پشت‌پرده رکوردزنی صادرات نفت ایران به چین چیست؟

به گزارش پارسینه؛ "انیسیتو کپلر" که به رهگیری روندهای جهانی انرژی و به طور خاص صادرات نفت در جهان می پردازد، به تازگی گزارشی معنادار را با محوریت صادرات نفت ایران منتشر کرده است. این نهاد مطرح انرژی جهان اعلام کرده که ایران در ماه مارس سال 2025(ماه گذشته میلادی)، بیش از 1.91 میلیون بشکه نفت به چین صادر کرده است. این عدد در نوع خود یک رکوردزنی قابل توجه برای صادرات نفت ایران به چین محسوب می شود و از بالاترین عددی که در ماه آگوست سال 2024 ثبت شده بود(صادرات روزانه بیش از 1.7 میلیون بشکه)، به نحو محسوسی بیشتر است.

در این میان، نکته قابل تامل این است که افزایش صادرات نفت ایران به چین در بحبوحه تشدید تحریم های غرب و به طور خاص دولت ترامپ علیه ایران محقق شده است. موضوعی که با تحلیل و تفسیرهای مختلفی همراه شده است. در این راستا، اینطور به نظر می رسد که چینی ها حداقل با 3 محرک و انگیزه مهم در زمینه تقویت روند خرید نفت از ایران رو به رو هستند.

اول اینکه پالایشگاه های نفت مستقل و کوچک در چین، حاشیه سود به شدت محدودی دارند. حال در این وضعیت، آن ها خرید نفتِ ایران آن هم با قیمت های مقرون به صرفه را فرصتی برای تقویت سودِ خودشان ارزیابی می‌کنند. فعالیت این قبیل پالایشگاه ها در چین، کمتر ماهیت بین المللی و عمدتا معطوف به داخل خودِ کشور چین است.

همین مساله سبب می شود تا آن ها تا حد زیادی از تحریم های تحمیلی غرب و به طور خاص آمریکا در امان باشند. در عین حال، گزارشهای مختلف نهادهای غربی نیز حاکی از این است که دولت های غربی با موانع عدیده‌ای در زمینه شناسایی شیوه رسیدن نفت ایران به بنادر چین و پالایشگاه های مذکور رو به رو هستند. موضوعی که آن نیز یک حاشیه امن را برای خریداران چینیِ نفت ایران فراهم می کند.

نکته دوم اینکه چین به خوبی می داند که ترامپ و ترامپیست ها به دنبال به راه انداختن یک جنگ تجاری بزرگ علیه این کشور هستند. جنگی که به تازگی آغاز شده و اگرچه طیف متنوعی از کشورهای جهان را هدف قرار داده با این حال، واضح است که هدف اصلی ترامپ از این جنگ، ضربه زدن به چین است. کما اینکه ترامپ به تازگی در توئیتی مدعی شده که آغاز مجدد جنگ تجاری وی علیه چین، ضربه سختی را به این کشور زده است.

درست به همین دلیل، چینی ها با انگیزه های فزاینده ای برای تقویت پیوندهای نفتی و انرژی خود با ایران رو به رو شده اند. به بیان ساده تر، در بحبوحه جنگ تجاری آمریکا علیه چین، پکن از هر فرصتی استفاده می کند تا تبعات منتفی این جنگ علیه خود را به حداقل ممکن برساند.

و در نهایت سوم اینکه برخی از تحلیلگران به طور خاص به این مساله اشاره دارند که روند صعودی خرید نفت ایران توسط چین تا حدی نیز می تواند تابعی از توافق مشارکت راهبردی میان تهران و پکن باشد که ماه ها از امضا و عملیاتی شدن آن می گذرد. در واقع، ایران و چین در قالب توافق مذکور احتمالا توافقاتی را در زمینه تامین انرژی چین توسط ایران داشته اند و همین مساله سبب می شود تا مثل گذشته در بزنگاه تشدید فشارهای خارجی، شاهد کاهش چشمگیر میزان صادرات نفت ایران به بازارهای خارجی از جمله کشور چین نباشیم.