ابهام در ساخت بزرگ ترین پروژه وزارت نیرو بعد از ۱۰ سال!

پارسینه - گروه اقتصاد: حاشیه های سد گتوند تمامی ندارد و هنوز مشخص نیست چه آینده ای در انتظار یکی از بزرگترین پروژه های وزارت نیرو است. این سد باید سال ۸۷ آبگیری می‌شد اما بحران مالی و مشکل کوه‌های نمکی در درون مخزن سد، آبگیری را با تاخیر چند ساله مواجه کرد.

گر چه مجریان سد مدعی بودند پوشش رسی باعث تاخیر در انحلال نمک سازند و لایه‌بندی در آب مخزن شده است و با مدیریت مخزن و تخلیه آب از سطوح بالا کیفیت آب کارون مشکلی پیدا نمی‌کند، اما فرا رسیدن فصل پاییز و تاثیر سیلاب‌ها و بارندگی‌ها قابل چشم پوشی نیست.

این در حالی است که با توجه به توده‌های نمکی موجود در مخزن سد گتوند، بعد از آغاز آبگیری این سد، باید برنامه ریزی دقیق برای تکمیل پوشش رسی روی این سازند صورت می‌گرفت تا مشکلات زیست محیطی و شور شدن آب در پایین دست اتفاق نیفتد، اما اعتباری برای اتمام آن اختصاص نیافت.

سد گتوند پر هزینه ترین سد کشور است و مخزن آن گنجایش 5 میلیارد متر مکعب معادل 28 برابر سد کرج در استان تهران را داراست که رئیس سازمان بازرسی کل کشور در باره آن گفت: این سد برای کشاورزی خوزستان تهدیدی بالقوه است و باید به طور کامل تخلیه شود و کاربری آن نیز تغییر کند.

این در حالی است که دو سال پیش که سدگتوند علیا برای آبگیری مهیا می‌شد. دوستداران محیط زیست و میراث فرهنگی درباره پیش‌آمدهای بعدی آبگیری این سد هشدار می‌دادند ولی هیچ کس به این هشدارها توجه خاصی نداشت.

چند روز پیش هم مسئولان ساخت این سد به سازمان بازرسی رفتند تا به ابهامات موجود در این باره پاسخ دهند، هرچند مدیر پروژه سد گتوند علیا در خصوص این جلسه اعلام کرد موضوع خاصی نبود.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز پیش از آبگیری سد گتوند در گزارشی اعلام کرده بود که نمک زیادی در بستر رودخانه و سازندهای کنار آن وجود دارد.

گر چه در مطالعات سد گتوند علیا که توسط پژوهشکده محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس انجام شده، به رهنمون‌های سازند گچساران (شامل نمک طعام، ژیپس و انیدریت) و مشکلاتی که برای مناطق پایین دست به وجود می‌آید، به صورت مختصر اشاره شده اما به گفته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست این سد فاقد مطالعات مدون زیست محیطی است.

از سوی دیگر نشت نفت هم مشکل دیگری برای وزارت نیرو ایجاد کرده است ولی مسولان امر از کنترل آن سخن می گویند. تا کنون 2 هزار ميليارد تومان اعتبار براي ساخت سد گتوند ‏و همچنين كار صدها متخصص در سه دولت بر روي اين سد انجام شده، بدون اينكه به مشكلاتي كه سد ايجاد مي كند توجه شود.

این در حالی است که در واکنش به ابهامات موجود در این باره گفت: هیچ گونه مساله لاینحلی برای سد گتوند وجود ندارد و وزارت نیرو تمام مسائل آن را شناسایی و با آن برخورد کرده است.

سد گتوند علیا در ۲۵ کیلومتری شمال غرب شهرستان شوشتر در خوزستان برای تولید سالانه ۴ هزار و ۵۰۰ گیگاوات انرژی برقابی، کنترل سیلاب‌های فصلی رودخانه کارون و آب‌های خروجی از سدهای بالادست و تنظیم آب کشاورزی مورد نیاز پایین دست احداث شده است.

آنچه سد گتوندعلیا را با تمام سدهای جهان متفاوت کرده این است که در فاصله ۵ کیلومتری سد معادن نمکی وجود دارد که درون مخزن سد قرار گرفته و به هنگام آبگیری نگرانی‌هایی از بابت شوری آب رودخانه کارون در پایین دست به‌وجود می‌آورد.