نام قدیم «خلیج فارس» چه بود؟

نام خلیج فارس میراث معنوی این سرزمین به شمار می‌آید که ریشه در تمدن ایرانی دارد و قرن‌های متمادی است که بر این گستره آبی سایه افکنده و هزاران سال است که جهانیان، این خلیج را با نام خلیج فارس می‌شناسند.

براساس آنچه در کتاب «اطلس جغرافیای جهان» انتشارات اشتوتگارت آلمان به سال ۱۹۷۱ میلادی آمده و مریم شریفی نیز پژوهش کرده است، قدیمی‌ترین نام خلیج فارس به موجب یکی از کتیبه‌های آشوری «نارمَهَ تو» (Nar Marratu) به معنای «رود تلخ» است که آشوریان پیش از تسلط آریایی‌ها بر فلات ایران، بر آن نهاده بودند.

در سنگ نبشته معروف داریوش هخامنشی در تل المسحوته یا المسخوته مصر نیز در عبارت، «درایه تیه هچا پارسا آیی تی» (Darya tya haca parsa aitya)، یعنی «دریایی که از پارس سر می‌گیرد» نام دریای پارس آمده است.

فلاویوس آریانوس، تاریخ‌نگار یونانی که در سده دوم قبل از میلاد می‌زیسته، نام لاتین «پرسیکون کاایتاس» (Persikon Kaitas) را که ترجمه دقیق و درستی از خلیج فارس است، بر آن نهاده که این اصطلاح در کتاب‌های لاتین هم آمده است.

در کتاب‌های جغرافیایی لاتین از جمله کتاب «اطلس جغرافیای جهان» که جزو آثار شاخص موزه کتابخانه‌ اختصاصی نیاوران است، ‌خلیج فارس به لاتین «مار یا ماره پرسیکوم» (Mare persicum) نوشته شده که همان دریای پارس است.

بنابراین، با توجه به منابع تاریخی به جای مانده از سده‌های قبل از میلاد مسیح تا دوره اسلامی و عصر حاضر، این خلیج، ‌همیشه در تمام نقشه‌ها و نوشته‌های مورخان «پارس» نامیده شده است. نامی که تنها میراث تاریخی و اسنادی این سرزمین نیست، بلکه باید آن را میراث زبانی هم دانست که با هم هویت منطقه‌ای را می‌سازد و امروز منطقه را با گذشته‌هایش پیوند می‌دهد و آن را در امتداد تاریخی پایدار می‌سازد.

اطلس جغرافیای جهان درحال حاضر در کتابخانه موزه نیاوران نگهداری می‌شود و به لحاظ قطع، بزرگترین کتاب لاتین این مجموعه به شمار می‌آید.