بازار خودرو هم «جمشید بسم‌الله» دارد؟

در شرایطی که قیمت خودروهای پرتیراژ داخلی در چند هفته اخیر صعودی شده است، مشخص نیست که این قیمت‌ها دقیقا توسط چه کسانی و در کجا تعیین می‌شود.

در شرایطی که عرضه به مقدار کافی از سوی خودروسازان صورت می‌گیرد تفاوتی بین قیمت کارخانه و بازار خودروها وجود نداشته یا این تفاوت بسیار ناچیز است اما در مواردی مانند شرایط فعلی که افت تولید و کاهش عرضه از سوی خودروسازان وجود دارد، با افزایش تفاوت قیمت رسمی و بازار خودروها این سوال پیش می‌آید که چه کسانی قیمت خودروها در بازار آزاد را تعیین می‌کنند.

اگرچه قیمت‌های رسمی فروش خودروسازان از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تعیین و ابلاغ می‌شود اما هیچ مکانیزم روشن و شناخته شده‌ای برای تعیین قیمت این محصولات در بازار آزاد وجود ندارد.

یک عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در این باره می‌گوید: قیمت خودروها در بازار از سوی خودروسازان و به صورت غیرمستقیم تعیین می‌شود. به گفته علی خاکساری، قیمت خودرو در بازار نیز مانند هر کالای دیگری تابع قانون عرضه و تقاضا است به‌گونه‌ای که در صورت برابر بودن عرضه و تقاضا، قیمت‌ها ثابت مانده، با افزایش عرضه قیمت‌ها کاهش و با رشد تقاضا، افزایش می‌یابد.

وی خاطرنشان می‌کند: بنابراین خودروساز می‌تواند با کاهش و قطع عرضه موجب سنگین‌تر شدن کفه تقاضا نسبت به عرضه شده و به رشد قیمت‌ها در بازار آزاد دامن بزند. با این کار خودروساز به دلالان و واسطه‌ها این پیام را می‌دهد که قیمت خودرو در بازار روزانه باید افزایش یابد.

در برابر این اظهارات اما دبیر انجمن خودروسازان ایران با رد هرگونه نقش خودروسازان در تعیین قیمت خودرو در بازار، می‌گوید: خودروسازان داخلی امکان تعیین قیمت فروش محصولات خود را هم ندارند چه رسد به آن‌که بخواهند قیمت این محصولات در بازار را تعیین کنند.

احمد نعمت‌بخش با بیان این‌که در حال حاضر دلالان و واسطه‌ها نقش اصلی را در بازار آزاد خودرو دارند، خاطرنشان می‌کند: این دلالان هستند که به دلیل تفاوت فاحش قیمت کارخانه و بازار خودروها، محصولات عرضه شده از سوی خودروسازان را خریداری کرده و به قیمت دلخواه خود در بازار عرضه می‌کنند در حالی که هیچ سودی از این افزایش قیمت نصیب خودروسازان نمی‌شود.

به هر حال قیمت خودروها در بازار آزاد چه از سوی خودروسازان و چه از سوی دلالان تعیین شود نکته قابل توجه در آن هماهنگی نسبی فروشندگان مختلف با قیمت‌های تعیین شده است به‌گونه‌ای که بعضا گفته می‌شود قیمت این محصولات از سوی فرد یا افرادی تعیین شده و پس از آن به اطلاع تمام دلالان، واسطه‌ها و دیگر فعالان بازار خودرو می‌رسد.

منبع: روزنامه ملت ما