اقتصادی باید بستر‌های فسادزا را از بین برد و جلوی رانت‌ها و قانون‌گریزی‌ها را گرفت. اگر اجرای قانون در کشور ما اصلی بدون، چون و چرا شود و هیچ کس در هیچ موقعیتی و با هر گرایشی و هر سابقه‌ای امکان دور زدن آن را نداشته باشد، زمینه‌های فساد از بین می‌رود. با شفافیت و مجال دادن به نظارت عمومی خصوصا از طریق رسانه‌ها امکان قانون‌گریزی به حداقل ممکن خواهد رسید.»
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی نیز در یادداشتی که چندی پیش در روزنامه آرمان منتشر شد، به اینکه بگیر و ببند‌ها راهی برای پایان فساد‌ها نیست، اشاره کرد و نوشت: «لایه‌های نخبگان و اقشار تحصیلکرده کشور سوالی دارند که هیچ یک از مسوولانی که مدعی مبارزه با فساد هستند تا به امروز به این پرسش پاسخ نداده‌اند که چرا با وجود آنکه این همه سختگیری در انتصاب و گزینش مدیران اجرایی وجود دارد و همچنین با وجود آنکه مراقبتی به نسبت سایر کشور‌ها موثرتر به نظر می‌رسد، تا این میزان فساد فراتر شده و رو به افزایش است؟ اگر روزی یک مقام یا یک مسوول در کشورمان به این پرسش اساسی پاسخ داد، در آن زمان می‌توان اعتماد کامل به این موضوع داشت که مبارزه با فساد جدی‌تر شده است. در غیر این صورت اگر عده‌ای دستگیر و زندانی شوند و شفافیت لازم وجود نداشته باشد، آن دلایل و عواملی که فساد در آن به وجود می‌آید، باقی خواهد ماند.»
او از مدیران ارشد، دستگاه‌های نظارتی و همچنین مجلس شورای اسلامی خواهش کرد که در اقدامات و همچنین تدوین قوانین و مقررات تجدیدنظر‌هایی داشته باشند. رییس‌جمهوری معتقد است که «نباید اجازه دهیم در کشور فساد رخ دهد و نظارت تعطیل شود، اما باید دخالت تعطیل شود، چرا که در این صورت دستگاه‌های اجرایی نمی‌توانند به اهداف خود برسند، البته مردم و روزنامه‌ها باید در بیان نظرات خود آزاد باشند.»
روحانی با بیان اینکه دستگاه قضایی مستقل باید فرد متخلف را طبق قانون محاکمه کند، ادامه داده بود: «نباید اجازه دهیم شائبه سیاسی در محاکمه وارد شود که در نتیجه قضاوت می‌میرد.» او معتقد است: «اگر شبهه و شائبه سیاسی در ذهن مردم ایجاد شود، کار دستگاه قضایی تمام است و مشروعیت قضاوت از بین می‌رود. مردم باید حس کنند هر فردی از هر قوم، قبیله، مذهب و جناحی در دادگاه یکسان دیده می‌شود و در محکمه، منزلت اجتماعی، جایگاه سیاسی و قومیت فرد کاری ندارند و باید وجدان، پرونده و قانون در نظر گرفته شود.»
دوباره حاشیه‌سازی
این سخنان روحانی، اما به مذاق عده‌ای خوش نیامد. روزنامه اصولگرای جوان با اشاره به این سخنرانی رییس‌جمهوری، در مطلبی با عنوان «روحانی حاشیه جدید تراشید» به انتقاد از حرف‌های رییس‌جمهوری پرداخت. روزنامه جوان در این گزارش مدعی شده که روحانی در اظهاراتش دچار نوسانات شده و در یکی از این نوسان‌ها «آن بخش از سخنان رهبری را که توصیه‌ای درباره نپرداختن به حاشیه بود، از یاد برد! به‌طوری که ناگهان مساله دستگاه قضایی را پیش کشید.» «جوان» در این گزارش با وجود اینکه مدعی شده بود روحانی به حاشیه رفته است و با اشاره به بعضی جمله‌های رییس‌جمهوری، باردیگر بحث قدیمی حسین فریدون را دستمایه حسن روحانی قرار داد و نوشت: «این حاشیه‌سازی البته احتمالا ربطی به دادگاه حسین فریدون که این روز‌ها برگزار شده و قرار است نتیجه آن اعلام شود، ندارد، اما اگر روحانی به صدای مردم و شخصیت‌های دو جناح سیاسی کشور گوش کند، به وضوح می‌شنود که رضایت عام و خاص در مواجهه قدرتمندانه قضایی با فساد اقتصادی است.»
مهر تایید دستگاه قضا بر سخنان روحانی
البته «جوان» تنها روزنامه‌ای نبود که تیغ تیز انتقاد را رو به رییس‌جمهوری گرفت. «کیهان»، منتقد همیشگی روحانی، روزنامه «فرهیختگان» و چند رسانه برخط دیگر نیز در گزارش‌هایی به سخنان روحانی انتقاد‌هایی تند و تیز وارد کردند. اما این‌بار هم تیر جریان مخالف روحانی، به سنگ خورد.
کمتر از یک هفته بعد از اینکه روحانی گفته بود «با بگیر و ببند فساد از بین نخواهد رفت»، غلامحسین اژه‌ای، سخنگوی پیشین دستگاه قضا و معاون اول قوه قضاییه مهر تاییدی بر سخنان رییس‌جمهور زد و گفت: «این را که با بگیر و ببند فساد از بین نمی‌رود، رد نمی‌کنیم.» محسنی‌اژه‌ای روز گذشته در مراسم تکریم و معارفه رییس کل دادگستری خراسان رضوی، با اشاره به سخنان رییس‌جمهوری گفت: «در مقاطعی گفته می‌شود که شرایط جنگ اقتصادی است و با بگیر و ببند سعی نکنید بر سرمایه‌گذاری تاثیر منفی داشته باشد یا با این اقدام کار‌ها درست نشده، فساد از بین نمی‌رود و مرحله ورود دستگاه قضا باید آخر باشد. ما این موارد را رد نمی‌کنیم و درست هستند. قوه قضاییه از این امر که در آخرین مرحله وارد شود، استقبال می‌کند تا جایی که سایر دستگاه‌ها خصوصا دستگاه‌های اجرایی کار خود را به نحو احسن انجام دهند و نیازی نباشد، قوه قضاییه وارد شود.»
او ادامه داد: «ما از این قضیه استقبال می‌کنیم، اما اگر به درستی عمل نکردند و مشکلی در جهت مسائل انقلاب، ارزش‌های دینی و انقلابی و مسائل اقتصادی، فرهنگی و امنیتی پیش آمد، نمی‌توانیم وارد نشویم که خلاف وظیفه و وجدان ماست. اگر نوبت به قوه قضاییه نمی‌رسید خوب بود و ما استقبال می‌کنیم.»
معاون اول دستگاه قضا البته تنها کسی نبود که حرف‌های روحانی را تایید کرد. سید ابراهیم رییسی، رییس قوه قضاییه هم چند روز پیش و در جلسه شورای عالی قوه قضاییه در تاییدی ضمنی بر حرف‌های روحانی گفت: «هم بی‌عملی و هم انگشت اتهام بی‌سند به سمت کسی گرفتن، هر دو به روند مبارزه با فساد ضربه می‌زند. نباید کسانی خواسته یا ناخواسته امری غیر مستند را در فضای مجازی یا حقیقی به کسی نسبت دهند. اگر سندی وجود دارد باید به دستگاه قضایی ارایه شود، زیرا اتهام‌زنی در فضای حقیقی و مجازی، موجب سلب امنیت روانی و اخلاقی از جامعه می‌شود و باید این موضوع به دقت کنترل شود.»
بگیر و ببند‌ها عوامل ایجاد فساد را از بین نمی‌برند
با واکنش‌هایی که دستگاه قضا درباره سخنان روحانی درباره فساد از خود نشان داده، می‌توان به سادگی گفت، همان‌طور که پیش از این هم بار‌ها مسوولان مختلفی با ادبیات مختلفی گفته بودند که تنها راه مبارزه با فساد، بگیر و ببند نیست، باید برای دستیابی به توفیق در این مبارزه، بستر‌های فسادزا را از بین برد و جلوی رانت‌ها و قانون‌گریزی‌ها را گرفت.
این همان نکته‌ای است که محمد کاظمی هم در یادداشتی که در روزنامه «اعتماد» نوشته بود، به آن اشاره کرده و گفته است: «برای مبارزه موفق با مفاسد اقتصادی باید بستر‌های فسادزا را از بین برد و جلوی رانت‌ها و قانون‌گریزی‌ها را گرفت. اگر اجرای قانون در کشور ما اصلی بدون، چون و چرا شود و هیچ کس در هیچ موقعیتی و با هر گرایشی و هر سابقه‌ای امکان دور زدن آن را نداشته باشد، زمینه‌های فساد از بین می‌رود. با شفافیت و مجال دادن به نظارت عمومی خصوصا از طریق رسانه‌ها امکان قانون‌گریزی به حداقل ممکن خواهد رسید.»
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی نیز در یادداشتی که چندی پیش در روزنامه آرمان منتشر شد، به اینکه بگیر و ببند‌ها راهی برای پایان فساد‌ها نیست، اشاره کرد و نوشت: «لایه‌های نخبگان و اقشار تحصیلکرده کشور سوالی دارند که هیچ یک از مسوولانی که مدعی مبارزه با فساد هستند تا به امروز به این پرسش پاسخ نداده‌اند که چرا با وجود آنکه این همه سختگیری در انتصاب و گزینش مدیران اجرایی وجود دارد و همچنین با وجود آنکه مراقبتی به نسبت سایر کشور‌ها موثرتر به نظر می‌رسد، تا این میزان فساد فراتر شده و رو به افزایش است؟ اگر روزی یک مقام یا یک مسوول در کشورمان به این پرسش اساسی پاسخ داد، در آن زمان می‌توان اعتماد کامل به این موضوع داشت که مبارزه با فساد جدی‌تر شده است. در غیر این صورت اگر عده‌ای دستگیر و زندانی شوند و شفافیت لازم وجود نداشته باشد، آن دلایل و عواملی که فساد در آن به وجود می‌آید، باقی خواهد ماند.»
منبع:
روزنامه اعتماد
ارسال نظر