سوزش سردل شبانه؛ از دلایل تا درمان

افرادی که شب‌ها دچار سوزش سردل می‌شوند، ممکن است با شرایطی دردناک و اختلال در خواب خود مواجه شوند. چند دلیل شایع برای سوزش سردل شبانه وجود دارند که از آن جمله می‌توان به مصرف برخی غذا‌های خاص، غذا خوردن نزدیک به زمان خواب، و مصرف برخی دارو‌های خاص اشاره کرد.

سوزش سردل شبانه یا تشدید علائم این شرایط ممکن است نشانه‌ای از بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD) باشد.

بسیاری از درمان‌های خانگی می‌توانند به تسکین علائم این شرایط کمک کنند، اما در صورت مواجهه منظم، شما باید برای بررسی دقیق شرایط و یافتن راه حلی دائمی به پزشک مراجعه کند.

دلایل

سوزش سردل در نتیجه نشت اسید و غذا از معده به مری رخ می‌دهد. تجربه سوزش سردل در شب ممکن است به واسطه این که فرد بسیار نزدیک به زمان خواب غذا خورده است، شکل گرفته باشد.

زمان که فرد غذای خود را قورت می‌دهد، غذا با عبور از مری و عضله‌ای به نام اسفنکتر مری وارد معده می‌شود. اسفنکتر مری به عنوان یک دریچه بین مری و معده عمل کرده و از بازگشت غذا به سمت بالا و ورود به مری جلوگیری می‌کند.

گاهی اوقات اسفنکتر مری ممکن است به طور کامل بسته نشود و اسید از معده به سمت بالا حرکت کرده و وارد مری شود. زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، موجب بروز احساس سوزشی می‌شود که افراد به آن سوزش سردل می‌گویند.

سوزش سردل در شب می‌تواند زمانی که فرد برای خوابیدن دراز می‌کشد یا هنگامی که خواب است، رخ دهد.

هنگام غذا خوردن در حالت نشسته یا ایستاده، نیروی گرانش به باقی ماندن اسید و غذا درون معده طی گوارش کمک می‌کند و احتمال بروز علائم سوزش سردل کمتر است.

اما زمانی که فرد دراز می‌کشد، وضعیت وی می‌تواند نشت محتوای معده به مری را تسهیل کند.

از دیگر عوامل خطر برای سوزش سردل شبانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- محرک‌های غذایی، مانند غذا‌های تند

- چاقی

- سطوح بالای استرس

- سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل

- پوشیدن لباس تنگ

- خوردن وعده‌های غذایی بزرگ

- غذا خوردن نزدیک به زمان خواب

طی دوران بارداری

تجربه سوزش سردل برای زنان در دوران بارداری شرایطی شایع است، حتی اگر تا پیش از این سوزش سردل مکرر را تجربه نمی‌کردند.

پژوهشی در سال ۲۰۱۵ نشان داد که ۱۷ تا ۴۵ درصد زنان طی دوران بارداری خود سوزش سردل را تجربه می‌کنند. این شرایط می‌تواند به دلایل بسیاری شکل بگیرد که از آن جمله می‌توان به افزایش فشار درون بدن، افزایش وزن، و تغییرات هورمونی و سطوح استرس اشاره کرد.

بیشتر مواقع، تغییرات سبک زندگی و غذایی می‌توانند به کنترل علائم سوزش سردل کمک کنند. با این وجود، اگر درمان‌های خانگی برای زنان باردار موثر نباشند، یا آن‌ها نتوانند برخی دارو‌ها را مصرف کنند، باید برای گزینه‌های درمان دیگر با پزشک خود مشورت کنند.

درمان

درمان‌های خانگی و دارو‌های بدون نسخه بسیاری ممکن است به افراد در مقابله با سوزش سردل شبانه کمک کنند.

دارو‌های بدون نسخه

دارو‌های بدون نسخه مانند ضد اسید‌ها یا کاهش دهنده‌های اسید، ممکن است به درمان مشکلات گوارشی و سوزش سردل گاه و بیگاه کمک کنند.

ضد اسید‌ها

ضد اسید‌ها به خنثی کردن اسید در معده کمک می‌کنند و تسکین علائم را به همراه دارند. چند ضد اسید بدون نسخه برای انتخاب وجود دارند که شامل موارد زیر می‌شوند:

- کربنات کلسیم

- هیدروکسید منیزیم

- بی‌کربنات سدیم

- ساب‌سالیسیلات بیسموت

کاهش دهنده‌های اسید

کاهش دهنده‌های اسید موجب کاهش تولید اسید در معده می‌شوند. دو نوع اصلی از کاهش دهنده‌های اسید وجود دارند که شامل مهارکننده‌های پمپ پروتون و آنتاگونیست‌های هیستامین می‌شوند.

چند کاهش دهنده اسید بدون نسخه در دسترس هستند که شامل موارد زیر می‌شوند:

- فاموتیدین

- امپرازول

- اسمپرازول

این دارو‌های بدون نسخه می‌توانند به تسکین سوزش سردل کمک کنند، اما راه حلی بلند مدت نیستند. هر فردی که از دارو‌های بدون نسخه برای تسکین سوزش سردل استفاده می‌کند، در صورت تداوم علائم برای بیش از دو هفته باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کند.

درمان‌های خانگی

اگر سوزش سردل شبانه به یک مشکل دائمی تبدیل شود، برای تشخیص دلیل آن و صحبت درباره گزینه‌های درمان بلند مدت بهترین انتخاب مراجعه به پزشک است.

در ضمن برخی درمان‌های خانگی می‌توانند به تسکین علائم در این مدت کمک کنند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خوابیدن روی پهلو

خوابیدن روی پهلو ممکن است به تسکین علائم در برخی افراد کمک کند. برخی بر این باورند که این کار به کاهش فشار روی معده کمک می‌کند و احتمال نشت اسید معده به مری را کاهش می‌دهد.

بالاتر قرار دادن سر و سینه

احتمال تجربه سوزش سردل برای افرادی که به پشت می‌خوابند ممکن است بیشتر باشد. در این موارد، فرد می‌تواند با بالاتر قرار دادن سر و سینه خود نسبت به شکم، احتمال مواجهه با این شرایط را کاهش دهد. توجه داشته باشید که تنها بالاتر قرار دادن سر کمک چندانی نخواهد کرد و هدف باید بالاتر قرار دادن کل قسمت بالای شکم باشد تا نیروی گرانش به حفظ اسید در معده کمک کند.

کاهش وزن

وزن اضافه بدن فشار بیشتری را بر شکم وارد کرده و می‌تواند احتمال تجربه سوزش سردل را افزایش دهد. کاهش وزن ممکن است به تسکین علائم کمک کند. زنان باردار معمولا نباید گزینه کاهش وزن را امتحان کنند و باید با پزشک خود درباره گزینه‌های درمان دیگر صحبت کنند.

پرهیز از پوشیدن لباس تنگ

گاهی اوقات، پوشیدن لباس‌های تنگ بر شکم فشار وارد کرده و احتمال سوزش سردل را افزایش می‌دهد. پوشیدن لباس‌های گشاد، به ویژه هنگام خواب، می‌تواند از بروز این شرایط پیشگیری کند.

پرهیز از مصرف تنقلات در اواخر شب

غذا خوردن دیر وقت ممکن است موجب بروز علائم سوزش سردل شود. عبور غذا از معده و دستگاه گوارش روندی زمان‌بر است. افرادی که نزدیک به زمان خواب غذا می‌خورند و سوزش سردل را تجربه می‌کنند، بهتر است آخرین وعده غذایی خود را دو تا سه ساعت پیش از خواب مصرف کنند.

خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر

خوردن یک وعده غذایی بزرگ یا بسیار چرب هنگام شب به معنای تلاش بدن برای گوارش غذای مصرفی حتی در زمان خواب است.

مصرف وعده‌های غذایی کوچک‌تر یا سبک‌تر ممکن است به کاهش احتمال تجربه سوزش سردل در برخی افراد کمک کند.

پرهیز از غذا‌های محرک

برخی غذا‌ها نسبت به موارد دیگر، ممکن است احتمال بیشتری داشته باشد موجب سوزش سردل شوند. از جمله خوراکی‌های محرک شایع برای سوزش سردل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی، مانند رب و سس

- میوه‌های خانواده مرکبات، مانند پرتقال و لیمو ترش

- غذا‌های تند

- غذا‌های چرب

- نعناع

- شکلات

- الکل

- نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه و آب گازدار

- قهوه، چای و دیگر نوشیدنی‌های کافئین‌دار

تهیه یک ژورنال غذایی و مشخص کردن غذا‌هایی که موجب سوزش سردل می‌شوند می‌تواند به حذف موارد مشکل‌ساز از رژیم غذایی و پرهیز از خوردن آن‌ها هنگام شب کمک کند.

ترک سیگار

سیگار کشیدن ممکن است به سوزش سردل منجر شود. سیگار کشیدن مری را تحریک می‌کند و ممکن است موجب شل شدن اسفنکتر مری و افزایش احتمال بازگشت اسید معده به مری شود.

همچنین، سیگار کشیدن می‌تواند موجب سرفه‌های شدید شود که ممکن است در برخی موارد سوزش سردل را تشدید کند.

عوارض جانبی دارو

سوزش سردل یکی از عوارض جانبی شایع بسیاری از دارو‌ها است. اگر دارویی جدید برای شما تجویز شده و پس از مصرف آن با سوزش سردل مواجه شده اید، این دارو می‌تواند مقصر اصلی باشد.

اگر درباره این که سوزش سردل شما از عوارض جانبی مصرف دارو است شک دارید با پزشک خود مشورت کنید. بدون مشورت با پزشک از قطع خودسرانه مصرف دارو پرهیز کنید.