قصه شهرك غزالي و مرحوم حاتمي
پارسینه: پس از علي حاتمي، گروههاي توليد ديگري نيز آمدند و هركدام بسته به موضوع و داستاني كه فيلم يا سريال آنها داشت بخشهايي را به اين شهرك اضافه كردند مثلا براي تصويربرداري سريال «امام علي(ع)» شهر كوفه در اين شهرك بازسازي شد.
اين پنج محله با معابري به هم متصل ميشد كه به آنها گذر ميگفتند؛ گذرهايي كه اگرچه به نيت عبور و مرور ساخته شده بود، اما گاهيوقتها حكم تفرجگاه يا بازار را براي مردم پيدا ميكرد.
درست مثل گذر لالهزار كه در واقع خيابان بود، اما چون در گذر زمان آباد شد و حكم شاهراه را پيدا كرد، ميان مردم بهعنوان يك گذر شناخته شد. لاله زار در روزگاري نه چندان دور محله هنر و فرهنگ بود و سينماهاي متعددي در آن وجود داشت.
زماني گراند هتل، كافه افق طلايي، ري، لالهزار و نور از كافههاي مشهور اين منطقه بودند و سينماهاي ونوس (با نام فعلي سارا)، ركس (با نام فعلي لاله)، فردوسي، البرز، ايران، خورشيد نو، كريستال، رودكي، شهرزاد، تابان و... از جمله سينماهاي لالهزار به شمار ميرفتند.
اگرچه امروز اين خيابان بورس مغازههاي سيم فروشي و لوازم برقي شده، اما همچنان بافت قديمي و سنتي خود را حفظ كرده است، اما براي بهتر ديدن و شناختن اين خيابان كه بهترين نماد تهران قديم است بد نيست به شهرك غزالي سر بزنيم، شهركي كه ماكت آن از خيابان لاله زار الگو گرفت.
اما قصه ساخت شهرك غزالي كه تا امروز فيلمها و سريالهاي متعددي در آن ساخته شده چيست؟ مولاداد كه سالها با علي حاتمي همكاري نزديك داشته، خاطره جالبي از طرح اوليه شهرك غزالي ياد كرده است: قرار بود اين شهرك را ايتالياييها بسازند.
قبل از انقلاب ماكتي تهيه كردند و به ايران فرستادند. حول و حوش روزهاي پرتب و تاب انقلاب بود. طرح قابليت اجرايي نداشت. وقتي قرار شد پروژه پيگيري و اجرا شود مرحوم حاتمي تصميم گرفت خودش ماكت را تهيه كند.
يادم ميآيد رفتيم خيابان لاله زار. كارگر گرفت تا زمين را سوراخ كند و پس از 1.5 متري ارتفاع به نخستين سنگفرشهاي اين خيابان رسيديم. يك عدد از دل آن جدا كرديم و از رويش قالب سيماني گرفتيم.
آن شد سنگفرشهاي خيابانهاي شهرك سينمايي غزالي و تهران قديم.
روزهايي كه ما مشغول ساخت شهرك بوديم و براي سريال هزاردستان آماده ميشديم و بچههاي سريال سربداران آن سوتر مشغول بازي بودند، يك گروه ايتاليايي براي طراحي دكور آمدند كه مرحوم حاتمي جوابشان كرد و پروژه را به آقاي خاكدان سپرد. او هم سنگ تمام گذاشت...
احداث شهرك سينمايي غزالي سال ۱۳۵۸ در بزرگراه كرج به طرح و پيشنهاد شادروان علي حاتمي، كارگردان شهير سينماي ايران و اجراي وليالله خاكدان آغاز شد.
طرح علي حاتمي و وليالله خاكدان توليد سريالي با مضمون تاريخ سياسي معاصر ايران بود كه فاصلهاي كوتاه از اوايل دوره پهلوي اول را در بر ميگرفت.
همزمان با آغاز توليد هزاردستان، از آنجا كه اين سريال شرايط جغرافيايي و شهري مناسب همان دوران اوايل قرن چهاردهم خورشيدي را لازم داشت، احداث شهرك سينمايي نيز آغاز شد.
10 هكتار مساحت براي ساخت و بازسازي تهران قديم در نظر گرفته شد و سپس عكسهايي از ساختمانها، عمارتهاي دولتي، محله ها، خيابانهاي تهران و لباس و نوع پوشش تهيه شد.
حاتمي عكسها و اسناد را در شهرك سينمايي چينه چيتاي ايتاليا، با كمك نقاشي ايتاليايي اتود زد و تابلوهاي كوچكي به وجود آورد سپس با كمك يكي از بهترين دكوراتورهاي ايتاليايي به نام جاني كورنتا و گروه بزرگ او نقشه شهرك را در مقياس يك هزار برابر كوچكتر ترسيم كرد و با ساخت ماكتي از شهرك به ايران بازگشت.
علي حاتمي پس از مدتي با بررسي زمينهاي كنار بزرگراه تهران كرج، احداث شهرك سينمايي را در اسفند سال ۱۳۵۸ آغاز كرد.
از مكانهاي سريال هزار دستان ميتوان به ميدان توپخانه، ساختمان شهرداري، لاله زار، اكباتان، گراندهتل ، جواهر فروشي قازاريان، ساختمان شاهآباد، چاپخانه مظفر و كافه پارس تهران قديم اشاره كرد كه همگي در شهرك غزالي بازسازي شدند.
پس از علي حاتمي، گروههاي توليد ديگري نيز آمدند و هركدام بسته به موضوع و داستاني كه فيلم يا سريال آنها داشت بخشهايي را به اين شهرك اضافه كردند مثلا براي تصويربرداري سريال «امام علي(ع)» شهر كوفه در اين شهرك بازسازي شد.
اين شهرك هماكنون مهمترين محل تصويربرداري سريالهاي تاريخي در كشور ما محسوب ميشود.
اما حتي نام يك خيابان در اين شهرك به ياد شادروان علي حاتمي نامگذاري نشد.