نشانه‌های گران شدن خودرو از چه زمانی آشکار شد؟

در آن زمان پیش‌بینی بسیاری از تحلیل‌گران این بود که پس از گذر از پدیده گران‌فروشی‌های چند ماه تابستان در آینده نزدیک شاهد خیزش دوباره نرخ تورم در پی بالا رفتن هزینه تولید و نهاده‌های اولیه باشیم و بر همین اساس بررسی اینکه کدام صنایع بیشترین تأثیر قیمتی را از افزایش قیمت ارز خواهند دید، یکی از مهم‌ترین مسائلی بود که به تحلیل شرایط پیش‌رو در اقتصاد و حتی معیشت مردم کمک خواهد می‌کرد تا امروز در دام افزایش شدید قیمت تمام شده در صنایعی مانند خودروسازی نیفتیم.

ابتدایی‌ترین کاری که باید صورت می‌گرفت، محاسبه میزان وابستگی نهاده‌های تولیدی وارداتی از محل افزایش نرخ ارز و تأثیر آن بر قیمت تمام شده در صنایع مختلف بود. این بررسی در مورد در ۱۸ رشته فعالیت صنعتی در سطح کد چهاررقمی آیسیک که سهم آن‌ها از ارزش افزوده کل صنعت بیشتر از یک درصد بوده، نشان می‌دهد این صنایع در مجموع حدود ۶۹ درصد از ارزش افزوده کل صنعت را به خود اختصاص داده‌اند.

همانگونه که در جدول فوق دیده می‌شود، نسبت هزینه مواد اولیه وارداتی به ارزش افزوده در رشته فعالیت "تولید وسایل نقلیه‌موتوری" نسبت به سایر فعالیت‌ها بالاتر است.

در واقع، ارزش مواد اولیه وارداتی برای فعالیت "تولید وسایل نقلیه‌موتوری" معادل ۵۷ درصد ارزش افزوده این صنعت است. پس از آن نیز "تولید قطعات و ملحقات برای وسایل نقلیه موتوری و موتور آن‌ها" بیشترین نسبت هزینه مواد اولیه وارداتی به ارزش افزوده را به خود اختصاص داده‌اند. بالا بودن نسبت هزینه مواد اولیه وارداتی به ارزش افزوده باعث شده‌است این صنایع از افزایش نرخ ارز بیشترین تاثیر را از حیث افزایش هزینه‌های تولید بپذیرند.

برای تطبیق این تحلیل با آنچه طی ماه‌های اخیر در حوزه خودرو اتفاق افتاده کافی است نگاهی به روند تغییر قیمت ارز داشته باشیم؛ از دی ماه سال گذشته که قیمت ارز روندی افزایشی خود را از ۳۶۰۰ تومان (ارز مبادله‌ای) شروع کرد تا اول اسفند ماه جاری که قیمت دلار به عنوان ارز شاخص در بازار آزاد به حدود ۱۳ هزار تومان و در سامانه نیما به حدود ۸۷۰۰ تومان رسیده، قیمت ارز حدود ۲.۶ برابر شده است. حال اگر محاسبات حسابرسی خودروساز‌ها را مبنا قرار دهیم که بر اساس آن ساخت هر خودرو به طور متوسط ۲۲۰۰ یورو ارزبری دارد، کاملا مشخص است که قیمت تمام‌شده تولید خودرو برای تولیدکنندگان داخلی طی این مدت چقدر افزایش یافته‌است.

این محاسبات را بگذارید کنار این آمار که طی ۹ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خودرو ساخت داخل در بخش مواد و قطعات ۸۰ درصد به طور متوسط افزایش قیمت تمام شده داشته است آن هم در حالی که مواد اولیه در بهای تمام شده خودرو سهمی ۸۵ درصدی دارند.