نکات مهمی که سهامداران بازار سرمایه باید در مورد تقسیم سود شرکت ها بدانند

کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار سرمایه به صورت دوره‌ای صورت‌های مالی خود را منتشر می‌کنند. در این گزارش‌ها پس از مشخص شدن سود یا زیان کلی شرکت، سود یا زیان هر سهم نیز مشخص می‌شود. سود در مفاهیم حسابداری، با کسر هزینه‌ها از درآمدهای حاصله محاسبه می‌شود. در صورتی که مشخص شود فعالیت‌های شرکت طی یک سال مالی سودآور بوده است، با توجه به قوانین و مقررات و همچنین تصمیم مجمع عمومی عادی سالیانه، ممکن است بخشی از سود هر سهم یا حتی کل آن به صورت نقدی به سهامداران پرداخت شود.

پرداخت سود نقدی در قیمت هر سهم تاثیرگذار است. بنابراین فارغ از اینکه سرمایه‌گذارن با چه روش تحلیلی (تابلو خوانی، تحلیل بنیادی یا تحلیل تکنیکال) در بازار فعالیت می‌کنند، باید با نکات و جزئیات مربوط به سود سهام شرکت‌ها آشنا باشند. در ادامه به توضیح بیشتر در این خصوص پرداخته می‌شود.

EPS و DPS چیست؟

سود هر سهم (Earnings Per Share) که اختصارا به آن EPS گفته می‌شود، همان سود یا زیانی است که در صورت‌های مالی شرکت به ازای هر سهم شناسایی می‌شود. برای محاسبه EPS کافی است سود خالص شرکت را بر تعداد سهام آن تقسیم نمود. سود خالص نیز از کسر هزینه‌ها و مالیات از درآمد شرکت به دست می‌آید.

سود نقدی یا سود تقسیمی هر سهم (Dividend Per Share) که اختصارا به آن DPS گفته می‌شود، در واقع بخشی از سود هر سهم است که به صورت نقدی به سهامداران پرداخت می‌گردد. بنابراین همواره DPS کوچک‌تر یا مساوی EPS است.

نکات مهم در خصوص سود تقسیمی

معمولا شرکت‌ها تمام سود کسب شده را در قالب سود نقدی بین سهامداران تقسیم نمی‌کنند و بخشی از سود را در شرکت به عنوان ذخیره نگه می‌دارند. میزان سود تقسیمی هر سهم طبق قوانین و مقررات و بر اساس رأی‌گیری در مجمع عادی سالیانه مشخص می‌شود.

مطابق با قانون تجارت اگر مجمع عادی سالیانه تقسیم سود را تصویب کند شرکت باید حداکثر تا ۸ ماه پس از تاریخ تصویب، سود نقدی را به سهامداران پرداخت کند. هر سرمایه‌گذار به اندازه همان تعداد سهمی که با آن در مجمع شرکت کرده است سود دریافت خواهد کرد.

تنها سهامدارانی مشمول دریافت سود نقدی خواهند بود که در هنگام توقف نماد در مجمع، سهام شرکت را داشته باشند. مدت‌زمان سهامدار بودن پیش از مجمع، تأثیرگذار نبوده و اگر شخصی چند لحظه قبل از بسته شدن نماد هم سهام شرکت را خریداری نماید، مشمول دریافت سود خواهد بود. بدیهی است اگر سهامدار قبل از بسته شدن نماد برای مجمع سهام خود را در بازار بفروشد و در مجمع پرداخت سود نقدی تصویب شود، هیچ‌گونه سود نقدی شامل او نخواهد شد. ولی اگر سهامدار بلافاصله پس از مجمعی که تقسیم سود در آن تصویب شده است سهام خود را در بازار بفروشد، سود مجمع همچنان به او تعلق خواهد گرفت.

پرداخت سود نقدی به چه روش‌هایی انجام می‌شود؟

تا قبل از راه‌اندازی سامانه سجام ، سهامداران شرکت‌ها برای دریافت سود نقدی به بانک معرفی شده توسط هر شرکت مراجعه و پس از ارائه مدارک هویتی، سود خود را دریافت می‌کردند. اما با راه‌اندازی سجام، این امکان فراهم شد تا هر شرکت بتواند سود سهامداران خود را در اختیار شرکت سپرده‌گذاری مرکزی قرار داده و این شرکت نیز سود متعلق به هر سهامدار را به حساب بانکی وی واریز کند.

به طور کلی امروزه دو حالت برای دریافت سود نقدی وجود دارد. در روش اول می‌بایست سهامداران در زمان تعیین شده به بانک مورد نظر مراجعه و با ارائه مدارک هویتی سود نقدی را دریافت کنند. در روش دوم شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، سود سهامدارانی که احراز هویت سجام را انجام داده‌اند را به شماره حسابی که در سامانه سجام معرفی کرده‌اند واریز می‌کند. البته تصمیم‌گیری در خصوص اینکه پرداخت سود دقیقاً به چه روشی انجام شود، در مجمع شرکت انجام می‌شود. ممکن است مجمع یک شرکت تنها روش اول را انتخاب کند. یا ممکن است مجمع شرکتی دیگر، برای سهامدارانی که احراز هویت سجام را انجام داده‌اند، روش دوم و برای سهامدارانی که احراز هویت سجام ندارند، روش اول را انتخاب کند. در هر صورت سهامداران هر شرکت برای اطلاع از مقدار سود تقسیمی و چگونگی دریافت آن باید به اطلاعیه‌های رسمی شرکت که از طریق سایت کدال منتشر می‌شود، مراجعه کنند.

شما می‌توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره سرمایه گذاری و معامله گری به وبسایت آموزشی کارگزاری مفید مراجعه کنید. در این وبسایت بیش از ۸۰۰ مطلب در سه سطح «مبتدی»، «نیمه حرفه‌ای» و «حرفه‌ای» به همراه دوره های مختلف آموزشی ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس آموزش بورس به صورت رایگان و غیر حضوری برگزاری می‌شود که می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.