چگونه دل سختمان را نرم و اشک چشم را برای اهل بیت روان کنیم؟
پارسینه: عامل مهمی که از نظر روایات در خشک بودن چشم و گریه نکردن نقش مهمی دارد و مانع اصلی اشک ریزی در مصیبت و محبت اهل بیت ع. است، گناه و معصیت است که موجب قساوت قلب و خشکیدن چشنه اشک میشود.
۱. احساسات و عواطف و رقت قلب در همه افراد یکسان نیست و عوامل زیادی در شدت و ضعف آن دخالت دارد. عوامل زیادی مانند نوع اب و هوا و غذا و شرایط جسمی و نیز شرایط محیطی و خانوادگی و نوع تربیت و روحیات والدین و اعضای خانواده و میزان مدر شدت و ضعف احساسات نقش دارند.
چگونه دل سخت را نرم و اشک چشم را برای اهل بیت روان کنیم؟
۲. حقیقت انسان قلب او است و قلب، یعنی مرکز تبدل و تحول و انقلاب و دگرگونی. هیچ گاه انسان از تحول و تبدل خالی نیست. هر حالتی قابل تبدل است و انسان میتواند با همت و تلاش خود را به هر صورتی که اراده کند تغییر دهد. تا انسان اهل محبت نباشد اشکش جاری نمیشود.
۳. عامل مهمی که از نظر روایات در خشک بودن چشم و گریه نکردن نقش مهمی دارد و مانع اصلی اشک ریزی در مصیبت و محبت اهل بیت ع. است، گناه و معصیت است که موجب قساوت قلب و خشکیدن چشنه اشک میشود.
۴. نقطه مقابل قساوت قلب شرح صدر است و هر کدام از شرح صدر و تنگی و قساوت قلب عواملی دارد، مهمترین عوامل قساوت قلب گناه و غذای حرام و همچنین جهل، لجاجت، جدال، مراوده، هم نشینی با بدان و فاجران و مجرمان، دنیا پرستی و هوا پرستی و پر سخنی است. در حدیثی از امام صادق (ع) میخوانیم: «خداوند متعال به حضرت موسی (ع) وحی فرستاد کهای موسی! از فزونی اموال خوشحال مباش و یاد مرا در هیچ حال ترک مکن، چون فزونی مال غالبا موجب فراموش کردن گناهان است و ترک یاد من قلب را سخت میگرداند». (تفسیر نمونه ج. ۱۹، ص. ۴۲۸)
در حدیث دیگری از زبان حضرت عیسی مسیح (ع) میخوانیم «لا تکثروا الکلام بغیر ذکر الله فتقسو قلوبکم، فان القلب القاسی بعید من الله؛ بدون ذکر خداوند زیاد سخن نگویید که موجب قساوت و سختی قلب است». (تفسیر نمونه، ج. ۲۳، ص. ۳۴۲)
برای بدست آوردن رقت قلب باید اسباب و عللی را با دل آمیخته و عجین کرد که پارهای از اسباب رقت قلب اینها هستند:
۱. اجتناب از گناه:
۲. زهد در دنیا:
۳. ترک آرزوهای دراز:
۴. کم خوری:
۵. تأسف طولانی بر غفلات گذشته و هلکات آینده:
از آن جا که خزانه عاطفه نیز براى خود محملى مىطلبد بعد از مدتى (على الخصوص براى شما که قبلا این حالت را داشته اید) بازگشت مى کند و این بازگشت عاطفه و رقت قلب محصول مبارزه با علتهایی است که باعث قساوت قلب شده است؛ بنابراین اصلا نباید نگران باشید. فقط سعى کنید حوزه هاى عاطفه و احساسات را تقویت نمایید.
نکته دیگر آن است که شما در ابتداى سنینى قرار گرفته اید که در برخورد با امور اجتماعى و مردم از این به بعد نمىتوانید صرفا احساسى باشید و به دلیل اقتضاى سنى عقل مى خواهد جایگاه خود را پیدا کند و جولان بدهد وعاطفه شما گاهى مانع مى شود. پیشنهاد مى کنیم اجازه دهید عقل کار خودش را انجام دهد فقط شما جایگاهى ویژه براى ابراز احساسات خود پیدا کنید؛ مثلا مى توانید قطعه شعرى از حافظ زمزمه کنید بخصوص در تنهایى یا به صورت فرادا (و نه جمعى) حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه شب جمعه بعد از نماز عشا بعضى عبارات (به نظر شما دلپسند) دعاى کمیل رابخوانید. تنهایى در این صورت معنادار مى شود رفته رفته رقت قلب پیدا خواهید کرد.
لازم به یاد آوری است که از جمله عواملی که در قساوت و یا رقت قلب موثر است نوع خوراکیها و غذاها است. برخی غذاها موجب سخت شدن دل و برخی موجب رقت آن میگردد. در روایات آمده که خوردن عدس موجب رقت قلب میگردد و دل انسان را نرم و رقیق میسازد.
یاد مرگ و یادآوری سفر حتمی مرگ و احوال و حالات انسان پس از مرگ و رفتن به قبرستان به مدت کوتاه و تأمل و اندیشه در اوضاع مردگان نیز تأثیر محسوسی در رفع قساوت قلب و تأمین رقت قلب دارد.
همان طور که میدانید گریه بر امام حسین (ع) از واجبات نیست، ولی مسأله گریه و عزاداری برای حضرت سیدالشهدا از بافضیلتترین اعمال است و فلسفههای سازنده و تربیتی متعددی از جمله:
۱. زنده داشتن یاد و تاریخ پرشکوه نهضت حسینی،
۲. الهام بخش روح انقلابی و ستم ستیزی،
۳. پیوند عمیق عاطفی بین امت و الگوهای راستین،
۴. اقامه مجالس دینی در سطح وسیع و آشنا شدن تودهها با معارف دینی،
۵. پالایش روح و تزکیه نفس،
۶. اعلام وفاداری نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم و.
و، اما برای درمان خشکی چشم راههای زیر نیز مفید است:
- پرهیز از گناه
- بیداری سحر و تلاوت قرآن
- روزه داری و پرهیز از پرخوری و پرخوابی
- شرکت در مجالس موعظه و نصیحت
- مطالعه احوال بزرگان و شیفتگان حضرت حق.
منبع: شهر سوال
ارسال نظر