گزارش نشنال اینترست از نیروی دریایی ایران

نشریه آمریکایی نشنال اینترست در مقاله‌ای به قلم «سباستین روبلین» روزنامه نگار حوزه امنیت بین الملل و تاریخ نظامی می‌افزاید توان بازدارندگی قایق‌های توپدار و تندروی ایران، شوخی نیست: در ۱۶ می ۲۰۱۹ مقامات آمریکایی به گزارشاتی اشاره کردند که براساس آن ایران موشک‌هایی را بر قایق‌های غیرنظامی در خلیج فارس نصب کرده است و دلیل آن هم استقرار گسترده نظامیان آمریکایی در خاورمیانه بود.

شاید بیان این ادعا برای ناظرانی که قابلیت‌های نظامی ایران را دنبال می‌کنند، قدری عجیب به نظر برسد، زیرا استقرار تعداد زیادی از قایق‌های موتوری در منطقه برای حمله نامتقارن به تجهیزات دریایی از مدت‌ها قبل به عنوان راهبرد ایران در امور دریایی بوده است، مساله‌ای که ایران آن را پنهان نمی‌کند.

به عنوان مثال می‌توان فیلم‌های ویدئویی را درنظر گرفت که در آن تعداد زیادی قایق توپدار، به طرف یک ماکت ناوهواپیمابر غول پیکر آمریکایی در خلیج فارس موشک شلیک می‌کنند.

علاوه بر قایق‌های توپدار، حضور موشک‌های بالستیک ضد کشتی را نیز همراه دیگر اقلام باارزش در نظر بگیرید که می‌توان از آن‌ها برای حمله به اهداف دریایی استفاده کرد.

در یک حادثه طعنه آمیز دیگر، رسانه‌های ایرانی طرحی از یک منبع آمریکایی را منتشر کردند که تاکتیک‌های ایران را توضیح می‌داد (که البته آمریکا با نگرانی از آن به عنوان تهدید "جدید" ایران یاد کرد.)

نیروی دریایی آمریکا حتی با هدف مقابله با قایق‌های تندروی ایران، "کشتی‌های رزمی دریایی" خود را طراحی کرد که البته جای تاسف دارد، زیرا این مساله بر جنگ بین "قدرت‌های بزرگ" متمرکز است.

کشتی‌ها نظامی و غیرنظامی در خلیج فارس، هر دو شدیدا در معرض تهدید مین، موشک‌های کروز و حملات قایق‌های تندرو قرار دارند، زیرا کشتی‌های غول پیکر به ناچار مجبورند از تنگه‌های کم عمق منطقه تردد کنند.

ایران با برخورداری از دو نیروی دریایی، موردی عجیب است: نیروی دریایی ارتش مجهز به ناو‌های جنگی تندرو، ناو‌های پاسور و قایق‌های موشک انداز، به اضافه حدود بیست فروند زیردریایی که منطقه عملیاتی آن تنگه هرمز، دریای عمان و اقیانوس هند است. وجود ۲۲ فروند زیردریایی کلاس غدیر ارتش، آن را برای جنگ‌های تهاجمی در مناطق کم عمق و صخره‌ای خلیج فارس مناسب کرده است.

سپاه پاسداران نیز نیروی دریایی خود را در اختیار دارد: وجود بیش از ۱۵۰۰ قایق تندرو که برای حملات سریع و گسترده در آب‌های کم عمق ساحلی در خلیج فارس طراحی شده اند. نیروی دریایی سپاه در حوادثی با ماهیت جنجالی‌تر دیپلماتیک نظیر توقیف قایق تندروی نیروی دریایی آمریکا در ژآنویه ۲۰۱۶ دخالت می‌کند.

در خصوص "قایق‌های غیرنظامی"، نیروی دریایی سپاه صد‌ها فروند قایق تندرو با الگوبرداری از قایق‌های موتوری " بوستون ویلر"، مجهز به موشک انداز‌های کنترل نشده، موشک‌های ضد تانک، نارنجک‌های موشک-پرتاب، و موشک انداز‌های سبک در اختیار دارد. قایق‌های کلاس "بوقمار" و قایق‌های سبک بادی، از دیگر اقلامی است که نیروی دریایی سپاه از آن بهره می‌برد. این تجهیزات سبک را می‌توان در جزایر دورافتاده و تاسیسات نفتی در قلب خلیج فارس مستقر کرد.

با این وجود ایران در حال تولید قایق‌های تندرو خاص با قابلیت‌های کاملا حیرت انگیز است. یک نمونه از این قایق‌ها سراج - ۱، قایقی با مهندسی معکوس قایق تندروی "بلیدرانر - ۵۱" انگلیس است که از آفریقای جنوبی خریداری شده. تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد این قایق‌ها به سیستم پرتابگر چندگانه موشک و همچنین مسلسل‌های سنگین ضدهوایی مجهز است. سرعت قایق سراج ۵۵ تا ۷۲ گره دریایی است.

"ذوالفقار" نام دیگر قایق تندرو ساخت ایران است که حداکثر سرعت آن به ۷۰ گره دریایی رسیده و از سیستم تلفیقی رادار و همچنین موشک‌های کروز نصر-۱ بهره می‌برد. نصر-۱ که الگوبرداری شده از موشک چینی C. ۷۰۴ است، ۲۲ مایل برد دارد و از سیستم‌های هدایت شونده راداری یا تلویزیونی مادون قرمز استفاده می‌کند.

دیگر تجهیزات دریایی متحیر کننده‌تر ایران شامل قایق‌های زیردریایی است که به ویژه می‌تواند پایین‌تر از سطح آب قرار گرفته و شناسایی نشود. این قایق‌ها از قابلیت خاص خرابکاری، جاسوسی و انتقال مخفی نیرو‌های ویژه برخوردارند؛ و سرانجام اینکه نیروی دریایی سپاه قادر است بیست فروند قایق سریع تهاجمی از کلاس تندر مجهز به چهار موشک ضد کشتی از نوع C. ۸۰۲ و همچنین ده قایق موتوری اژدری کلاس تیر-۲ در منطقه مستقر کند.

برخورداری ایران از بیش از سه هزار مین دریایی، می‌تواند دسترسی به خلیج فارس را به شدت محدود کند؛ این مین‌ها را می‌توان با قایق‌های کوچک کلاس عاشورا، زیردریایی، چرخبال، قایق‌های توپدار و ... کاشت. پهباد‌های ساخت ایران و یا هاورکرافت‌های عجیب سیال آن قادرند در خصوص موقعیت کشتی‌های دشمن، جاسوسی و مختصات آن‌ها را به موشک‌های مستقر در خشکی ارسال کنند. ایران موشک‌های C. ۸۰۲ موسوم به کرم ابریشم از چین وارد کرده است که برد تهاجمی آن‌ها به ۱۲۰ مایل می‌رسد. ایران همچنین موشک‌های کروز تولیدی خود - نور - را مهندسی معکوس کرده و در زمینه سیستم موشکی غدیر ASCM با برد ۲۰۰ مایل کار کرده است. در حالی که عرض خلیج فارس بین ۳۵ تا ۲۱۲ مایل است.

با توجه به این که استراتژی دریایی ایران یک راهکار ضعیف نظامی برای مقابله با رقبای قوی‌تر به نظر می‌رسد، رسیدن چنین نتایجی جالب است. تهران می‌خواهد دشمنانش از این بیم داشته باشند که جنگ کشور‌های غربی با ایران به خسارت گسترده به نفت کش‌هایی منجر می‌شود که یک سوم نفت جهان را در تنگه هرمز حمل و نقل می‌کنند، و این که نیروی دریایی آمریکا در استقرار ناو‌های هواپیما بر خود در خلیج فارس، بازبینی کند.

از منظر نیروی دریایی سپاه، رزم ناو‌های پیشرفته آمریکایی که با موشک‌های خود آماده جنگند، "ستاره مرگ" هستند؛ و انبوه قایق‌های توپدار، رزمندگان دلیر و مانورپذیر آن، تجهیزات پیشرفته دفاعی هستند که قادرند ضربه‌ای مهلک به دشمنان وارد کنند.

اینکه آیا قایق‌های توپدار تندرو قادرند بر آب‌های ساحلی خلیج فارس مسلط شده و در مقابله با رزم ناو‌های پیشرفته موثرباشند، هرگز آزمایش نشده و باید امیدوار باشیم هرگز آزمایش نخواهد شد.

منبع: الف.