بیماری‌های آمیزشی و دانستنی‌هایی درباره آن

انواع مختلف تماس جنسی می‌تواند ابتلا به بیماری‌های منتقله از راه جنسی (STDs) یا بیماری‌های آمیزشی و انتقال آن به دیگران را موجب شود. پزشکان به طور معمول از اصطلاح عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STIs) در این زمینه استفاده می‌کنند.

اگرچه رابطه جنسی واژنی شایع‌ترین دلیل انتقال عفونت‌های آمیزشی است، افراد می‌توانند از طریق رابطه جنسی مقعدی، دهانی و در موارد نادر حتی معاشقه نیز به این بیماری‌ها مبتلا شوند.

عفونت‌های آمیزشی شرایطی بسیار شایع هستند. برخی افراد ممکن است چیزی فراتر از علائمی خفیف را تجربه نکنند و شاید حتی از ابتلا به بیماری آگاه نشوند.

اما افرادی که از نظر جنسی فعال هستند باید برای بررسی ابتلا به عفونت‌های آمیزشی و پیشگیری از انتقال آن به دیگران به طور منظم آزمایش انجام دهند. هرچه آگاهی و اطلاعات فرد درباره عفونت‌های آمیزشی بیشتر باشد، آمادگی بهتری برای پیشگیری از آن‌ها نیز دارد.

بیماری‌های آمیزشی شایع

برخلاف برخی بیماری‌های شایع دیگر، جنسیت، نژاد، یا سن بر احتمال ابتلای یک فرد به یک عفونت آمیزشی تاثیرگذار نیست. از آنجایی که این عفونت‌ها به واسطه تماس جنسی با دیگران رخ می‌دهند، هر فردی که از نظر جنسی فعال است در معرض خطر ابتلا به این بیماری‌ها قرار دارد.

از موارد شایع عفونت‌های آمیزشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- سوزاک

- ویروس پاپیلومای انسانی

- کلامیدیا

- سیفلیس

- هرپس (تبخال)

- هپاتیت B.
- بیماری التهابی لگن

- اچ‌آی‌وی

- شپش عانه

- مولوسکوم کانتوژیوزوم

- گال یا جرب

- تریکومونیازیس

هر یک از عفونت‌های آمیزشی دارای علائم، دلایل، عوامل خطرآفرین و درمان‌های مختلف هستند.

انتقال

عفونت‌های آمیزشی می‌توانند به دلایل زیر به افراد دیگر سرایت کنند:

- تماس مستقیم با یک ضایعه یا زخم

- تماس مستقیم شخصی (در مورد شپش عانه)

- تماس با خون آلوده

- تماس با مایع واژن یا منی

- سرنگ‌های مشترک

عفونت‌های آمیزشی در سه دسته قرار می‌گیرند که عبارتند از:

- باکتریایی

- ویروسی

- انگلی

عفونت‌های آمیزشی باکتریایی و ویروسی در مایعات مختلف بدن مانند ترشحات واژن، مایع منی، بزاق، و خون پنهان می‌شوند. در برخی موارد، تماس مستقیم با مایعات بدن شریک جنسی برای شیوع یک عفونت منتقله از راه جنسی کافی است.

فرد باید از تماس با مایعات بدن فرد دیگر هنگام رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژنی پرهیز کند. برای انجام این کار، وی می‌تواند رابطه جنسی ایمن با استفاده از کاندوم یا موانع دهانی را مد نظر قرار دهد. این اقدامات می‌توانند از تماس با مایعات بدنی بالقوه آلوده جلوگیری کنند.

عفونت‌های آمیزشی دیگر مانند هرپس می‌توانند از طریق تماس مستقیم پوست با پوست منتقل شوند. یک فرد می‌تواند هرپس را از طریق رابطه جنسی دهانی، مقعدی و واژنی به فرد دیگر منتقل کند.

عفونت‌های آمیزشی مانند اچ‌آی‌وی و هپاتیت می‌توانند از طریق تماس با خون آلوده منتقل شوند. هر دو بیماری می‌توانند از طریق رابطه جنسی زمانی در صورت وجود زخم‌های باز یا استفاده از سرنگ مشترک منتقل شوند.

عفونت‌های آمیزشی انگلی مانند شپش عانه می‌توانند از طریق تماس نزدیک شخصی منتقل شوند. شپش‌ها می‌توانند از مو‌های بخش تناسلی یک فرد به بدن فرد دیگر منتقل شوند. همچنین، امکان آلوده شدن به واسطه تماس با ملحفه یا لباس آلوده به شپش وجود دارد.

عوامل خطرآفرین و پیشگیری

چندین عامل خطرآفرین برای ابتلا به یک عفونت آمیزشی وجود دارند. زمانی که افراد وارد رابطه جنسی می‌شوند باید اقداماتی را در راستای پرهیز از خطر انجام دهند.

از جمله اقداماتی که یک فرد می‌تواند برای پیشگیری از انتقال یا ابتلا به یک عفونت آمیزشی مد نظر قرار دهد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پرهیز از رابطه جنسی محافظت نشده: استفاده از کاندوم یا موانع دهانی می‌تواند به میزان قابل توجهی خطر تماس مستقیم با یک ضایعه یا مایع بدنی آلوده را کاهش دهد.

استفاده از روان کننده‌های مبتنی بر آب: روان کننده‌های مبتنی بر نفت می‌توانند موجب پارگی کاندوم شوند.

رابطه جنسی با فردی مشخص: هرچه روابط جنسی یک فرد با افراد مختلف بیشتر باشد، خطر ابتلا به یک عفونت آمیزشی نیز افزایش می‌یابد.

انجام آزمایش برای بیماری‌های آمیزشی: یک فرد پیش از رابطه جنسی با فردی جدید باید آزمایش بیماری‌های آمیزشی را انجام دهد.

دریافت واکسن: دریافت واکسن برای بیماری‌هایی مانند هپاتیت و ویروس پاپیلومای انسانی می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهد.

پرهیز از مصرف مواد مخدر و الکل: این مواد ممکن است احتمال یک رابطه جنسی پر خطر را افزایش دهند.

پرهیز از رابطه جنسی با افراد معتاد به مواد مخدر: احتمال ابتلا به بیماری‌های آمیزشی مانند اچ‌آی‌وی یا هپاتیت در افرادی که مواد مخدر به خود تزریق می‌کنند، ممکن است بیشتر باشد.

با رعایت این اقدامات احتیاطی خطر شیوع عفونت‌های آمیزشی کاهش می‌یابد، اما نمی‌تواند تضمینی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری باشد.

اگر درباره ابتلا به بیماری‌های آمیزشی شک دارید پیش از آغاز رابطه جنسی بهتر است برای بررسی این شرایط آزمایش‌های لازم را انجام دهید.

آزمایش

انجام آزمایش برای بررسی عفونت‌های آمیزشی ایده خوبی برای افراد زیر است:

- یک شریک جنسی جدید دارند

- با افراد مختلفی رابطه جنسی داشته اند

- با علائم یک عفونت آمیزشی مواجه هستند

آزمایش می‌تواند به تشخیص این که فرد به یک بیماری آمیزشی مبتلا است یا خیر کمک کند. البته باید به این نکته توجه داشت که هیچ آزمایش عفونت آمیزشی کاملا دقیق نیست.

با این وجود، اگر فردی درباره ابتلا به یک عفونت آمیزشی مشکوک است، باید آزمایش انجام دهد. حتی در صورت منفی بودن نتایج، انجام آزمایش مجدد ایده خوبی است.

از جمله آزمایش‌هایی که پزشک ممکن است برای تشخیص ابتلا به یک عفونت آمیزشی تجویز کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- آزمایش خون

- آزمایش ادرار

- آزمایش مایعات بدن

درمان

گزینه‌های درمان برای عفونت‌های آمیزشی تا حد زیادی به نوع بیماری که فرد به آن مبتلا شده است، بستگی دارد.

روش‌های درمان بر تسکین علائم، پیشگیری از شعله‌ور شدن بیماری، یا درمان عفونت متمرکز هستند. توجه به این نکته اهمیت دارد که حتی طی درمان، امکان انتقال یک بیماری آمیزشی به فرد دیگر وجود دارد.

از جمله درمان‌های رایج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آنتی بیوتیک ها: دارو‌های آنتی بیوتیک برای درمان عفونت‌های آمیزشی مانند کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس، تریکومونیازیس استفاده می‌شوند. افراد مبتلا به این بیماری‌ها باید دوره‌های درمان با آنتی بیوتیک را تکمیل کرده و از رابطه جنسی تا زمان بهبودی کامل پرهیز کنند.

دارو‌های ضد ویروس: این دارو‌ها برای درمان عفونت‌هایی مانند هرپس و اچ‌آی‌وی استفاده می‌شوند. دارو‌های ضد ویروس به پیشگیری از شیوع هرپس کمک کرده و می‌توانند برای سال‌ها اچ‌آی‌وی را سرکوب کنند. با این وجود، همچنان امکان انتقال بیماری به دیگران وجود دارد، از این رو، فرد باید اقدامات احتیاطی را مد نظر قرار دهد.

لوسیون‌ها و کرم ها: این محصولات معمولا برای درمان شپش عانه استفاده می‌شوند و می‌توانند زخم‌های واژنی را نیز تسکین دهند.

اگر فردی در مورد ابتلا به یک بیماری آمیزشی مشکوک است باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کند. بیشتر عفونت‌های آمیزشی نیازمند تجویز دارو برای درمان هستند. دنبال کردن درمان‌های توصیه شده برای پیشگیری از عوارض بیشتر و انتقال عفونت به دیگران اهمیت دارد.

عوارض

عدم درمان یک عفونت آمیزشی می‌تواند به بروز برخی عوارض بالقوه منجر شود که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- عوارض بارداری

- بیماری التهابی لگن

- لگن درد

- بیماری قلبی

- التهاب چشم

- آرتریت

- ناباروری

- برخی انواع سرطان

- مرگ

غربالگری و درمان در کوتاه‌ترین زمان ممکن بهترین روش برای پیشگیری از عوارض بیماری‌های آمیزشی است. افرادی که زندگی جنسی فعالی دارند و با چند نفر در ارتباط هستند و همچنین افرادی که درباره سابقه جنسی شریک خود مطمئن نیستند باید به صورت منظم آزمایش دهند.

منبع:بهداشت نیوز