سازش در کاخ سفید؛ دستاورد امارات، بحرین و اسرائیل چیست؟

به گزارش «پارسینه»، امروز سه شنبه، ۲۵ شهریور ۹۹، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، در کنار وزیران خارجه امارات متحده عربی و بحرین در کاخ سفید حاضر می‌شوند تا توافق میان رژیم صهیونیستی و این دو کشور را امضا کنند.

آخرین باری که چنین اتفاقی در واشنگتن رخ داده بود، سال ۱۹۹۴ بود که بیل کلینتون در کنار اسحاق رابین، نخست وزیر وقت اسرائیل، و ملک حسین، پادشاه اردن، اعلامیه را امضا کردند که راه را برای توافق چند ماه بعدتر هموار می‌کرد.

اسرائیل طی سال‌های گذشته روابط مخفیانه با پادشاهی‌های خلیج فارس داشته است و در چند سال اخیر نوعی اتحاد نانوشته علیه ایران میان آن‌ها شکل گرفته بود و نزدیکی آن‌ها به تدریج بروز بیرونی هم پیدا می‌کرد. اکنون مسئله‌ای که مهم است، این است که طرف‌های این توافق، به دنبال چه چیزی هستند؟

«اورن لیبرمن»، خبرنگار «سی ان ان» که در اسرائیل مستقر است، در تحلیلی می‌نویسد: یک خاخام مشهور آمریکایی که به عنوان مشاور شخصی حمد بن عیسی آل خلیفه»، پادشاه بحرین، فعالیت می‌کند زمانی به من گفت که برای کشور‌های عرب خلیج [فارس]، راه واشنگتن از اورشلیم (بیت المقدس) می‌گذرد. به بیان دیگر، چنانچه این کشور‌ها بخواهند روابط نزدیکتری با رئیس جمهور ترامپ و کاخ سفید داشته باشند، ساختن روابط با رهبران اسرائیل راه مطمئنی تری برای رسیدن به این هدف است.

امارات مشخص کرده است که یکی از منافعی که از طریق توافق عادی سازی با اسرائیل به دنبال آن بوده، این است که راحت‌تر بتواند جنگنده‌های اف ۳۵ را از آمریکا بخرد و جرد کوشنر، مشاور ارشد ترامپ هم در این دیدگاه با امارات مشترک است. این امر می‌تواند آخرین جت‌های جنگنده موجود در آمریکا را در اختیار امارات قرار دهد و برای این کشور نسبت به هر ارتش دیگری در منطقه، به جز اسرائیل، برتری چشمگیری فراهم کند.

امارات متحده عربی همچنین اطمینان حاصل کرده است که الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به اسرائیل تعلیق شود و روشن ساخته است که این یکی از شروط عادی سازی روابط است. هرچند روشن نیست که این تعلیق چقدر طول خواهد کشید، اما برای امارات احتمال راه حل دو دولتی را که می‌گوید تنها راه ممکن برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین است، زنده نگه خواهد داشت.

اهدف بحرین از توافق عادی سازی روابط با اسرائیل کمتر روشن است. برای امارات و بحرین این توافق همچنین امکان خریداری فناوری پیشرفته اسرائیل، شامل فناوری نظامی و از جمله پدافند موشکی گنبد آهنین، و همچنین همکاری‌های اقتصادی، بهداشتی، گردشگری و ... را فراهم می‌کند.

به لحاظ سیاسی هم این یک توافق برد- برد برای این دو کشور است؛ چه ترامپ برنده انتخابات شود آن‌ها امتیازاتی را از دولت او کسب کرده اند، و چه دولت بایدن سر کار بیاید جای پای مستحکمی با عادی سازی روابط ایجاد کرده اند.

در رابطه با اسرائیل هم نتانیاهو دستاوردی در سیاست خارجی کسب کرده است که پیش از او تنها دو نخست وزیر دیگر به دست آورده بودند. مناخیم بگین که سال ۱۹۷۹ توافق صلحی را با مصر امضاء کرد و اسحاق رابین که سال ۱۹۹۴ با اردن صلح کرد. نتانیاهو در یک روز با دو کشور توافق عادی سازی روابط را امضاء خواهد کرد.

مراسم کاخ سفید کمک می‌کند که نتانیاهو از مسائل داخلی هم خلاص شود: یک اقتصاد تکه پاره با نرخ بیکاری ۱۸ درصدی، بحران ویروس کرونا که اسرائیل را وارد دومین قرنطینه عمومی کرده است، و دادگاه خودش به اتهام فساد که بار‌ها مدعی بی گناهی شده است.