.svg)
دغدغه والدین در شهریه مدارس/افزایش خودسرانه شهریه مدارس غیرقانونی است
هر سال با نزدیک شدن به فصل ثبت‌نام مدارس، والدین با دغدغه‌ای بزرگ‌تر از انتخاب مدرسه مناسب روبه‌رو می‌شوند؛ دغدغه‌ای که نه‌تنها جنبه آموزشی، بلکه بار مالی سنگینی نیز به همراه دارد
به گزارش پارسینه به نقل از اقتصادنیوز، روزنامه جوان مدارس غیردولتی که به دلیل ضعف سیستم آموزشی مدارس دولتی، تقاضای بالایی دارند، هر ساله شهریه‌های خود را افزایش می‌دهند؛ گاهی بدون ضابطه و گاهی بدون هیچ توضیح روشنی! حال به تازگی و برای چندمین بار، رئیس سازمان مدارس غیردولتی، اعلام کرده که افزایش خودسرانه شهریه مدارس غیردولتی ممنوع است! یک حرف تکراری، که مشخص نیست چند مدرسه به آن اهمیت دهند.
بار‌ها و بار‌ها مسئولان آموزش‌وپرورش اعلام کردند که افزایش خودسرانه شهریه مدارس غیرقانونی است، در عمل، اما برخی از مدارس بدون رعایت دستورالعمل‌های رسمی، شهریه‌های خود را (به بهانه‌های مختلف) افزایش می‌دهند. به همین دلیل والدین هر سال یک فشار مالی مضاعفی را تجربه می‌کنند، اما چاره‌ای جز پذیرش آن ندارند، چراکه همچنان هیچ سازوکار شفافی برای جلوگیری از این روند معیوب در نظر گرفته نشده است.
روز شنبه، احمد محمودزاده، رئیس سازمان مدارس غیردولتی اعلام کرد که شهریه مصوب برای هیچ مدرسه‌ای نهایی و ابلاغ نشده‌است.
او تأکید کرد که سیاست آموزش‌وپرورش شامل چند محور اساسی است: «افزایش شهریه‌های پایین‌تر از حد استاندارد، برقراری توازن شهریه بین مدارس دارای ظرفیت مشترک و تفکیک هزینه‌های آموزشی از سایر هزینه‌ها.»
این سیاست‌ها در ظاهر می‌تواند چارچوبی برای اصلاح روند شهریه‌گذاری مدارس غیردولتی باشد، اما مهم‌ترین چالش همچنان پابرجاست؛ نبود نظارت مؤثر بر اجرای این سیاست‌ها.
برخی مدارس غیردولتی، تمام هزینه‌های جنبی مانند سرویس، لباس فرم، کلاس‌های فوق‌برنامه و حتی هزینه‌های غذا را به‌طور کلی اعلام می‌کنند و این امر باعث ابهام در تعیین شهریه واقعی می‌شود. چنین رویه‌ای نه‌تنها والدین را سردرگم می‌کند، بلکه مانع از شفافیت مالی در سیستم آموزش غیردولتی می‌شود.
سال‌هاست که خانواده‌ها با واقعیتی تلخ مواجه هستند؛ کیفیت پایین برخی مدارس دولتی، شلوغی کلاس‌های درس، و برخورد نامناسب کادر آموزشی، آنها را به ناچار به سمت مدارس غیردولتی می‌کشاند. حال در چنین شرایطی برخی از مدارس غیردولتی مرتکب تخلف می‌شوند و شهریه‌های گران طلب می‌کنند، موضوعی که مشکلات خانواده‌ها را دوچندان می‌کند.
مریم، مادر یک دانش‌آموز دبستانی در این رابطه به «جوان» می‌گوید: «سال گذشته شهریه مدرسه دخترم یکباره چند میلیون تومان افزایش پیدا کرد. بدون هیچ توضیح شفافی! فقط گفتند هزینه‌ها بالا رفته و باید این مبلغ را پرداخت کنیم. وقتی اعتراض کردیم، گفتند می‌توانیم مدرسه را عوض کنیم، اما مگر انتخاب دیگری داریم؟ مدارس دولتی کلاس‌های پرجمعیتی دارند و کیفیت آموزش پایین‌تر است. هیچ نظارتی نیست و ما مجبوریم بپذیریم.»
این نگرانی تنها محدود به یک خانواده نیست. رضا، پدر یک دانش‌آموز دبیرستانی، تجربه مشابهی را بیان می‌کند: «مدرسه فرزندم ابتدا شهریه مصوب را اعلام کرد، اما بعد از مدتی هزینه‌های اضافی مثل کلاس‌های فوق‌برنامه، اردوها، سرویس مدرسه و حتی لباس فرم را به آن اضافه کردند. عملاً مجبور شدیم دو برابر مبلغ شهریه‌ای که انتظار داشتیم، پرداخت کنیم. اگر شهریه‌ها از قبل مشخص بود و امکان کنترل وجود داشت، هیچ مدرسه‌ای جرئت تخلف نداشت.»
بدون شک اگر کیفیت آموزش در مدارس دولتی به سطح مطلوبی رسیده‌بود، مدارس غیردولتی تا این حد رونق نمی‌گرفتند. بسیاری از خانواده‌ها مجبور شده‌اند که برای تأمین آینده بهتر فرزندانشان، به مدارس غیردولتی روی بیاورند. این انتخاب در بسیاری از موارد ناشی از اجبار است، نه تمایل واقعی. در چنین شرایطی مدارس غیردولتی با بهره‌گیری از کیفیت پایین‌تر آموزش در مدارس دولتی و تراکم بالای کلاس‌های درس، تقاضای بالایی برای ثبت‌نام دارند و از این شرایط برای افزایش بی‌ضابطه شهریه سوءاستفاده می‌کنند.
یک معلم مدرسه غیردولتی که نمی‌خواهد نامش فاش شود، در این رابطه توضیح می‌دهد: «مدیران برخی مدارس می‌دانند که والدین چاره‌ای جز ثبت‌نام ندارند. مدارس دولتی با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند، همین باعث شده مدارس غیردولتی بازار داغی داشته باشند. برخی از این مدارس عمداً شهریه‌ها را بالا می‌برند، چون تقاضا زیاد است و نظارت کافی روی آنها وجود ندارد.»
برخی کارشناسان و مسئولان در حوزه آموزش و مدارس غیردولتی درباره افزایش شهریه‌ها و راهکار‌های کنترل آن اظهار‌نظر کرده‌اند.
براساس یک مقاله علمی منتشر شده در نشریه مدیریت مدرسه، معیار‌ها و شاخص‌های رتبه‌بندی مدارس غیردولتی از دیدگاه عوامل راهبردی بررسی شده‌است. این مقاله به ارکان پنج‌گانه مدرسه، ذی‌نفعان مدارس غیردولتی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش پرداخته است و نشان می‌دهد که شفافیت در شهریه‌ها و نظارت بر عملکرد مدارس غیردولتی یکی از مهم‌ترین عوامل در رتبه‌بندی این مدارس محسوب می‌شود.
همچنین، گزارشی از مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۴۰۱ منتشر شده که به بررسی نظام آموزشی و چالش‌های مدارس غیردولتی پرداخته است. این گزارش تأکید دارد که شفاف‌سازی شهریه‌ها و نظارت بر عملکرد مدارس غیردولتی یکی از مهم‌ترین عوامل در رتبه‌بندی این مدارس محسوب می‌شود. علاوه بر آن، در این گزارش کارشناسی پیشنهاد شده سامانه الکترونیکی برای ایجاد شفافیت در شهریه‌ها و مدیریت مدارس غیردولتی راه‌اندازی شود. این سامانه می‌تواند به کنترل افزایش بی‌ضابطه شهریه‌ها و نظارت بر عملکرد مدارس کمک کند.
موضوع شهریه مدارس غیردولتی سال‌هاست که به چالش بزرگی تبدیل شده‌است. ممنوعیت افزایش خودسرانه شهریه روی کاغذ وجود دارد، اما عدم نظارت دقیق باعث شده که برخی مدارس این قانون را زیر پا بگذارند. بدون شک اگر سامانه‌های نظارتی تقویت شوند و والدین امکان گزارش تخلفات شهریه‌ای را به صورت برخط و لحظه‌ای داشته باشند، این روند معیوب می‌تواند اصلاح شود.
بی‌تردید اجرای سیاست‌های شفاف‌سازی و کنترل شهریه‌ها می‌تواند مانع از افزایش بی‌ضابطه شهریه شود. اما تا زمانی که نظارت قوی و اجرای دقیق قوانین به‌صورت مداوم اعمال نشود، مشکلات همچنان ادامه خواهد داشت.
نظام آموزشی کشور نیاز دارد که برای مدیریت این چالش، نه‌تنها قوانین سختگیرانه‌تری وضع کند، بلکه مکانیزم‌های اجرایی و نظارتی کارآمدتری برای اجرای آنها در نظر بگیرد. تنها در این صورت می‌توان امید داشت که تعادل شهریه‌های مدارس غیردولتی حفظ شود و خانواده‌ها بتوانند بدون دغدغه مالی، فرزندانشان را در محیطی مناسب ثبت‌نام کنند.
ارسال نظر