.svg)
عراق روی فرکانس بحران
پارسینه: هر چند علاقه نداشته باشيم اختلافات كلان منطقه را به شيعه و سني سرايت دهيم اما اين مسئله به راحتي تاثيرات كلان خود را مي گذارد.
پارسینه - رضاحجت شمامي: حدود دو هفته اي هست كه عراق همانند برخي از كشورهاي منطقه روزهاي پر چالش همراه با اعتراضات را سپري مي كند. اين اعتراضات كه به شكل قومي و مذهبي دولت مركزي را هدف گرفته است. برخي استان هاي سني نشين همچون انبار، صلاح الدین، موصل، کرکوک، فلوجه، سامرا، تکریت، دیالی و رمادی شاهد تظاهرات مخالفان دولت نوري المالكي است. طي چند ماه گذشته نشانه هايي از بحران آفريني در عراق ديده مي شد كه فرار طارق الهاشمي، معاون رئيس جمهور عراق به منطقه كردستان و سپس تركيه از جمله آنها است.
دولت عراق در حال حاضر در سه حوزه داخلي، منطقه اي و فرامنطقه اي با چالش هاي گسترده مواجه است. كشور عراق همچون ديگر كشورهاي منطقه خاوريمانه با تعدد قوميت ها و مذاهب همراه است. هر چند علاقه نداشته باشيم اختلافات كلان منطقه را به شيعه و سني سرايت دهيم اما اين مسئله به راحتي تاثيرات كلان خود را مي گذارد. بر اساس آمار پنج سال پيش، عراق بيش از 30 ميليون جمعيت دارد كه از بين آنها 68 درصد شيعه، 30 درصد سني، دو درصد مسيحي و پيرو ساير اديان هستند.
به لحاظ قوميتي نيز 75 درصد را عرب، ۲۰ درصد را کرد و پنج درصد را آشوری، ترکمن و سایر اقوام تشكيل مي دهند. بنابراين عمده تركيب جمعيتي و اختلاف ديني - قومي را مي توان در مذهب شيعه - سني و قوميت عرب - كرد جستجو كرد. در حال حاضر نيز تظاهرات در استان هاي سني نشين در حال انجام است. تعدادي از مقامات سياسي اهل تسنن و همچنين كرد در داخل كابينه و دولت نيز حضور دارند. اگر چه در ميان كشورهاي چند قوميتي اين سياست مي تواند درست باشد، اما به خاطر اختلافات زياد در برخي از موارد تنش ها از همان مراكز كليد مي خورد.
تظاهرات روزهاي اخير نيز ريشه در همين مسئله دارد. پس از اينكه دولت مركزي شماری از محافظ هاي «رافع العیساوی»، وزیر دارایی اين كشور را كه سنی مذهب است به اتهام‌های تروریستی دستگیر كرد، اعتراضات استان هاي سني مذهب هم شروع شد كه حتي در اين اعتراضات شعار سقوط نظام به گوش مي رسد. همزمان با اعتراضات اهل تسنن، اياد علاوي، رهبر ائتلاف العراقیه كه شيعه اما سكولار است و همچنين مقتدي صدر كه عموما رويه قابل پيش بنبي را در سياست دنبال نمي كند، از مخالفان مالكي حمايت كرده اند.
اما در حال حاضر عمده اعتراضات در عراق نه شيعي - شيعي بلكه سني - شعيي است كه چالش هاي جديد را براي دولت مركزي ايجاد كرده است. در حوزه داخلي جداي از بحث مذهب، قوميت نيز عراق واحد را تهديد مي كند. زيرا منطقه كردستان كه دوران خودمختاري را سپري مي كند، تهديدي جدي براي تجزيه عراق محسوب مي شود كه اين مسئله سه كشور ديگر منطقه را نيز درگير مي كند.
در هر صورت در حوزه داخل اين تركيب قوميتي و مذهبي اتحاد عراق را با چالش مواجه كرده است اما در هر صورت «دموكراسي عددي» و «راي مذهب محور»،حول و حوش شيعه مي چرخد و جايي براي قدرت مسلط براي اهل تسنن و كردها نمي گذارد. اما در اين ميان عراق در حوزه هاي منطقه و فرامنطقه نيز با مشكلات و دشمني هاي فراواني روبرو است. تركيه، قطر، عربستان، اسراييل و حتي اردن كوچك از جمله آنها هستند كه عليه دولت كنوني عراق فعاليت مي كنند.
مسئله قابل توجه در اين زمينه اين است كه مخالفان منطقه اي به هيچ وجه توان اتحاد و رفتار يكسان عليه بغداد را ندارند، به اين دليل كه هر كدام هدف خاص خود را در دنبال مي كنند كه رودررويي يكديگر قرار مي گيرند. اما در حوزه نظام بين الملل، آمريكا و عمده كشورهاي غربي به عراقي كه با تفاوت هاي اندكي در صف مقاومت، اتحاد ايران و سوريه و همچنين سياست شرقي قرار دارد، داراي چالش هستند بنابراين از اقدامات ضد دولت مركزي عراق حمايت مي كنند.
دولت عراق در حال حاضر در سه حوزه داخلي، منطقه اي و فرامنطقه اي با چالش هاي گسترده مواجه است. كشور عراق همچون ديگر كشورهاي منطقه خاوريمانه با تعدد قوميت ها و مذاهب همراه است. هر چند علاقه نداشته باشيم اختلافات كلان منطقه را به شيعه و سني سرايت دهيم اما اين مسئله به راحتي تاثيرات كلان خود را مي گذارد. بر اساس آمار پنج سال پيش، عراق بيش از 30 ميليون جمعيت دارد كه از بين آنها 68 درصد شيعه، 30 درصد سني، دو درصد مسيحي و پيرو ساير اديان هستند.
به لحاظ قوميتي نيز 75 درصد را عرب، ۲۰ درصد را کرد و پنج درصد را آشوری، ترکمن و سایر اقوام تشكيل مي دهند. بنابراين عمده تركيب جمعيتي و اختلاف ديني - قومي را مي توان در مذهب شيعه - سني و قوميت عرب - كرد جستجو كرد. در حال حاضر نيز تظاهرات در استان هاي سني نشين در حال انجام است. تعدادي از مقامات سياسي اهل تسنن و همچنين كرد در داخل كابينه و دولت نيز حضور دارند. اگر چه در ميان كشورهاي چند قوميتي اين سياست مي تواند درست باشد، اما به خاطر اختلافات زياد در برخي از موارد تنش ها از همان مراكز كليد مي خورد.
تظاهرات روزهاي اخير نيز ريشه در همين مسئله دارد. پس از اينكه دولت مركزي شماری از محافظ هاي «رافع العیساوی»، وزیر دارایی اين كشور را كه سنی مذهب است به اتهام‌های تروریستی دستگیر كرد، اعتراضات استان هاي سني مذهب هم شروع شد كه حتي در اين اعتراضات شعار سقوط نظام به گوش مي رسد. همزمان با اعتراضات اهل تسنن، اياد علاوي، رهبر ائتلاف العراقیه كه شيعه اما سكولار است و همچنين مقتدي صدر كه عموما رويه قابل پيش بنبي را در سياست دنبال نمي كند، از مخالفان مالكي حمايت كرده اند.
اما در حال حاضر عمده اعتراضات در عراق نه شيعي - شيعي بلكه سني - شعيي است كه چالش هاي جديد را براي دولت مركزي ايجاد كرده است. در حوزه داخلي جداي از بحث مذهب، قوميت نيز عراق واحد را تهديد مي كند. زيرا منطقه كردستان كه دوران خودمختاري را سپري مي كند، تهديدي جدي براي تجزيه عراق محسوب مي شود كه اين مسئله سه كشور ديگر منطقه را نيز درگير مي كند.
در هر صورت در حوزه داخل اين تركيب قوميتي و مذهبي اتحاد عراق را با چالش مواجه كرده است اما در هر صورت «دموكراسي عددي» و «راي مذهب محور»،حول و حوش شيعه مي چرخد و جايي براي قدرت مسلط براي اهل تسنن و كردها نمي گذارد. اما در اين ميان عراق در حوزه هاي منطقه و فرامنطقه نيز با مشكلات و دشمني هاي فراواني روبرو است. تركيه، قطر، عربستان، اسراييل و حتي اردن كوچك از جمله آنها هستند كه عليه دولت كنوني عراق فعاليت مي كنند.
مسئله قابل توجه در اين زمينه اين است كه مخالفان منطقه اي به هيچ وجه توان اتحاد و رفتار يكسان عليه بغداد را ندارند، به اين دليل كه هر كدام هدف خاص خود را در دنبال مي كنند كه رودررويي يكديگر قرار مي گيرند. اما در حوزه نظام بين الملل، آمريكا و عمده كشورهاي غربي به عراقي كه با تفاوت هاي اندكي در صف مقاومت، اتحاد ايران و سوريه و همچنين سياست شرقي قرار دارد، داراي چالش هستند بنابراين از اقدامات ضد دولت مركزي عراق حمايت مي كنند.
ارسال نظر