الحیات: چرا دولت سوریه لحن خود را از سکولار به دینی تغییر داد؟

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی پارسینه ، روزنامه‌ی عربی الحیات در یادداشتی به تحلیل تغییر لحن دولت سوریه به سمت مبارزه‌ی مذهبی با مخالفان خود پرداخته است. بررسی این تحلیل به درک فرضیات ذهنی مخالفان سرسخت دولت سوریه کمک می‌کند. نویسنده‌ی یادداشت مدعی شده است که جهادگران سلفی فعلی علیه نظام، تربیت‌شدگان سابق دولت سوریه برای مبارزه با آمریکا در عراق هستند. این ادعا می تواند محل بحث و جدل باشد.

وب‌سایت شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) ترجمه‌ی این یادداشت را منتشر کرده است:

شورای عالی افتاء در جمهوری عربی سوریه بیانیه ای را صادر کرد: « بسم الله الرحمن الرحیم. قال تعالی: ( الذین استجابوا لله و الرسول من بعد ما اصابهم القرح للذین احسنوا منهم و اتقوا اجر عظیم ، الذین قال لهم الناس ان الناس قد جمعوا لکم فاخشوهم فزادهم ایمانا و قالوا حسبنا الله و نعم الوکیل )...».

اما ویدیویی با این مضمون را که ماهواره سوریه پخش کرد نه مورد استقبال نیروهای موسوم به «ارتش آزاد» قرار گرفت و نه «فعالان مدنی» و نه حتی جوانان طرفدار «جبهه النصره» که یک گروه سلفی و پیکار جوست. در این ویدیو به نقل از شیخ احمد بدر حسون مفتی اعظم سوریه مطالبی آمده بود. آیا او نیز از رژیم جدا شده بود؟ هرگز. خبرهای بعدی نشان می داد که او جدانشده است. طرفه این بود که رژیمی سکولار در سوریه از مردم می خواست به «جهاد در راه خدا» قیام کنند. گروه های سلفی و به قول حکومت سوریه «تروریست» تا پیش از این چنین لحنی را نشنیده و ندیده بودند. آنها تصورشان هم نمی شد که روزی تلویزیون دولتی سکولار اقدام به چنین کاری کرده و از جوانان بخواهد برای جهاد وارد میدان شوند!

گوینده جوانی که لباسی رسمی به همراه کراواتی سیاه و پیراهنی سفید پوشیده بود، بیانیه مذکور را مسلسل وار قرائت می کرد. درست شبیه زمانی که بیانیه های دولتی دیگری را در تقبیح هرگونه حرکت اسلامی یا برگزاری مراسمی دینی و به نشانه اعتراض به نظام حاکم قرائت می کرد. در پایین صفحه تلویزیون، این عبارت در قابی مستطیل شکل می چرخید: بیانیه شورای عالی افتاء در جمهوری عربی سوریه و ضرورت انجام تکالیف شرعی در دفاع از میهن و وحدت کشور! در این نوار متحرک همچنین می شد خبر دیگری را بخوانی که رییس جمهور به یاسین بقوش هنرمند متوفی نشان لیاقت با درجه ممتازداده است و خانواده این هنرمند شهید نیز از جناب رییس جمهور تشکر و قدردانی کرده اند.

همه اینها تصویری را از رفتارهای متناقض رژیمی به چشم می کشید که توصیف آن دشوار است. رژیم حاکم برسوریه طی سال های گذشته رفتارهایی پر از تناقض داشته است که برای هیچ کسی توجیه پذیر نیست. بارها شاهد بودیم که برای مثال دولت به فلان شیخ اجازه می داد تا از طلاب خارجی درمدارس و مساجد دمشق استقبال شود و به اصطلاح کسانی را تربیت کند که بعدها «بنیادگرایان» یا عناصر «جهادی» نام گرفتند. دولت بعد آمد و این مساجد را بست و اجازه تدریس به طلاب خارجی را ممنوع کرد هرچند دیگر دیر شده بود! زمانی بود که به روحانیون اجازه داده نمی شد پا به آستانه تلویزیون بگذارند اما حالا برعکس شده و به سکولارها اجازه چنین کاری را نمی دهند. الان می گویند سکولاریسم ممنوع و هرگونه فعالیت حزبی خطرناک !

جالب اینکه الان کسانی که علیه نیروهای نظامی و ارتش سوریه مبارزه کرده و خود را سلفی ها معرفی می کنند دقیقا همان کسانی هستند که روزگاری رژیم حاکم آنها را تحت پروژه های جهاد در راه خدا و برای مبارزه با نیروهای آمریکایی و انگلیسی خود تربیت می کرد و به عراق می فرستاد. هم اکنون آنها از آن مبارزه برگشته و خود را دوباره سازماندهی کرده و بر ضد همان نظام می جنگند!

چند سال پیش یک بار دولت دستور داد 1200 معلم زن را به خاطر پوشیدن نقاب از کار اخراج کنند زیرا به نظرش این مساله صبغه سکولاریسم حکومت را زیر سوال می برد اما چند هفته بعد دولت ناگهان با چرخشی 180 درجه ای از این دستور پشیمان شد و دوباره آنها به سر کار آورد. حتی دولتی که خود را حامی سکولاریسم معرفی می کند در ابتدای نا آرامی های سوریه به محمد سعید رمضان البوطی اجازه تاسیس یک کانال تلویزیونی دینی داد اما در مقابل اعطای این چنین هدیه ای اقدام به ارسال پارازیت بر روی شبکه های خبری معروف عربی از جمله الجزیره و العربیه و اورینت کرد و آنها را «مزدور» و «دشمن» خواند. در فاصله دوسال گذشته تنها یک کانال از تهاجم این پارازیت ها مصون بوده و آن کانال تلویزیونی «الصفا» است. نظام سوریه که روزی خود را حامی سکولاریسم می دانست امروزه رویکردی اسلام گرایانه از خود بروز می دهد و درعوض سکولارها را به حاشیه می راند. گفته می شود تعداد سکولارهایی که تاکنون به زندان افتاده اند بیشتر از سایر گروه هاست!

تلویزیون همچنان ادامه بیانیه را قرائت می کند: «ای فرزندان سربلند سوریه. فرزندان امت اسلامی و عربی. در شرایطی که دشمن جنگی تمام عیار را علیه کشور ما به راه انداخته... و می خواهد مواضع سوریه را که در جهت دفاع از آزادی ملی و کرامت انسانی است هدف قرار دهد... درچنین شرایطی است که مردم فرزندان خود را برای دفاع از سوریه تقدیم می کنند... ».

برای کسانی که امروزه درشهرهای سوریه درگیرجنگی تمام عیار هستند دیگر تقدیم فرزندان یا مرگ ارزش چندانی ندارد. کسانی در این سو و در راه مبارزه با رژیم حاکم کشته می شوند و کسان دیگری در آن سو و به تحریک رسانه های حاکم برای مبارزه با «دشمنان دین و دولت». این ماجرا تا کی ادامه خواهد داشت؟ این روزها به یاد جوانانی می افتم که درساحل زندگی می کردند. درهمان خانه های محقری که تعدادی شان به راحتی تخریب شدند تا بشود برای افسران کاخ هایی بسازند. ساخت ویلاهای بزرگ و کاخ های اشرافی بود که رفته رفته خانه های کوچک آنها را بلعید. حتی ساحل دریا را هم با خود بلعید و دیگر به کسی اجازه داده نشد که آن طرف ها پیدایش شود. زمانی که برق قطع می شد صدای موتورهای برق این کاخ ها را می شنیدی که در تاریکی شب می غریدند و طنین عجیبی را در ساحل پراکنده می کردند. وقتی اتومبیل های همراهان «المعلم» می آمد بچه های پابرهنه دور و برش جمع می شدند و مانند تحفه ای نادر به آن دست می کشیدند. امروزه دیگر البته معلم به این منطقه نمی آید و همان مجاهدانی را که روزی نظام حاکم برای جنگ با آمریکایی ها و انگلیسی ها به عراق می فرستاد برگشته اند تا کاخ ها و قصرهایی را تصاحب کنند که روزی بر ویرانه خانه هایشان ساخته شد. برای این چنین کسانی دیگر بیان مذهبی خاصی را که این روزها نظام حاکم در پیش گرفته است معنایی ندارد.