رجعت چيست؟

پارسینه-گروه فرهنگی: (رجعت) در لغت به معني بازگشت است، و در اصطلاح به معني بازگشت گروهي از مؤمنان خالص و عده‌اي از منافقان فاجر پيش از قيامت به اين جهان است.اعتقاد به رجعت يكي از عقايد مسلم و ترديد ناپذير شيعه است، كه بر اساس آيات قرآن و احاديث معصومين عليهم السلام استوار مي‌باشد.باري، خداوند منان بر طبق حكمت بالغه اش، مقرر فرموده كه به هنگام پياده شدن احكام الهي واستقرار يافتن حكومت واحد جهاني، چشم انتظاران آن روزگار مسعود باز گردند واز بركات بي پايان دولت كريمه خاندان وحي برخوردار شوند.

هنگامي كه مؤمنان خالص براي مشاهده الطاف حق، ودرك لذت زندگي در پناه دولت حق باز مي‌گردند، ستمگران و ملحدان نيز باز مي‌گردند، تا پيش از آخرت قسمتي از واكنش اعمال خود را ببينند و مايه سرور و تشفي خاطر ستمديدگان گردد.فرمان رجعت همانند فرمان ظهور، از طرف خداوند قادر متعال صادر مي‌شود، و جمعي از بندگان خالص خداوند، كه سال‌ها و احيانا قرن‌ها پيش از آنان ديده از جهان فرو بسته‌اند، باز مي‌گردند و تجلي قدرت خداوند را در دولت كريمه امام مهدي (عليه السلام) مي‌بينند.

آيات بي شماري از قرآن كريم، توسط پيشوايان معصوم - عليهم السلام - به عنوان آيات رجعت مطرح شده، كه از بررسي آن‌ها وقوع رجعت در ميان پيشينيان وامكان آن در آينده به روشني اثبات مي‌گردد. در اينجا به چند نمونه از آياتي اشاره مي‌كنيم، كه در احاديث اهل بيت عصمت وطهارت به رجعت گروهي از مؤمنان و مشركان خالص بعد از ظهور حضرت مهدي (عجل الله فرجه) تفسير شده است:

1- "ولئن قتلتم في سبيل الله..."(سوره آل عمران، آيه 157)

اگر در راه خدا كشته شويد، و يا بميريد، رحمت و مغفرت خدا بهتر است از آنچه گرد مي‌آوريد.

امام باقر (عليه السلام) در پيرامون اين آيه از جابر پرسيد: اي جابر! آيا مي‌داني كه معناي (سبيل الله) چيست؟جابر گفت: نه به خدا سوگند، جز اينكه از شما بشنوم. فرمود: (سبيل الله) راه علي و اولاد علي است. هر كس با ولايت وي كشته شود، در راه خدا كشته شده است. و هر كس با ولايت او بميرد، در راه خدا مرده است.

هيچ مؤمني از اين امت نيست جز اينكه براي او قتل و مرگي هست، هر كدام از آن‌ها كشته شود يك بار ديگر بر مي گردد تا بميرد، و هر كدام از آن‌ها بميرد، برمي گردد تا كشته شود).(1)وامام رضا (عليه السلام) نيز در اين رابطه فرموده است: (هر مؤمني در بستر بميرد در رجعت كشته مي‌شود، و هر مؤمني كشته شود، در رجعت در بستر خود مي‌ميرد).(2)

2- (ان الله اشتري من المؤمنين انفسهم و اموالهم به ان لهم الجنه، يقاتلون...). سوره توبه، آيه 111

خداوند از مؤمنان جان‌ها و مال‌هايشان را خريداري كرد و در برابر، بهشت را از آن آن‌ها ساخت، آن‌ها در راه خدا كارزار كنند و بكشند و كشته شوند. وعده حق خدا در تورات و انجيل و قرآن است. چه كسي از خداوند، به وعده خود وفادارتر است؟ بشارت باد بر شما با اين معامله‌اي كه با خدا كرديد، واين رستگاري بزرگ است.

زراره بن اعين گويد: دوست داشتم از امام باقر (عليه السلام) در مورد (رجعت) سؤال كنم، ولي نمي‌خواستم به طور مستقيم بپرسم، از اين رو پرسش خود را چنين مطرح كردم: جانم به فدايت، به من خبر ده از كسي كه كشته مي‌شود، آيا او مرده است؟ فرمود: نه، مرگ مرگ است و قتل قتل. گفتم: بالاخره كسي كه كشته مي‌شود مي‌ميرد.حضرت فرمود: اي زراره! گفتار خدا حق است كه ميان مرگ و قتل فرق مي‌گذارد و مي فرمايد: (اگر بميرد و كشته شود) (سوره آل عمران، آيه 144)

و در جاي ديگري مي‌فرمايد: (اگر بميرد واگر كشته شويد، به سوي خداوند باز مي‌گرديد). (سوره آل عمران، آيه 158)و مي‌فرمايد: (خداوند از مؤمنان جان ومالشان را در برابر بهشت خريداري كرده است). (سوره توبه، آيه 111)عرض كردم: خداي تبارك و تعالي مي‌فرمايد: (هر كس طعم مرگ را خواهد چشيد).( سوره انبياء، آيه 35)آيا كسي كه كشته مي‌شود طعم مرگ را نمي‌چشد؟ فرمود: (كسي كه با شمشير كشته مي‌شود، همانند كسي نيست كه در بستر بميرد. كسي كه كشته مي‌شود به ناگزير بايد برگردد تا طعم مرگ را بچشد).(3)

آيات بسيار ديگري وجود دارد كه براي آگاهي بيشتر، به كتاب‌هاي مربوط به رجعت مراجعه شود.اينك با آياتي از قرآن كريم آشنا مي‌شويم كه وقوع رجعت را در ميان امت‌هاي پيشين اثبات مي‌كند. هنگامي كه وقوع رجعت در ميان امت‌هاي پيشين ثابت شود، اثبات امكان و لزوم وقوع آن در امت اسلامي نيز ثابت مي‌شود، زيرا بهترين دليل بر امكان چيزي وقوع آن است.

1- (ثم بعثناكم من بعد موتكم لعلكم تشكرون).( سوره بقره، آيه 56)

آنگاه شما را پس از مرگتان برانگيختيم تا شايد سپاسگزار باشيد.

اين آيه در مورد هفتاد نفر از برگزيدگان قوم حضرت موسي (عليه السلام) است كه حضرت موسي آن را از ميان قوم خود برگزيد وبا خود به طور سينا برد تا بر جريان مكالمه‌اش با خدا وگرفتن الواح از جانب خدا شاهد باشند، ودر نتيجه بني اسرائيل صدور الواح را از جانب خدا تكذيب نكنند. چون به (طور) رسيدند ومكالمه حضرت موسي را با خدا مشاهده كردند گفتند: (اي موسي، ما به تو ايمان نمي‌آوريم مگر اينكه خداوند را آشكارا به ما بنماياني). هر چه حضرت موسي آن‌ها را از اين خواسته جاهلانه منع نمود، آن‌ها بر خواهش خود اصرار ورزيدند تا سرانجام صاعقه آمد وهمه آن‌ها را نابود كرد. حضرت موسي عرضه داشت: بار پروردگارا! اگر اين هفتاد نفر زنده نشوند، من چگونه به سوي قوم خود بروم؟ آن‌ها مرا به قتل اين‌ها متهم خواهند كرد. خداوند بر او منت نهاد وآنها را زنده كرد وهمراه حضرت موسي به سوي خانه وكاشانه خود بازگشتند.

در مورد سرگذشت اين هفتاد نفر هيچ اختلافي نيست، و صريح قرآن است كه آن‌ها بر اثر صاعقه جان سپردند، و به درخواست حضرت موسي از نو زنده شدند، كه معناي (رجعت) چيزي جز زنده شدن پس از مرگ نيست. چنانكه امير المؤمنين (عليه السلام) نيز در روايتي به استناد آيات، در مورد مسئله رجعت استدلال نموده‌اند.(4)

2- (واذ قتلتم نفسا فادارتم فيها و الله مخرج ما كنتم ...).( سوره بقره، آيات 72 و73)

(به ياد آوريد هنگامي را كه فردي را به قتل رسانديد. سپس درباره قاتل او به نزاع پرداختيد، وخداوند آنچه را كه مخفي مي‌كرديد آشكار مي‌سازد. پس گفتيم كه قسمتي از گاو را به مقتول بزنيد (تا زنده شود و قاتل خود را معرفي كند) خداوند اين گونه مردگان را زنده مي‌كند و آيات خود را به شما نشان مي‌دهد، شايد عقل خود را به كار بريد).اين آيات پيرامون حادثه قتلي است كه در بني اسرائيل روي داد و به امر خدا گاوي ذبح گرديد و قسمتي از بدن گاو به مقتول زده شد و مقتول زنده شد و قاتل خود را معرفي كرد. (5)

از امام حسن عسكري (عليه السلام) روايت شده كه شخص مقتول 60 سال داشت، هنگامي كه به اذن خدا زنده شد، خداي متعال 70 سال ديگر به او عمر داد و 130 سال عمر نمود. و تا پايان عمر از نشاط و تندرستي و سلامتي حواس برخوردار بود.(6)و نيز داستان معروف اصحاب كهف كه در قرآن آمده دلالت بر همين امر دارد. در دعاها وزيارات مأثوره نيز (رجعت) بيان شده است كه از جمله آن‌ها اين فراز از زيارت جامعه كبيره است:(معترف بكم مؤمن بايابكم، مصدق برجعتكم منتظر لامركم مرتقب لدولتكم).(7)(به شما ايمان دارم، بازگشت شما را باور دارم، رجعت شما را تصديق مي‌كنم، امر شما را انتظار مي‌كشم، دولت شما را چشم به راهم).(8)بيش از صد كتاب پيرامون رجعت (كتاب مستقل يا بخشي از يك كتاب) از علما ودانشمندان شيعه نوشته شده است كه اهميت مساله رجعت در نظر شيعه را نشان مي‌دهد.

پي نوشت‌ها:

1.تفسير عياشي، ج 1، ص 202.

2.بحار الانوار، علامه مجلسي، ج 53، ص 66.

3.تفسير عياشي، ج 2، ص 112.

4.تفسير صافي، كاشاني، ج 4، ص 77.

5.تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج 1، ص 204.

6.تفسير صافي، فيض كاشاني، ج 1، ص 129

7. بلدالامين، كفعمي، ص 301.

8.اقتباس از كتاب (رجعت) تاليف محمد خادمي شيرازي.

شیعه نیوز