مقام آمریکایی: اوباما حقوق هسته‌ای تهران را پذیرفته است

ˈجان لیمبرتˈ دیپلمات با سابقه و رییس پیشین میز ایران در وزارت خارجه آمریكا با بیان اینكه باراك اوباما حقوق هسته ای ایران را پذیرفته استˈ، گفت: برای اعتراف صریح و آشكار واشنگتن به حقوق اتمی تهران، به گفت وگوی رو در رو نیاز است.

دكتر لیمبرت افزود: اگر منصف باشیم باید بگوییم كه آمریكا و ایران هرچند با هم دوست نیستند، اما منافع مشترك بسیاری در منطقه دارند.

به گزارش ایرنا،رییس سابق میز ایران در وزارت خارجه آمریكا گفت: به گفتهˈهنری كسینجرˈ وزیر خارجه اسبق آمریكا، ما منافع مشترك بیشتری با ایران تا با برخی كشورهای منطقه و دوست آمریكا در خاورمیانه داریم.

وی در عین حال تاكید كرد: به دلیل سوءظن عمیق در سه دهه گذشته، این منافع مشترك زمینه ساز همكاری و بهبود روابط میان تهران واشنگتن نشده است.

سفیر سابق آمریكا در موریتانی با تاكید بر اینكه بی اعتمادی و بدگمانی پس از ۳۰ سال در روابط دو كشور ریشه دوانده است، گفت: نبود ارتباط و گفت وگو باعث ادامه شك و تردید و سوءظن همیشگی بوده است. برای همین هربار ابتكار عمل گفت وگو در باره مساله ای مطرح شده، شاید یكطرف به خاطر بی اعتمادی و بدبینی از آن فرار كرده است.

اعتراف اوباما به حق هسته ای ایران

لیمبرت در پاسخ به اینكه آیا سخنان اخیر اوباما كه گفته بود ˈباید راهی برای برخورداری تهران از انرژی صلح امیز هسته ای باشدˈ به معنای اعتراف دولت آمریكا به حقوق هسته ای تهران نیست، تصریح كرد: این بحث تازه ای نبوده است كه اوباما مطرح كرد بلكه همیشه از سوی دولت آمریكا اعلام شده كه ایران مانند سایر كشورها حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را دارد.

وی در پاسخ به این پرسش كه آیا اوباما حاضر هست بطور رسمی و آشكار حق ایران برای غنی سازی را به رسمیت شناخته و به آن اذعان كند گفت: شاید بطور صریح ملاحظاتی داشته باشد، اما بگونه ضمنی آمریكا این موضوع را پذیرفته است.

این دیپلمات امریكایی افزود: اگر ایران خواهان اعلام صریح و علنی به این مساله است، تحقق آن به انجام گفت وگو بستگی دارد و در چارچوب توافق دوجانبه و جامع صورت خواهد پذیرفت.

خبرنگار ایرنا از لیمبرت پرسید به نظر شما خودداری آمریكا از اعتراف صریح به حق هسته ای ایران به این دلیل نیست كه كاخ سفید گمان می كند با این كار به جمهوری اسلامی به عنوان پرچمدار مقاومت علیه واشنگتن و رژیم صهیونیستی امتیاز خواهد داد؟

استاد برجسته علوم سیاسی آكادمی نیروی دریایی آمریكا پاسخ داد: بالاخره راهكار سیاست و دیپلماسی پیدا كردن راه برای چنین مسایل پیچیده ای است كه هر دو طرف با دلیل كسب امتیاز در برابر امتیاز دهی راضی شوند.

لیمبرت افزود: ولی اگر اصلا دو طرف نخواهند مذاكره كنند، نمی توان انتظار داشت به این امتیاز دادن ها رسید.

تحریم ها و تناقض در رویكرد آمریكا

سفیر سابق واشنگتن در موریتانی در پاسخ به این پرسش كه آیا دولت باراك اوباما كه از دیپلماسی و گفت وگو با ایران سخن می گوید، با در پیش گرفتن تحریم و تهدید دچار تناقض نیست؟ گفت: تناقض نه. اوباما از همان آغاز ریاست جمهوری خیلی آشكار و صریح تمایل گفت وگوی بدون پیش شرط و بر اساس احترام متقابل با ایران را نشان داد.

خبرنگار ایرنا از لیمبرت پرسید با این توصیف، سیاست تحریم ها علیه ایران را چگونه می توان توضیح داد؟

این دیپلمات آمریكایی با تاكید بر اینكه این تحریم ها از سوی كنگره اعمال شده و میان سیاست كنگره و دولت اوباما باید تفاوت قایل شد، گفت: تحریم ها اشكالات بسیاری دارد، بسیار مشكل بتوان گفت موثر است و نتیجه مثبت یا منفی دارد؟.

هدف از اعمال تحریم ها مشخص نیست

لیمبرت با تاكید بر اینكه ˈبرای من معلوم نیست هدف اصلی تحریم ها چیست؟ˈ گفت: مشخص نیست آیا هدف تحریم ها قانع كردن طرف ایرانی به مذاكره و گفت وگو یا چیزی دیگری است؟.

زمانی كه هدف از تحریم ها مشخص نیست، نمی توان به سادگی گفت موفق یا ناموفق بوده اند؟ ممكن است یكی بگوید اثر گذاشته و دیگری بگوید خیر اثری نگذاشته است، زیرا معیار مشخص نیست.

از این دیپلمات آمریكایی پرسید آیا این تحریم ها به سیاست ادعایی اوباما مبنی بر دیپلماسی و گفت وگو ضربه نمی زند و با آن در تناقض نیست؟

لیمبرت گفت: درباره بسیاری از كشورها به دلایل مختلف تحریم های اقتصادی وضع كرده ایم و همزمان با آنها رابطه سیاسی داشته و گفت وگو می كنیم.

اینكه گفته می شود تحریم ها در تناقض با دعوت به دیپلماسی و گفت وگو هستند، به نظرم پیش شرط گذاشتن به شمار می رود. یعنی می گویند قبل از اینكه بشینیم و گفت وگو كنیم، آمریكا باید این كار را بكند و آن كار را نكند، این در حالی است كه راه برداشتن تحریم ها گفت وگو و مذاكره است.

اگر در حالتی كه حاضر نباشند بر سر میز مذاكره بشینند، طبیعی خواهد بود كه تحریم ها نیز ادامه خواهد یافت.

ایرنا با اشاره به این دیدگاه در ایران مبنی بر اینكه وقتی دولت اوباما از گفت وگو و دیپلماسی سخن می گوید، دیگر نباید از زبان تهدید و اهرم تحریم ها استفاده كند و مثلا اكنون كنگره از این ابزار دو باره سود جسته و با افزایش تحریم ها دور تازه ای از فشار را آغاز كرده است. چنین اقداماتی چگونه قابل توضیح است؟

لیمبرت گفت: این موارد از اقدامات كنگره است. كنگره تعیین كننده سیاست خارجی آمریكا نیست، بلكه رییس جمهوری سمت و سوی سیاست خارجی را معین می كند و هیچ رییس جمهوری چه دموكرات یا جمهوریخواه به كنگره اجازه چنین دخالتی را نخواهد داد.

اوباما از اعمال تحریم های كنگره خشنود نیست

خبرنگار ایرنا از لیمبرت پرسید، به این ترتیب اوباما درباره این تحریم های تازه و اقدام كنگره چه فكر می كند؟ آیا آن را امضا خواهد كرد؟

دیپلمات آمریكایی پاسخ داد: دقیقا نمی دانم، ولی می توانم بگویم اوباما از چنین كاری راضی نیست. اقدام كنگره در واقع نوعی رقابت سیاسی در نظام آمریكا به شمار می رود.

لیمبرت با اشاره به اینكه كنگره تنها نقش محدودی در سیاست خارجی دارد، افزود: این مساله نه تنها به شخص و سیاست اوباما باز نمی گردد، بلكه هر رییس جمهوری خود را مسئول سیاست خارجی می داند و نمی خواهد كنگره تصمیم گیری كند.

برای همین اصل مساله، محتوای اقدام كنگره نیست، بلكه جنگ قدرت و اینكه چه كسی تصمیم گیرنده خواهد بود، می باشد.

دیپلمات آمریكایی در پاسخ به این پرسش كه چرا برخی اعضای كنگره سیاست ضد ایرانی افزایش فشارها را در این مقطع خاص در پیش گرفته اند؟ آیا دلیل آن فشار لابی ها یا كشمكش های داخلی است؟ اظهار داشت: این گروه مصلحت خود می بینند كه موضع تندی بگیرند. شاید فكر می كنند كه با موضع نرم ضرر می كنند، بویژه باید توجه كرد كه چون هیچ مسولیتی در سیاست خارجی ندارند، خیلی ساده چنین موضعگیری انجام می دهند.

نقش لابی صهیونیستی

رییس پییشن میز ایران در وزارت خارجه آمریكا درباره نقش آیپك یا لابی صهیونیستی در آمریكا و تاثیر فشارهای این گروه بر مواضع تند برخی اعضای كنگره این كشور تصریح كرد: آیپك بسیار متشكل و منظم بوده و مرتب فعالیت می كند و بی تردید برنامه ها و تبلیغات گسترده ای دارد ولی در تحلیل نهایی مشكل بتوان گفت تا چه اندازه در سیاست آمریكا تاثیر می گذارد.

وی با تاكید بر اینكه رییس جمهوری آمریكا به دیدگاه لابی ها ی مختلف توجه می كند، گفت: وی مسوول همه مردم كشور به شمار می رود، رییس جمهوری باید به جای پیروی از لابی ها به فكر مصلحت آمریكا نیز باشد.

این دیپلمات آمریكایی در باره ارزیابی خود از ادعای وجود تنش میان اوباما و رژیم صهیونیستی درباره روند گفت وگوهای هسته ای با جمهوری اسلامی و حل مسالمت آمیز موضوع فعالیت های صلح آمیز اتمی ایران، گفت: وقتی از سیاست تل آویو صحبت می كنیم، باید توجه كرد كه در اسراییل بحث و اختلاف نظر بر سر ایران شدید است و بسیاری حتی از سیاست بنیامین نتانیاهو انتقاد می كنند.

لیمبرت افزود:حتی بعضی منتقدان در ارتش و دستگاه امنیتی اسراییل معتقدند كه از ایران یك تصویر تهدیدآمیز غیرواقعی ارایه می شود.

جان كری و خوشبینی محتاطانه

این دیپلمات آمریكایی در پایان در باره معرفی جان كری برای تصدی سمت وزیر امور خارجه آمریكا و دیدگاه گفت وگوی مستقیم، اظهار داشت: این تغییرات می تواند به فرصتی برای دو طرف به منظور دستیابی به توافق تبدیل شود.

لیمبرت همچنین با ابراز خوشبینی در باره تحولات ماه های آینده، تصریح كرد: از دیدگاه من، حضور كری و انتخاب دوباره اوباما، فرصتی برای فراهم آوردن زمینه توافق است.

وی با ابراز تاسف از تجربه های گذشته در این زمینه گفت: هرگاه فرصتی برای توافق بوده، یك طرف به دلیلی این فرصت را از دست داده است، امیدوارم این بار تكرار نشود.

لیمبرت تاریخ روابط ایران و آمریكا را مملو از فرصت های از دست رفته دانست و گفت:در گذشته در ژنو توافق به رسمیت شناختن حق غنی سازی ایران به طور محدود به دست آمد، یا توافقی كه در افغانستان در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ حاصل شد و فرصت هایی برای گشایش بود.